31.10.08

Tempelhof

Tempelhof gesloten of beter Zentralflughafen Tempelhof gesloten. Want de Berlijnse wijk, waarin het vliegveld lag, heet Tempelhof en die wijk blijft natuurlijk bestaan. Ik ben er een keer geland. In 1960. En ontdekte dat het vliegveld werkelijk middenin de stad lag, met bus 19 stond je in een kwartier op de Kurfürstendamm, destijds het bruisende centrum van West-Berlijn. In Amsterdamse verhoudingen zou het Vondelpark in plaats van park vliegveld moeten zijn. West-Berlijn was destijds een enclave in de D.D.R. of "sogenannte D.D.R.", dat "zogenaamde" werd door het Westen gebruikt en je kon, als je niet per auto of trein ging, alleen met Britse, Amerikaanse en Franse luchtvaartmaatschappijen in West-Berlijn komen. Je moest vanaf Schiphol eerst met de KLM naar Hannover of Hamburg en dan verder, als je naar Tempelhof wilde, met een Amerikaanse of Britse maatschapij, want de Fransen vlogen op het, in het uiterste noordoosten gelegen Tegel. De gebouwen van Zentralflughafen Tempelhof waren pompeus: het was architectuur om indruk te maken. Voor de immense gebouwen stond de "Hungerharke" (foto), een monument ter herinnering aan de luchtbrug, waarmee West-Berlijn tussen 24 juni 1948 en 12 mei 1949 werd bevoorraad.

30.10.08

Wobbe


"FAN GIN EEN FAN DY WYVEN SU IK UN TUUT WILLE HEWWE, DUS IK SKENK NOCH MAR US IN."

29.10.08

Blue Blowing

Voor me ligt een EP-tje van de Mound City Blue Blowers (Jazz Collector, Blue Blowing Jazz Vol.1 JEL.1), een gezelschapje rond Red McKenzie, blue blowing (kam & papier) bestaande Dick Slevin, kazoo; Jack Bland, banjo en Eddie Lang, gitaar. Vermoedelijk is het plaatje al zo'n 35 jaar in mijn bezit. Vorige week vond ik Red McKenzie met een heel ander gezelschap (maar wel met dezelfde naam), van wie ik alleen gitarist Eddie Condon herken op het internet met St. Louis Blues.

Rood & Blauw

Vanochtend kreeg ik dit bericht uit de Verenigde Staten: stel dat de verkiezingen net als in 2000 weer door de Republikeinen (de Roden) gestolen worden, wat moeten de Democraten (de Blauwen) dan doen? De brief aan de Rode Staten ligt al klaar:
"Dear Red States:
If you manage to steal this election, too, we've decided we're leaving. We intend to form our own country, and we're taking the other Blue States with us. In case you aren't aware, that includes California , Hawaii , Oregon , Washington , Minnesota , Wisconsin , Michigan , Illinois and all the Northeast. We believe this split will be beneficial to the nation, and especially to the people of the new country of New California.
To sum up briefly: You get Texas , Oklahoma and all the slave states. We get stem cell research and the best beaches. We get the Statue of Liberty. You get Dollywood.
We get Intel and Microsoft. You get WorldCom.
We get Harvard. You get Ole' Miss.
We get 85% of America 's venture capital and entrepreneurs. You get Alabama .
We get two-thirds of the tax revenue, you get to make the red states pay their fair share.
Since our aggregate divorce rate is 22% lower than the Christian Coalition's, we get a bunch of happy families. You get a bunch of single moms.
Please be aware that Nuevo California will be pro-choice and anti-war, and we're going to want all our citizens back from Iraq at once. If you need people to fight, ask your evangelicals. They have kids they're apparently willing to send to their deaths for no purpose, and they don't care if you don't show pictures of their children's caskets coming home. We do wish you success in Iraq , and hope that the WMDs turn up, but we're not willing to spend our resources in Bush's Quagmire.
With the Blue States in hand, we will have firm control of 80% of the country's fresh water, more than 90% of the pineapple and lettuce, 92% of the nation's fresh fruit, 95% of America's quality wines, 90% of all cheese, 90% of the high tech industry, 95% of the corn and soybeans (thanks Iowa!), most of the U.S. low-sulfur coal, all living redwoods, sequoias and condors, all the Ivy and Seven Sister schools plus Stanford, Cal Tech, UCLA, Berkeley and MIT.
With the Red States, on the other hand, you will have to cope with 88% of all obese Americans (and their projected health care costs), 92% of all U.S. mosquitoes, nearly 100% of the tornadoes, 90% of the hurricanes, 99% of all Southern Baptists, virtually 100% of all televangelists, Rush Limbaugh, Bob Jones University, Clemson and the University of Georgia.
We get Hollywood and Yosemite , thank you.
Additionally, 38% of those in the Red states believe Jonah was actually swallowed by a whale, 62% believe life is sacred unless we're discussing the war, the death penalty or gun laws, 44% say that evolution is only a theory, 53% that Saddam was involved in 9/11 and 61% of you crazy bastards believe you are people with higher morals then we lefties."

Klein grut 5

Dit is zo ongeveer de grootmoeder van alle cyclecars, de Bédélia, gemaakt door de heren Bourbeau en Devaux (de naam Bédélia was ontleend aan de initialen van de heren) in Parijs. Oorspronkelijk met een ééncylinder, maar al gauw met een tweecylinder in V-vorm aangedreven, de overbrenging gebeurde met een riem. De chauffeur zat achter de passagier en ondanks de primitieve besturing had de Bédélia bijzonder veel succes, er werd veelvuldig mee geraced, niet alleen in Frankrijk, maar ook in Engeland: in 1912 werd op het circuit van Brooklands met een vliegende start 104km/u gehaald. In 1914 kocht het Franse leger een twaalftal Bédélia's, waarvan een aantal als ambulance en andere als "voiture mitrailleuse" (onderste foto) werd uitgerust. Het merk bleef tot 1925 bestaan, maar werd door in 1920 door Mahieux et Cie. overgenomen, Bourbeau begon een eigen firma onder de naam Automobiles Jacquemont









28.10.08

Rottig

Ik kom krekt werom van de slachter en het kammezool zakt me omtrent op de ankels van wat ik nou weer gehoord heb. Piebe Minkema zijn zoon Oege wil ook geld van Bos en dat nieuws heb ik niet van een vreemde, maar van Piebe zelfs. Het is namentlijk zo dat Oege in augustus een huis gekocht heeft in Sneek en hij heeft er een prote voor betaald, maar nu valt het niet een zood toe, want de balken onder de vlier zijn rottig gebleken en het kapgebint is ook naar de bliksem. Nevens Piebe zegt Oege: als ik mijn centen op een IJslandse bank weggezet had dan zou ik nu mijn geld weromkrijgen, maar nu ik van mijn dure centen, omdat ik ze in een huis gestoken heb, geen stuiver werom krijg, heb ik Wouter Bos een briefje geschreven, dat hij bij mij ook over de brug komen moet en of hij mij ook maar een schaformulier toesturen wil. Want het is al zo men moet elk lijk en recht doen. Nou vraag ik me af, zou ik ook een schaformulier bij Bos aanvragen kunnen omdat groenteman Woudstra mij laatst een pond wormstekkerige parrren in de hand gedreven heeft?

Vrouw Ymkje Sinnema - Meindertsma, Rotsterhaule

Evangelische Omroep

In plaats van vanavond dankzij de EO te ontdekken wat kickboksers van de bijbel weten en Andries Knevel van cunulingus kunt u beter naar Autumnwatch op BBC 2 kijken.

Vleugels

Maar eigenlijk stapte ik niet bij Kretzschmar binnen om "Schimmels voor de koets" aan te schaffen, dat boek vond ik pas toen ik op de afdeling kinderboeken ging "sneupen" (friesisme dat snuffelen betekent). Nee, in de etalage stond "Vliegende Vleugels", een boek over Amerikaanse en Britse oorlogsvliegtuigen, vlak na de oorlog uitgegeven door de koffie- en theefabrikant Theodorus Niemeijer in Groningen en dat net als andere boeken uit mijn jeugd op onverklaarbare wijze is verdwenen. Het was een boek met losse plaatjes, die je moest verzamelen en vervolgens inplakken. Ik heb het idee dat zulk soort boeken niet meer bestaat, er waren er destijds nogal wat: je had autoboeken van sigarettenmerk "Full Speed" en toastfabrikant Haust (de plaatje van de sigaretten, getekend door Piet Olyslager , waren aanzienlijk beter dan die van de toast), je had de vlaggenalbums van margarinefabrikant Gouda's Glorie en bij een Belgisch chocolademerk zaten plaatjes van exotische dieren. Maar er waren meer fabrikanten, die kinderen aanzetten om ouders te vragen hun producten te kopen. Daarom zullen ze ook wel verdwenen en/of verboden zijn: ik kan me vandaag de dag moeilijk een tienjarige voorstellen, die zijn vader dwingt een bepaald merk sigaretten te kopen vanwege de fraaie autoplaatjes.
"Vliegende Vleugels" werd samengesteld door C. van Steenderen en ik vraag me nu al twee dagen af, of ik me destijds als twaalfjarige door zijn tekst heb heengeworsteld of dat het me alleen maar om de plaatjes ging. Een citaat uit het hoofdstuk over de "Mosquito": "Op 19 November stond de machine eindelijk buiten. Zij was hel geel geschilderd en was duidelijk zichtbaar in de lucht, om te voorkomen, dat de eigen luchtdoel-artillerie erop zou schieten. na de eerste rolproeven, werd de eerste vlucht gemaakt op 25 november 1940, nog geen 11 maanden nadat men was begonnen met het maken der werktekeningen. Aan het stuur zat wijlen Geoffrey de Havilland." Het zal me toen ontgaan zijn, dat dit de eerste keer geweest moet zijn, dat een vliegtuig door een dode piloot werd ingevlogen.

27.10.08

Nynke


Het boek, dat ik j.l. vrijdag kocht bij antiquariaat Kretzschmar aan het Haagse Noordeinde, moet kort na de oorlog voor het laatst gelezen zijn, want halverwege vind ik een stukje papier uit het Amsterdamse telefoonboek, dat als bladwijzer heeft gediend. Amsterdam heeft vijfcijferige telefoonummers en Euterpestraat heet de Gerrit v.d. Veenstraat (politieke tekenaar en filmrecensent L.J. Jordaan woont op nummer 134). Ik moet Nienke* van Hichtums " Schimmels voor de koets" toen voor de eerste keer gelezen hebben en gister heb ik het, waarschijnlijk veel sneller als destijds, opnieuw gelezen. Niet vanwege een "heilig moeten", maar gewoon omdat ik nieuwgierig was of ik na zestig jaar het boek met plezier zou kunnen lezen. Inmiddels weet ik dankzij Aukje Holtrops voortreffelijke biografie over Sjoukje Troelstra - Bokma de Boer (Nynke van Hichtum)**, dat de basis van het verhaal berust op de geschiedenis van een jongen uit haar geboortedorp Nes, Ruurd van Kuiken. "Schimmels voor de koets" is weliswaar in het Nederlands geschreven, maar het is een echt Fries boek, niet alleen vanwege de vele friesismen, maar ook omdat het, zelfs als het verhaal zich naar Amsterdam verplaatst, bijna volledig onder Friezen speelt, soms, moet ik zeggen, bijna op het irritant nationalistische af. Misschien paste dat in 1936, toen het boek voor de eerst keer verscheen, 72 jaar later heeft het, anders dan "Afkes Tiental", Jelle van Sipke-Froukjes" en "Drie van de Oude Plaats" van dezelfde schrijfster, een te gedateerd patina.
* Sjouke Bokma de Boer debuteerde als in het Fries als Nynke fen Hichtum, zelfs prefereerde ze Nynke boven Nienke, maar Van Goor in Den Haag spelt haar naam in "Schimmels voor de koets" met ie.
**Nynke van Hichtum. Leven en wereld van Sjoukje Troelstra - Bokma de Boer 1860 - 1939 door Aukje Holtrop, ISBN 978 90 254 1806 6)

Klein grut 4

Natuurlijk verloor de Vespa 2CV het van de Citroën 2CV. Alle "cyclecars" zouden uiteindelijk de strijd verliezen, wat dat betreft was de situatie na de Tweede Wereldoorlog niet verschillend met die van de periode na de Eerste Wereldoorlog, toen de Hanomag "Kommisbrot" het moest afleggen tegen de door Dixi in Eisenach, vanaf 1927 in licentie, gebouwde Austin 7. Dixi werd in 1929 overgenomen door BMW. Tot 1932 werd de "Seven" as BMW 3/15 in Duitsland gefabriceerd, maar ook Rosengart in Frankrijk bouwde dezelfde auto onder licentie en zelfs in Japan werd de auto (maar dan zonder licentie) door Datsun vervaardigd. Op de foto een originele, Engelse Austin 7.

Delft 2

Eergister schreef ik iets over de repetities van "Messa di Voce" in de Oude Kerk in Delft. Soms ben ik zo enthousiast dat ik vergeet dat het natuurlijk aardig is, om over een instrument als de theorbo te schrijven, maar dat je het natuurlijk moet kunnen horen. Ik ben intussen op zoek gegaan en vond volgende stukken op YouTube: eerst een uitleg van het instrument door Tommie Andersson (foto), daarna een compositie van Johannes Hieronymus Kapsberger (1580 - 1651) gespeeld door Nelson Amos.

26.10.08

Leeuwarden 28


Soms duikt Leeuwarden op onverwachte ogenblikken op, zoals vrijdag. Ik sta in een treinenwinkel in Rijswijk en na de spoortjes te hebben bekeken, dwaal ik verder de winkel in en zie plotseling in een vitrine mijn favoriete vliegtuig. Niet, omdat ik het zo'n fraai vliegtuig vind, maar vanwege het fantastische geluid. Ik heb zelfs een, momenteel onvindbaar ,cassettebandje met dat geluid. Vijfentwintig jaar geleden nam ik dat bandje wel mee in de auto, om het met de ramen open, keihard af te draaien bij een stoplicht. Oorspronkelijk heette het lesvliegtuig "Texan" en werd door North American Aviation Inc. gebouwd, de Britten noemden het, door Noorduyn Aviation Ltd .in Canada gefabriceerde, toestel "Harvard" en zo noemden mijn vriendjes en ik de trainer, die veelvuldig op de Leeuwarder vliegbasis te vinden was, ook.


Stoofpotje

Eerder meldde ik, dat ik weinig meer naar de vaderlandse televisie kijk. Een enkel keer dwaal ik naar België, naar Canvas. Dinsdag j.l, een deel van "Plat Préféré," een duidelijk op Britse kookprogramma's geinspireerde uitzending, gepresenteerd door een Vlaamse kok, die de favoriete gerechten van bekende personen bereidt, gezien. Dinsdag j.l.was de bekende persoon Salvador Dali. In de omroepgidsen wordt het programma voor a.s. dinsdag als volgt aangekondigd: "Plat Préféré. Historisch-culinair reisprogramma waarin Jeroen Meus de lievelingsgerechten van bekende mensen uit het verleden bereidt op locaties die verband houden met die personen." Klaarblijkelijk heeft Meus inmiddels een stoofpotje van zijn eigen hersenen bereid, want a.s. dinsdag kookt hij in Berchtesgaden het lievelingsgerecht van Adolf Hitler.

Klein grut 3

Alhoewel het autootje ontworpen was in Italië en dezelfde naam droeg als de scooter, werd de Vespa-auto alleen maar in Frankrijk, door de Ateliers de Construction de Motos et Accessoires (afgekort A.C.M.A.), tussen 1958 en 1961, gebouwd. Het wagentje had een 400cc tweecylinder luchtgekoelde tweetaktmotor achterin.

Spoort het?

Charles Ammerzooi, sinds zijn schooltijd bekend als “gammertje”, was zacht zingend onderweg van Laren naar Utrecht. Hij trapte het gaspedaal van zijn tweezits, open BMW nog eens even stevig in. Alhoewel hij directeur van de spoorwegen was, ging hij, sinds hij het station van Naarling - Suffum had laten verbouwen, weinig meer met de trein. Het was hem te koud en te tochtig op het perron, nu het eigenlijke station volledig was veranderd in een winkelketen: met een supermarkt, een doe- het-zelf-shop, een bordeel, een muziekschool, een nachtclub, een skeelercircuit en een tatoeage- en piercingzaak. Op tweehonderd meter van het oorspronkelijk station had hij een houten plankier laten neerleggen met een kaartjesautomaat en een een ijzeren driezitsbankje. In het begin had hij protesten van de reizigers verwacht, maar die waren gelukkig uitgebleven. Zijn gezang werd luider. Onder zijn eminente leiding ging het goed met spoor: om mankracht te besparen had hij de koppen van de zogenaamde “Koplopers” laten dichtlassen en de toiletten in een groot aantal treinstellen definitief laten afsluiten, in Duitsland had hij voor een appel en een ei een behoorlijk aantal, daar uitgerangeerde, rijtuigen op de kop getikt. Maar inmiddels had hij al weer andere plannnen, omdat de bagage in de wagons toch niet tussen de ruggelings tegenelkaar geplaatste banken paste, konden die banken best verwijderd worden: het was helemaal niet erg als de reizigers staand zouden worden vervoerd, maar hij moest wel rekening houden met het personeel: er zou voor de conducteurs een eerste klascoupé moeten overblijven, waar deze aangenaam keuvelend zouden kunnen reizen.

25.10.08

Delft

Gister naar naar druilend Delft. Ik kijk vol verbazing naar het stationsplein: dat zo'n schitterende stad op zo'n schamele wijze zijn bezoekers meent te moeten verwelkomen. Uiteindelijk vlucht ik, redelijk doorweekt, de Oude Kerk in en val. niet als een mevrouw voor me over een grafsteen, maar met mijn neus in de boter: er wordt door de Messa di Voce gerepeteerd voor de Maria Vespers van Monteverdi. Hoge galmende mannenstemmen, een portatief en twee theorbes, de wonderbaarlijke veelsnarige basluit met de lengte van een musket (voor een vergroting click op de foto).

Klein grut 2

Cyclecars hadden succes zolang er geen alternatief was, want zodra er een "echte" auto voor hetzelfde geld te koop was, werd daarvoor gekozen, vandaar dat de handel in "dwergauto's" maar kort duurde .Dat was niet alleen na de Tweede Wereldoorlog zo, maar ook in de jaren twintig. De Hanomag "Kommisbrot" werd maar vier jaar gebouwd (1924 - '28). Hij had een achteringeplaatste eencylindermotor met een inhoud van 499cc. De topsnelheid lag rond de 65 km/u.

24.10.08

Greenspan

Regelmatig horen we vanuit Den Haag: "Dat kunnen we wel aan de markt overlaten, die reguleert zichzelf". Dat dacht Greenspan ook. Veertig jaar lang. Maar hij kwam inmiddels en te laat tot inkeer: "I made a mistake in presuming that the self-interest of organizations, specifically banks and others, were such as that they were best capable of protecting their own shareholders and their equity in the firms".

Klein grut

Het is volslagen duidelijk waarom de Britten, zo'n klein naoorlogs autootje, als de Isetta, een bubblecar noemden. Er is een andere Engelse, algemenere en veel oudere term voor kleine auto's: cyclecar. Dat woord is al even onvertaalbaar, want bij fietsauto denk ik aan een door pedalen aangedreven wagentje. Er bestaat trouwens over de geschiedenis van de cyclecar een uitstekend boek' "From CycleCar to Microcar" van Michael Worthington - Williams, uitgegeven door Dalton Watson Ltd. in Londen (ISBN 0901564 540). Toch ontbreekt in het boek een auto, de Frisky, n.b. een Engels product. In 1957 ontworpen door Raymond Flower voor de stationairemotorfabrikant Meadows. Het eerste type had een achterin geplaatste luchtgekoelde Villierstweecylindertweetakt met een vierversnellingsbak, later werden ook motoren van het merk Excelsior met verschillende cylinderinhouden gebruikt. De Frisky is in verschillende vormen tot 1964 gebouwd, eerst in Wolverhampton, daarna in Sandwich en tenslotte in Queenborough.

Wobbe

"Frou Palin het sins se vizepresidentskandidaat is $150.000 kregen fan de Republikeinse Partij om sichself en hur famielje in de nije kleren te steken, wat ik mij nou affraag: hoefeul fan dat geld het se besteed an hobbesakken foor dat kyn met Downsindroom, dat se alsmar op 't podium rondsjouwt?"

23.10.08

Wild Bill

Zijn echte naam was William Stethen Davis, maar de in 1906 in Defiance, Ohio geboren trompettist werd bekend onder de naam Wild Bill Davison. Na de Tweede Oorlog maakte hij deel uit van een gezelschap onder leiding van gitarist Eddie Condon. Hij is visueel altijd gemakkelijk herkenbaar doordat hij zijn trompet altijd scheef voor de mond plaatst. Hier horen we hem met zo'n typische Condonband in "Fidgety Feet".

Wobbe

"As ik 't goed begryp mutte je as manspersoan viagra nimme teugen 'n hartinfarkt."

BMW 2

Het is verdraaid lastig om de prachtige Engelse term "bubble car" te vertalen, want noch belauto of zeepbelauto omschrijft zo goed het type miniauto, dat in de tweede helft van de jaren vijftig, niet alleen, op de Duitse straten verscheen. BMW koos, net als in de jaren twintig, om een buitenlands product in licentie te gaan bouwen. Was het destijds de Austin 7, nu werd het de Isetta, die in 1953 door Iso in Milaan gebouwd werd, zij het dat BMW de tweecyilindertweetaktmotor door een viertakt uit eigen huis, met een cylinderinhoud van 250, dan wel 300 cc, verving. Er werden tussen 155 en 192 in totaal 36372 BMW Isetta's gebouwd. De Isetta werd in Frankrijk door Velam (Véhicule Léger à Moteur) gefabriceerd.


Een soortgelijk autootje was de Heinkel, oorspronkelijk met een 175 cc viertactmotor en op drie wielen, later met een 200ccmotor en twee vlak naast elkaar geplaatste wielen achter. In 1956 en '57 werden 6436 gebouwd. In 1958 verkocht Heinkel de productierechten aan Dundalk Engineering in Noord-Ierland, in 1962 ging Trojan in Coventry de Heinkel als Trojan 200 fabriceren.

Behalve voormalig collegavliegtuigbouwer Heinkel ging ook Messerschmitt zich met de bouw van auto's bezighouden. Het oorspronkelijke ontwerp van de Kabinenroller kwam van luchtvaartingenieur Fritz Fendt, die zijn oorspronkelijke ontwerp voor invaliden gedacht had. Tussen 1948 en 1951 werden ongeveer 250 eenzits Fendts gebouwd. In 1953 nam Messerschmitt het ontwerp als tweezitter over en in dat en het volgende jaar werden plusminus 10000 Kabinenrollers met een Fichtel & Sachs 173 cc tweetaktmotor gebouwd, in 1955 werd de motor vergroot en ging de auto KR 200 heten. Tot 1962 werden ervan dit type ongeveer 40000 gebouwd.

Netelen

Alhoewel ik niet netelen wil, moet ik mijn lelijkens bedimmen, want, och heden, wat heb ik de smoor in over die godvergeten, smerige grauwbrijders, gelijk als Michel Tilmant, diet in 2007 een onbesnuiterd loon opgestreken heeft van 1,7 miljoen euros met goedvinden van de pronkkamersosialist Kok, diet bij de INGbank commissaris is voor 62000 euroos in het jaar, zijn opvolger bij de bond, Lodewijk de Waal en op het heden direkteur van Humanitas, moet nu voor 100.000 euroos in het jaar van de talekanaanssprekker en finansjeminister Wouter Bos op de ING-bank toezicht houden, wat Kok zonder mis dus niet gedaan heeft. Ons vader, sosialist van de oude mal, zou als hij in 1948 niet gecremmeerd geworden was, zich omdraaien in zijn graf en naar mijn begrijp moet Kok van de Waals 100.000, 62.000 betalen, want wie zijn werk niet doet, zal ook niet vreten, wat zullen wij nu hebben.

Vrouw Ymkje Sinnema - Meindertsma, Rotsterhaule.

22.10.08

Spike Jones

Na "Schnickelfritz" en Red Ingle is het tijd voor de meester en zijn orkest zelf: Spike Jones and his City Slickers in een fragment uit de film "Meet the people" uit 1944 (draaiboek: Sol & Ben Barzman, regie: Charles Reisner), met Lucille Ball en Dick Powell als voornaamste acteurs. De City Slickers voeren een "operetta" op: waarin "Mussolini" een loflied zingt op "Schiklegruber" (een verwijzing naar Hitler), gespeeld door een aap, die volgens Spike Jones, in een later radio-interview, dezelfde was die in de Tarzanfims een voorname rol speelde.

Wobbe

"Ik bin hardstikkene link, omdat dat soodsje van Llinks 't sich inne hassus haalt, my met je an te spreken."

PCC 5


Begin deze maand schreef ik het een en ander over PCC-cars. Ik zocht toen naarstig naar foto's, die ik in 1991 maakte in het Praags openbaar vervoersmuseum, maar vond ze niet. Sinds gister zijn ze terecht en wat meteen opvalt is dat, anders dan de Amerikaanse en Haagse PCC-cars, de door Tatra gemaakte trams vanaf het begin een koppelingsmogelijkheid hebben gehad en dat onderstaande 5001 van het eerste Praagse type uit 1951, net als de Amerikanen niet van een pantograaf, maar van een trolleystroomafnemer was voorzien.

Hieronder de 6149 van het Type 3, gebouwd in 1962, de stroomafname gebeurt nu door middel van een pantograaf, die naar voren is verplaatst. De maximale snelheid is net als die van het Type 1 65 km/u.

21.10.08

BMW

Voor sommige BMW-rijders zou het goed zijn een weekje in een BMW "Isetta" uit 1960 te  rijden.

Wobbe

"Lourdes? 't Is toch eerst Napels sien en dan sterwe?"

Red Ingle

In 1943 kwam saxofonist/violist/zanger Ernest "Red" Ingle de "City Slickers" versterken, hij had daarvoor deel uitgemaakt van de orkesten van Jean Goldkette en Ted Weems. Nadat hij eind 1946 problemen kreeg met Spike Jones over zijn salaris (geen onbekend fenomeen bij de "City Slickers"), richtte hij het jaar daarop zijn eigen band op. Het repertoire van de "Natural Seven" week niet veel af van dat van de "City Slickers". Zo werd o.a. Perry Como's hit "Tempation" vermalen tot ""Tim-Tay-Shun". Dat gebeurde samen met Jo Stafford als Cinderella G. Stump, hier in een recreatie uit 1960 (de "Natural Seven" viel in 1952 uitelkaar). Een andere, grote hit van Ingle was "Cigareets and whuskey". Dit is tenslotte Ingles "Concerto for Violin in E".

20.10.08

Moose

We weten nu zo langzamerhand wel dat Sarah Palin een moose geschoten heeft, maar Woody Allen "deed" dat al in 1965 en zijn verhaal is beter!

Schnickelfritz

Behalve mondharmonicatrio's, -kwartetten en kwintetten zijn ook humoristische orkesten, van het slag Spike Jones and his City Slickers, verdwenen. Een serieus concurrent op de Amerikaanse komische markt van Jones was Freddie "Schnickelfritz" Fisher. De trompettist van Schnickelfritz, George Rock, verhuisde later naar de City Slickers, maar is hier aanwezig in "Turkey in the Straw".

Dardanella

"Dardanella" stond op het repertoire van het orkest van Paul Whiteman ("Bix Beiderbecke Story" ,4-CD-box, Proper Box 66), maar ik heb ook een opname van dat nummer van Geoff Muldaur ("Sweet Potatoes", Geoff & Maria, Reprise MS 2073) Maar het wordt nog steeds gespeeld. Wonderlijk genoeg hier door een groep, die weliswaar "gaita" (doedelzak) in de naam heeft, maar in plaats daarvan mondharmonica's speelt. Waar zijn trouwens al die smoelschuifvirtuozen van weleer gebleven?

Wobbe

"Ik nim an dat de sponserring fanne foetbalklubs enne autoreserij deur Fortis enne ING-bank nou oek aflopen is, want ik hew dur un ferdomde hekel an as myn belastingsenten daran fergriemd wudde."

McCanine

19.10.08

Wobbe

"D'r loopt folgus my 'n lyntsje tussen Willem Aantjes, Günter Grass en Milan Kundera en as dat nyt soa is dan in elk gefal tussen de minsen dyt wat teugen se hewwe."

Kater

Kater, burp......... kater? In onze kringen, burp........... noemen we dat heel anders, burp......

Vliegtarieven

Gister heb ik van Gooitzen Dolstra bij de slachter het volgende verhaal gehoord, maar omdat er nochal wat nuivere namen in voorkwamen, heb ik de slachter om een stuk papier en een pen gevraagd, zodat ik van alles goed notitie nemen kon. Jelui moeten weten dat Dolstra's zoon Harke met het wijf op Istanboel in Turkije aan zou. Eertijds ging men voor zulkzowat naar Het Veen, naar het reisburo om het inorder te maken, maar hedendedag doet men dat op de kompjuter. Harke had van zijn zoon, Gooitzens pakezegger dus, een adres in Haarlem gekregen, vliegtarieven was de naam, want dat zou schwijlig wezen. Dus Harke daar met de kompjuter op aan, want hij moet als elkeneen in deze dure tijden op de centen passen. Alles besproken en ook 504 grauwe euro's betaald. Maar nou komen de kalveren uit het hok: een dag later werd Harke door het vrouwmens Anita van de vliegtarieven opgetelefoneerd met de meedeling of hij maar 69 euro's per persoon ekstra betalen wou, want de vliegmachinemaatschippij kon voor 504 euro's niet van de grond afkomen. "Nou", zei Harke, " dan gaat het hele maneuvel niet door, want als ik bij Rinse Sikkema bij ons op het dorp een tillevizietoestel in de glazen staan zie voor 700 euro's, dan moet Sikkema het niet in zijn mal hol halen om als ik een keer het apperaat gekocht heb, nog 175 euro's daar bovenop te leggen." En zo is het maar krekt, dus jelui moeten niet naar vliegtarieven, want daar komt allenig maar argewatie van.

Vrouw Ymkje Sinnema - Meindertsma, Rotsterhaule

18.10.08

Ralph Stanley


Ralph Stanley is een legendarische, inmiddels 81 jarige bluegrassbanjospeler en hij steunt Obama.

Gemütlich


En het werd op Haiders begrafenis pas echt gemütlich toen Hansl een Zwiefacher ten beste gaf...

Gräf & Stift

De standaard op deze auto is wat aan de grote kant, maar dat zijn de vlaggen aan de achterstevens van sommige sloepen ook, en ik heb het idee dat de standaard, maar dan veel meer in de vorm van een vlag, eigenlijk naast de voorruit hoort te hangen. De echte auto is namelijk bewaard gebleven en staat in een Weens museum. Het is een Gräf & Stift, (het Oostenrijkse equivalent van Rolls-Royce), een zogenaamde "Kaiserwagen", en in dit geval de auto waarin aartshertog Franz Ferdinand en zijn echtgenote Sophie door Gavrilo Princip in 1914 in Serajewo werden vermoord. De auto speelt dus een rol in de wereldgeschiedenis. Maar Gräf & Stift zou in feite om een heel andere reden bekend horen te zijn: de drie broers Gräf (eigenaars van een rijwielfabriek) bouwden in 1897 de allereerste auto met voorwielaandrijving, dus zeven jaar eerder dan, wat vaak beweerd wordt, J. Walter Christie.

17.10.08

Nering

Om meer geld te verdienen wordt er in de luchtvaartwereld ernstig nagedacht over het invoeren van kansspelen en het vergroten van het assortiment van aan boord verkrijgbare zaken, die eventueel na aankomst kunnen worden thuisbezorgd. Om de "trolleydollies" te enthousiasmeren krijgen zij een een percentage van tien procent of meer. Vliegen wordt dus niet langer een manier om van A naar B te komen, maar een "shoppingexperience". De Nederlandse Teloorwegen zitten al veel langer op omzetverhogend spoor. Een station heeft geen loketten meer, maar een winkeltje waar je ook nog een kaartje kunt kopen, als was dat een bijproduct. Sinds de stations eigendom zijn van een totaal andere BV dan NSR wordt de beschikbare ruimte in de stations verkwanseld. In Bussum gebeurt dat binnenkort aan "AH To Go". To go where? To "Mars" or "Milky Way?" Ik wil met de trein en wil met jullie nering geen donder te maken hebben.

T-Ford

Gisteravond van verscheidene zijden geattendeerd op het feit dat de T-Ford zou schitteren in "Andere Tijden", dus gekeken en ernstig teleurgesteld, want geschiedenis is niet het op uiterst slordige wijze achterelkaar monteren van oppervlakkige anecdotes. Bovendien vond ik het gebruik van de muziek van Gershwin bij een programma over een antisemiet niet erg slim.

Palin

Dit is Palin in de Oval Office. Wie naar deze website gaat en daar niet alleen Palin aanclickt, maar ook de haar omringende voorwerpen (soms meer dan een keer) beleeft een paar vrolijke minuten.

16.10.08

Bussums nieuws


Nuon, u weet wel dat energiebedrijf met die geelpaarse autootjes en een winst van 875.000.000 euro beheert het ondergrondse kabelnet, dat de lantaarnpalen in mijn straat verbindt, de palen zelf zijn van de gemeente. Sinds veertien dagen brandt er geen paal meer. Klagen bij de gemeente heeft geen zin, want NUON, notabene deels eigendom van de provincie waarin Bussum ligt, heeft, volgens eigen zeggen, geen boodschap aan de gemeente. En dus is het 's avonds Mooker-Heideduister in mijn straat. Toch ben ik opgewekt gestemd, volgend jaar worden de peertjes eigendom van ELchammer, de lichtkappen van BeheimEL en de verf op de palen van GazzerEL: dan kunnen vijf instanties met beschuldigende vingertjes naar elkaar wijzen.

Wobbe

"'t Wurdt soa langsamerhand dudeluk dat 'n groat antal bestuurders nyt goed oplet het bij Engelse les, se wete 't ferskil niet tussen save en safe."

Salmson



Een goede vriend was onlangs in de Lot en maakte bovenstaande foto’s van een Salmson, duidelijk opgetuigd als trouwauto. Als bijzonderheid wist de vriend me te vertellen. dat de eigenaar met zijn pochette, de vettige vingerafdrukken van een passant wegpoetste. Ik ken dergelijke passanten: even aan het spatbord trekken en er vervolgens op roffelen. Irritante types. De Salmson dateert uit 1949 en week nauwelijks af van de vooroorlogse S4, hieronder als cabriolet.


De fabriek leverde in 1949 835 auto’s af. In 1950 verscheen de opvolger de "Randonnée", maar de carrosserie was eigenlijk veel te zwaar voor de auto en de wagen werd niet het verkoopsucces waar de fabriek op gehoopt had.


Op de Parijse salon van 1953 stond deze zwanenzang van Salmson de 2300S. In 1957 was het voorgoed gedaan. Een tragisch eind voor een fabriek, die in de jaren twintig veel succes had gehad met de bouw van lichte sportauto’s, zogenaamde voiturettes. Ze waren herkenbaar door het Sint Andreaskruis in de grille, één ervan werd wereldberoemd door de film van Jacques Tati “Les vacances de Monsieur Hulot”. De fabriek bouwde die voiturettes oorspronkelijk in licentie van het Britse merk GN. Tijdens de Eerste Wereldoorlog fabriceerde Salmson , behalve eigen vliegtuigen, vliegtuigmotoren o.a. voor Bréguet en Voisin.


15.10.08

Grens

Zoals jelui weten ben ik gehaakt en geteerd in De Folgeren, dat ligt niet al te ver van de grens met Groningen of zoal wij het zeggen, net al te fier fan ‘e grins mei Grins. Grens en Groningen is dus in ons moedertaal krekt hetzelfde: als men over de grens gaat, is men in Groningen en daar zit een hele protte waarheid in, want de Groningers kennen geen grenzen, dat willen zij niet weten vanzelfs, maar het is al zo. Nu hebben ze 30 miljoen euro’s op een IJslandse bank, alsof de boerenleenbank niet goed genoeg was, de rijke stinkerds. Krekt als de Hollandse stoepenskijterds zangeren ze nu dat het geld kwijt is. En het is niet eens haar eigen geld, het is belastingen, diet de borgers opgebracht hebben. Nu kan mij dat niet veel schelen, ik ben gelukkig geen Groninger, als ik al een was, dan zou ik me de ogen uit de kop schamen, maar als ik al een was, dan zou ik ervoor zorgen dat het Martinikerkhof, waar de pommeranten van de provincie kantoor houden, weer een kerkhof werd.

Vrouw Ymkje Sinnema - Meindertsma, Rotsterhaule

Voorwielstroomlijnproblemen 2


Met de voorwielenmeedraaiende spatborden waren niet onbekend, maar dat waren meer spatborden, zoals we die van motorfietsen kennen, in het Engels heten die dan ook niet voor niets "cycle wings". Maar gestroomlijnde en met de wielen meesturende spatborden, al was het het maar voor een deel, waren in 1936 toen Bugatti met deze door zoon Jean ontworpen T57S op de Parijse autosalon verscheen, een onbekend fenomeen. Het moet geen succes geweest zijn, want latere auto's van hetzelfde type hadden "gewone" spatborden.


Wie ziet wat SAAB tegenwoordig fabriceert, barst in snikken uit, wanneer hij ontdekt waarmee de Zweedse fabriek in 1946 begonnen is. Dit is het prototype van de 92, ongetwijfeld een van de meest gestroomlijnde auto's ooit. Helaas kwam hij niet zo op de markt, o.a. de voorspatborden werden aangepast.


In 1948 stond deze door Louis Bionier, op basis van de Panhard "Dyna", ontworpen "Dynavia" op de Parijse autosalon, met een motor van slechts 610cc haalde hij gemakkelijk 130km/u.


Waren voorgaande auto's prototypes, bovenstaande Nash "Statesman" (Model 5048) verscheen wel degelijk op de markt, het was een verbetering van de "600" (Model 4978), een reeks die Nash "Airflyte" noemde. De voorwielen waren vrijwel helemaal in de wielkasten verdwenen.

14.10.08

Voorwielstroomlijnproblemen


Toen ik vorige week deze Tatra 77A op dit blog zette, bedacht ik, dat het natuurlijk een fluitje van een cent was om de achterwielen onderdeel van een gestroomlijnde auto te laten zijn, door ze van "wheel spats", "fender skirts" of hoe die dingen ook mogen heten, te voorzien, maar dat de voorwielen voor bijna onoverkomelijke problemen zorgen, want daar moet mee gestuurd worden. Nu kun je twee dingen doen: de spatborden met de wielen laten meedraaien of de uitslag in de wielkasten klein houden. De eerste oplossing verzwaart het sturen, de tweede vergroot de draaicirkel. Voor recordwagens gelden de problemen niet: die rijden in een rechte lijn rechtuit, op een strand in Daytona, op een stuk autobaan, op een zoutvlakte in Utah.


Dit is de Stutz Black Hawk Speedster, met een zestiencylinderdrielitermotor, waarmee Frank Lockhart in 1928 op het strand van Daytona dodelijk verongelukte.


De MG van Goldie Gardner had, anders dan de Stutz, de voorwielen in de stroomlijncarrosserie verpakt. Over de cylinderinhoud valt niets te melden, omdat EX 135 veelvuldig van andere motoren werd voorzien om zodoende een groot aantal records te kunnen breken. In 1947 werden van een zescylindermotor zelfs twee cylinders buiten spel gezet, om het record in Klas 1 ( tot 500cc) in handen te krijgen.


George Eystons "Thunderbolt" uit 1937 (voorzien van twee Rolls-Royce-R-vliegtuigmotoren) ,waarmee een aantal keren in Bonneville het wereldsnelheidsrecord werd verbeterd.