Jones

  

Coleman Hawkins Quintet met Papa Jo Jones (foto) in "Caravan".

Mixt grill

 Di Gojim met een verhaal over m'n  ouders

Weer zeer fraai

Om de zaterdagavond op gepaste en serene wijze door te komen het trio The Gal Tones uit Canada, verdere gevens heb ik, waarschijnlijk terecht, niet kunnen vinden. Toch twee stukjes: "The Scene" en "Take it on trust". Het laatste mag eventueel tot morgen  bewaren.

 

Wodka

Buitengewoon smaakvolle verpakking.

Koot & Bie

TV-kijkers moeten 50 jaar geleden toch veel intelligenter geweest  zijn  dan nu.  Toen hadden ze geen (irritante) uitleg nodig.

Fonta, fonta Nel

Nel Vlot ter Naald was, nog voordat het communisme in Oost-Eurpa verdween, getrouwd met Ramisco Anginal Choprovin, die ze had ontmoet tijdens een internationale jongerenbijeenkomst in Moskou. Ramisco kwam uit Oost-Albanië en was van oorsprong een Bukweiti, zijn moedertaal was dan ook het Bukweitisch dat vandaag de dag nog slechts door 283 mensen wordt gesproken, voornamelijk rond het dorp Peshkopi. Sinds anderhalve maand wonen Ramisco en Nel in Cetata in Roemenië waar zij een kattenpension begonnen zijn, dat regelmatig verwaarloosde diertjes exporteert naar Nederland, die hier dan liefdevol  opgevangen (lees: verkocht) worden. De verhuizing van Oost-Abanië naar West-Roemenië leverde evenwel problemen op, want toen Ramisco op zijn Bukweitisch Nel riep: "Fonta, fonta, Nel" (Vlug, vlug, Nel) sloeg hun Roemeense buurman met een gietijzeren deurklopper, die hij toevallig in zijn linkerhand had, een angorakat de schedel in, omdat fonta in het Roemeens gietijzer betekent en nel in. Ramisco en Nel denken binnenkort te remigreren.

Toen

Even terug naar de Nederlandse radio 75  jaar geleden. Veel  veelzijdiger dan de radio van vandaag. Je zou de radio van toen met een woord van vandaag multicultureel kunnen noemen. Je hoorde Weense  muziek  van Die Vindobona Schrammeln of Malando met zijn Tango en Rumbaorkest.

Jordan

Laat u door zogenaamde popprofessoren niets wijsmaken.  Het is allemaal begonnen met Louis  Jordan.

Automotor

Chilton Aircraft Co. Ltd. ws een in 1936 opgerichte vliegtuigfabriek, waarvan het eerste  prototype vliegtuig in 1938 vloog met een Ford 10 motor als aandrijving. In 1939 stopte de fabriek met de  ontwikkeling van eigen lichte toestellen en begon met de bouw van onderdelen voor militaire vliegtuigen.

Tour

 HET WORDT HOOG TIJD VOOR EEN TOUR DE FRANCE OP ZO'N FIETS

Laag

 

De olifanten vliegen weer laag vandaag

O, o, Den Haag

We moeten ons een ogenblik bezig houden met Den Haag, nee niet met de landelijke maar  met  de lokale politiek. In de gemeenteraad zaten de heren Mairan Sewtahal voor de PvdA en Ismet Bingöl voor het CDA. Beiden hebben zich zonder hun zetel ter beschikking te stellen aan PvdA en CDA met gezwinde spoed gewend tot het politieke dwaallicht De Mos, thans aanvoerder van Den Haags grootste partij, maar in 2009 in de  Tweede Kamerfractie van de PVV, waar hij het volgende te  melden had: "Als woordvoerder milieu zal ik in de Kamer  de klimaathysterie, waar u  allen flink belasting voor betaalt, gaan bestrijden". Nu zouden we Sewtahal en Bingöl na  hun overstap naar De  Mos' Hart voor Den Haag op het strafbankje kunnen zetten, maar in feite vallen zowel de PvdA als het CDA meer te verwijten. Ik wed dat beide heren vanwege hun exotische afkomst op de kieslijst zijn geplaatst in de hoop daarmee exotische kiezers te  trekken, de heren hadden waarschijnlijk geen enkele  politieke ervaring en nog nooit een foldertje van PvdA of CDA in een brievenbus gestopt.

Vauxhall

Midden jaren zestig was er,  volgens mij, nog een Vauxhalldealer in Hilversum,, maar toen Vauxhalls Opels werden  met een ander plaatje op de grille verdween het Britse merk in ons land. Nu maakt het uit 1903 daterende  automerk,  dat voor die tijd scheepsmotoren bouwde, deel uit van Stellantis,  een gigant waar ook Peugeot, Citroën en Fiat als belangrijkste concerns  in zitten.  Vauxhall begon ooit als zelfstandig fabrikant maar werd in 1925 ingelijfd in het Amerikaanse General Motors,  ook Opel destijds grootste  Duitse automobielfabriek, werd toegevoegd. Beide fabrieken hielden tot in de jaren zestig van de vorige eeuw een afzonderlijke modellenpolitiek. Vauxhalls waren destijds herkenbaar aan de merkwaardige knik an beide zijden van  de motorkap, die dateerde  uit  de tijd van de allereerste Vauxhalls.Op de foto's: een vroege Vauxhall, een Vauxhall Wensum 30/98 ui 1928, een Vauxhall uit 1936,  een folder van kort na de Tweede Wereldoorlog en een Vauxhall Cresta  uit 1955.

Denemarken

 Er is niets goed meer in Denemarken

Zwarte vrijdag

 

Hijgend hinken de vaderlandse neringdoenden weer eens achter een Amerikaans fenomeen aan waarvan zij de oorsprong niet kennen. "Black Friday" wordt het eerst genoemd na de crash van de Amerikaanse goudmarkt op 24 september 1869. Een tweetal Newyorkse heren, Jay Gould en Jim Fisk, kochten in razend tempo goud op om zo de prijs op te drijven, vervolgens raakten de beurskoeren in een vrije val, het gevolg daarvan was dat er veel faillisementen moesten worden uitgesproken. Momenteel wordt "Black Friday" geassocieerd met de dag na "Thanksgiving"*, waarop Amerikaanse winkeliers met korting hun voorraden trachten  te slijten om zodoende winst te maken en hun balans in zwart en niet in rood  te hoeven afsluiten.

*derde donderdag in november

Parijs-Lille

 Gecomponeerd door Hector Berlioz voor de opening in 1846 van de spoorlijn Parijs-Lille.

La Mancelle

Amédée Bollée kwam uit een familie van klokkengieters in Le Mans, zijn  vader had in de jaren zeventig van de 19e eeuw een paar stoomrijtuigen  gebouwd en Amédée was zijn vader behulpzaam geweest bij de de bouw van een  stoombus voor de  markies De Broc. Op de foto staat een model van La Mancelle met een staande ketel achterin. De maximale snelheid van La Mancelle was 40 km/u. Het was de eerste in serie gebouwde automobiel.

Muziek

 

Je kunt op snaren slaan, er op tokkelen en er op strijken. Om te beginnen is hier eerst een hammered dulcimer (foto) met "The Rakes of Kildare" (Ierland), gevolgd door "D'r Plim" gespeeld door een kwartet met het Beierse broertje van de hammered dulcimer, het hackbrett, een bas, een gitaar en een raffele. De raffele is op zijn beurt een broertje van onze hommel, de Franse épinette des Vosges, de Noorse balk en de Amerikaanse (ongehamerde) dulcimer, waarop "Whiskey before Breakfast" wordt gespeeld.

Ford

 

Oorspronkelijk maakten zowel de Duitse als de Britse Fordfabrieken exact hetzelfde product als het Amerikaanse moederbedrijf. De Duitse Fordfabriek in Keulen begon in 1930 met het bouwen van de A-Ford, maar tegelijkertijd werd gestart met de constructie van het model AF, dezelfde auto als de A, maar in plaats van met een viercylindermotor met een inhoud van 3285cc, een viercylindermotor met een inhoud van 2023cc. Vanaf 1925 waren er T-Fords en twee jaar later A-Fords geassembleerd in Berlijn. Ford was in Manchester  al in 1911 begonnen met de bouw van T-Fords voor de Britse markt, met het stuur rechts in plaats van links, later volgden ook hier net als in Duitsland de types A en AF. Pas in 1932, met de bouw van de fabriek in Dagenham, kwam er een echte eigen constructie de Y, die in Duitsland Köln gingen heten en daar tot 1935 in productie bleef en opgevolgd werd door de Eifel. De Britten bouwden inmiddels de Eight en de Ten en we zien duidelijk dat de auto's in de Duitsland en Engeland gaan verschillen, want de Y bleef tot 1937 in productie, maar heette van vanaf 1935 Popular en kostte de ronde som van 100 pond. (Het gat in de deur van het modelletje is een sleutelgat, het door Triang van blik vervaardigde autootje kan met een sleuteltje worden opgewonden.)

Er was ook een bestelwagenversie van de Y.

 

De naam Popular keerde in 1953 terug voor de Ford 103E, in feite een vooroorlogse Anglia met nog altijd de zijklepmotor uit 1935 met een inhoud van 1172cc. 

Deze Ford E-93-W bestelwagen dateert uit 1950, vandaag zou zo'n auto net als de Citroën Berlingo waarschijnlijk ook een personenwagenversie krijgen.

 

In Keulen rolde al sinds 1939 de Taunus van de band, gemodelleerd naar het grotere Amerikaanse voorbeeld, ook met de al genoemde 1172 zijklepmotor. De auto bleef mondjesmaat tot 1941 in productie, na de oorlog werd de bouw in november 1948 hervat en tot januari 1952 werden 62828 exemplaren geconstrueerd. Natuurlijk waren er wijzigingen, zo werd de grille veranderd en ook werden er o.a door Deutsch, Migö, Plasswilm en Wilhelm bijzondere versies van gebouwd.

Vergeten

 

Tjabbe-Frans Smuidkewer wilde de hand aan de ploeg en aan zichzelf slaan, alleen was hij de juiste volgorde vergeten.

Forts

Crocolinus Croupius Forts had in zijn Drentse jeugd alleen maar Linus geheten, maar sinds hij een bekende Nederlander was voegde hij wat graag zijn tweede voornaam bij zijn achternaam, hij had zelfs even overwogen een streepje tussen Croupius en Forts te zetten, maar had daar uiteindelijk toch van afgezien. Het ging hem naar den vleze: presentator bij radio en televisie en sinds kort vormde hij samen met Hommert  Stuitje en Boekweit Kassier het trombonetrio: de drie tromboneurs, die naam gaf meteen cachet, niet drie trombonisten, maar drie tromboneurs.

Nu was er elders op de wereld - namelijk in Frankrijk - al een trio dat zich de drie tromboneurs noemde, maar dat kon, zei Crocolinus Croupius Forts, de pet niet kreuken. De Nederlanders wisten, vulde hij aan, over het algemeen toch veel te weinig wat er in  de rest van de muzikale wereld gebeurde en hij zette de voet in de slide van zijn instrument, want dat had hij Cozy Cole ooit zien doen. Het repertoire van de drie tromboneurs was simpel, kon je het meezingen dan was het goed. “Je moet voldoen aan de smaak van het publiek van omroep Max, dan zit je goed”, zei Boekweit Kassier en dus stond “When the saints go marchin’ in” op het programma naast een aantal andere gegarandeerde kaskrakers uit het dixielandrepertoire.  “De drie tromboneurs in New Orleans” heette het programma waarmee ze door het land trokken, ze waren weliswaar nooit in die stad geweest maar ook  dat kon ze geen pest schelen. Inventief kon je het repertoire van de drie tromboneurs dus niet noemen, dat hoefde ook niet, dat moest zelfs niet, zei Crocolinus Croupius Forts, terwijl hij zijn kompaan Boekweit Kassier fors op de schouder sloeg. "Pas een beetje op Forts", zei  Kassier, "want voor je er erg in hebt, heb ik opnieuw een verrekte schouder en schiet mijn auto weer van de handrem en die ellende hoop ik nooit meer mee te maken." "Ach man", zei Forts, "dat is iedereen toch al lang vergeten."  Hommert Stuitje zette "I scream, you scream, we all scream for ice cream" in. Forts en Kassier namen de vokalen voor hun rekening:  "In the land of ice and snows, up among the Eskimos, There's a college known as Ogiwawa! You should hear those college boys, Gee they make an anwful noise, When they sing an Eskimo tra-la-la." Stuitje stond in het midden met Forts en Kassier ieder aan een kant. Dit was nog eens echte muziek, Forts zou het publiek een poepie laten ruiken. En hij  begon energiek aan zijn solo: "I scream, you scream, we all scream for ice cream! Rah! Rah! Rah! Tuesdays, Mondays, we all scream for sundaes, Sis-boom-bah! Boola, boola, sarasparoolla, If you got chocolate, we'll  take vanoola! I scream, you scream, we all scream for ice cream! Rah! Rah! Rah!" Het publiek klom op de stoelen, Forts glom van plezier. Een beetje racisme kon geen kwaad en bovendien was de kans dat er een protesterende Inuit in de zaal zat  uiterst gering. De tromboneurs werden begeleid door een damesorkest: Marjolein Faber, Reinette Klever en BBBabbelhöschen Vonderplatz speelden mandoline, Jacoba van Maerlant, Zus ter Bertken en Jantien van Ruusbroec piccolo en Dilanka Yesyesyesgussie , harp, kortom het was een bezetting waaraan echte oudestijlliefhebbers zich danig ergerden, te meer omdat in "High Society" Ronalda Plasterk op luchtgitaar soleerde. Aan het eind van "I scream" liet Forts een forse wind onder de uitroep "Zo start je een motorfiets". De zaal lag dubbel.

Op de eerste rij riep iemand: "Once more", een ander riep: "Encore" en een derde "Zugabe", want zoals algemeen geweten wordt, houden Nederlanders niet van hun eigen taal, behalve als het om beledigen gaat. Forts vroeg glunderend: "I scream of de motorfiets?" "Beide", klonk het uit de zaal, vergezeld van hevig voetgetrappel. Forts liet een harde scheet: "Dat was een Honda Goldwing" verduidelijkte hij, "en nu een "Berini!". Door de microfoon hoog boven zijn hoofd te houden klonk de tweede wind aanzienlijk zachter. De zaal gierde. Hommert Stuitje zette opnieuw in en Dilanka Yesyesyesgussie plukte extra fanatiek aan de snaren van haar harp. Forts zong: "Frosts and malts that are peppered and salted, Sis-boom-bah!, Oh, spumoni, oh cartoni, And confidentially, we'll take baloney, I scream, you scream, we all scream for ice cream!, Rah!, Rah!, Rah!"

"Get mie ‘n embjoulans or ei dij laffing",  schreeuwde een vrouw op het balcon. De directrice van de schouwburg Harmina Wuttelsje-Lepelenboer hield inmiddels haar hart vast: dit dreigde te ontaarden in Lionel-Hampton- dan wel Rolling-Stonesachtige toestanden: moest ze de politie bellen, alhoewel ze wist dat dat weinig zin had, die maakte de handen zoals gewoonlijk nergens aan vuil, bang dat het uniform bevlekt zou raken, dus beklom ze vanaf de achterzijde het podium en probeerde ze vanuit de coulissen de aandacht van Forts te trekken. "Pssst, pssst, dit kan echt niet hoor!" Maar Forts hoorde het niet of deed of hij het niet hoorde en hij riep: "Allemaal op de Honda Goldwing." Uit de zaal klonk onder luid gejuich fel geschetter. Een  twintigtal bezoekers haastte zich vervolgens met een hand onder het zitvlak naar de toiletten. "Nu allemaal op de Harley-Davidson!" schreeuwde Forts en het geroffel was niet van de lucht, inmiddels was diezelfde lucht ondraaglijk geworden en viel een enkeling in katzwijm.

 

Sarrosofoon 3

Dat er toch meer dan  wat meelijwekkend geknor uit de bassarrusofoon kan komen horen we in een tango samen met  een sopraansarrusofoon en een sopraansaxofoon.

Tonneline 2

 

Eigenlijk gaf  ik gister met  de foto van de tweekleurige Traction Avant vol Tonnelone accessoires een verkeerd beeld, want zo zag  de auto er in 1938 niet uit. We moeten daarvoor naar bijgaand  beeld, de auto is  donkerblauw, pas na een recente  restauratie werd hij tweekleurig.

Broodroof

Stel dat Ischa nog zou leven, zou hij de voorstellen van Dick Schoof en zijn geinponems dan als  broodroof beschouwen?

 

Peugeot

 

In januari 1938 verscheen de voorganger van de 203, de 202, een 6CV met een motorinhoud van 1133cc langs de lijnen van de in 1935 uitgekomen 402, met heel kenmerkend: de koplampen achter de grille. Deze, met Bibendum uitgeruste, 202 maakt reclame voor de bandenfabrikant Michelin dateert van voor de oorlog, want op de schermen voor de achterwielen bevinden zich gestileerde leeuwen.

In 1953 deed deze door Alexis Constantin uitgeklede 203 mee aan de 24 Uur van Le Mans en eindigde op de 25e plaats.

 

 Voor de oorlog had Darl'mat reeds successen geboekt met sportwagens op basis van de 302 en 402, in de lente van 1953 werd deze van vleugeldeuren voorziene 203 op recordjacht gestuurd.

In 1955 verscheen de 403: een viercilinder met een inhoud van 1468cc en een top van 135 km/u.

 

In 1957 werd een familiale aan de berline en cabriolet toegevoegd en de drieversnellingsbak werd een volledig gesynchroniseerde vierversnellingsbak.

 

Een 403 met  een snelkookpan op het dak. De auto dateert van voor 1959 want in dat jaar verloor de 403 het leeuwtje op de motorkap.

Sarrusofoon 2

Alhoewel het instrument, door Paul Dukas in "L'Apprenti Sorcier" is voorgeschreven, wordt de partij tegenwoordig uitgevoerd op fagot. Net als Sousa niet de bouwer is van de sousafoon, is Sarrus niet de bouwer van de sarrusosfoon, wel was Pierre Auguste Sarrus de orkestleider die Pierre Auguste Gautrot in 1856 verzocht een instrument te ontwerpen, dat anders dan de fagot kon worden meegedragen in een marcherend harmonieorkest.

Gautrot bouwde, net als Sax, een hele familie sarrusofoons van sopraan tot bas, alleen is zijn instrument anders dan dat van Sax in de vergetelheid geraakt. Een heel enkele keer wordt het curiositeitshalve uit de kast gehaald, zoals in deze opname van de "Devil Mountain Jazz Band", waarin klarinettist Pete Main in King Olivers "Snake Rag" twee keer een solo op sarrusofoon blaast, alhoewel ik me niet kan voorstellen dat het instrument alleen maar in staat was dit wonderlijke geknor voort te brengen.

Jetzt

"Ik heb deze zeer nutsligge ijsmuts  jetzt schoon van der Nikolaus bekommen!"

Baritonsax

 

Sommige instrumenten zijn verbonden aan een naam. Bij het roepen van harp denk ik aan Rosa Spier en bij gitaar aan Andres Segovia. Maar beiden vertegenwoordigen klassieke muziek, bij jazz ligt het even anders. Roep harp en ik vraag: bedoel je het meersnarige instrument of de mondharmonica, ook bekend als de bluesharp. En de eerste aan wie ik denk bij gitaar is Django Reinhardt, maar al gauw kom ik met Freddie Green, Billy Bauer en Eddie Condon op de proppen. Toch zijn er ook in de jazz instrumenten die ik koppel aan één musicus. Noem bassax en ik antwoord Adrian Rollini, noem bastrompet en ik antwoord Cy Touff. Bassax en bastrompet zijn uitzonderlijke instrumenten, want bij baritonsax schieten mij ogenblikkelijk een paar namen te binnen: Harry Carney, Cecil Payne, Serge Chaloff, Gerry Mulligan en Bob Gordon. Laatstgenoemde is de onbekende van de vijf, maar dat heeft niets met zijn muzikale kwaliteiten te maken, maar alles met zijn veel te jonge overlijden, hij was pas 27 toen hij ten gevolge van een auto-ongeluk stierf. Ik heb een epeetje van hem met composities en arrangementen van Jack Montrose (1928 - 2006). Vooral "Modus Operandi" (dat lijkt op een bewerking van Trenets "Boum") en "Love Is Her To Stay" zijn schitterend.

Kerrolain

Het schijnt met de kennis van de Nederlandse taal enorm tegen  te vallen bij de, laten we ze allochtone binnenkomers noemen. Geen wonder, zou  ik zeggen, wanneer we bedenken dat we iemand die Caroline heet, moeten aanspreken als Kerrolain. 

Drs. Barend-0tto ter Vloot, Steenwijkerwold

Tonneline

Je kon de Traction Avant cabriolet  in 1938 natuurlijk bij  de dealer kopen en er meteen mee gaan rijden, maar je kon hem ook van allerlei snuisterijen gefabriceerd door de firma  Tonneline laten voorzien,  zodat hij behalve in de basiscarrosserie behoorlijk afweek  van de originele fabriekscabriolet.

Bosma

 

Martin Bosma was van 1981 tot 1999 actief in de journalistiek, veelal als financieel journalist. Hij werkte onder andere voor De Zaanlander, CNN Business News, RTL New York, het NOS Journaal, Veronica NieuwsRadio en Radio Nederland Wereldomroep. Valt me alweer mee dat hij niet opgeeft voor de Donald Duck te hebben geschreven.

Sarrusofoon

 

 De bijna vergeten sarrusofoon in een  klassieke setting: Robert  Schumanns "Frölicher Landmann".

Hippo

 

Flanders & Swann: The Hippopotamus Song

Spoor

In de vroege jaren twintig begon autofabrikant Renault met de constructie van spoorwegmaterieel, de JF uit 1922 had de kenmerkende "kolenkitneus" met de radiateur achter de motor. Het was een smalspoorlocomotief die een maximale snelheid had van net iets meer dan 10 km/u. Kort daarop, nog in hetzelfde jaar, verscheen ook het eerste passagiersvoertuig de KA, eveneens voor smalspoor, er waren twintig zitplaatsen , de maximale snelheid was 40 km/u.

 

Moed

 

En toen hoorden wij een devoot maar toch vrolijk gezang uit de verte tot ons komen, voorzien van een kersvers permanent ontwaarden we minister Faber:  "En van je hela, hola, houdt  er de moed maar in". Helaas knapte, terwijl ze het woord moed zong, het  elastiek van haar  directoire, zodat zij met  dit kledingstuk op de enkels ons dorp betrad. Maar zoals we haar kennen, versaagde zij niet en schuifelde zij moedig voorwaarts.

Moet blijven

 

Bekouchien Gaandersma, Onno Geinstra en Gassertje Versteren van het comité "Swarte Pyt moat bliuwe" uit Harkema.