Cultureel erfgoed 2

Waar het woord mariachi precies vandaan komt zal naar alle waarschijnlijkheid altijd wel een raadsel blijven. Lang werd gedacht dat het een verbastering was van het Franse woord mariage, niet zo vreemd omdat de Fransen in 1862 Mexico binnen vielen en kort daarna Maximiliaan als keizer op de troon plaatsten. Het keizerrijk was van korte duur: op 19 juni 1867 werd Maximiliaan geëxecuteerd. Het woord mariachi dateert echter al van voor de zogenaamde "Franse Interventie".

Vandaag de dag associëren we mariachi met violen, gitaren en trompetten, maar van schallend koper is in de eerste grammofoonplatenopnames geen sprake. Het Cuerteto Coculense, genoemd naar de plaats van herkomst, Cocula, telde vier instrumentalisten: twee violisten, een vihuela- (kleine gitaar) en een guitarron (basgitaar)-speler. Het kwartet werd in 1907-'08 door drie verschillende Amerikaanse maatschappijen opgenomen: Edison, Columbia en Victor. Dit is "Las Abajeñas" waarin de vrouwen uit uit het laag gelegen land worden bezongen. Ook bij de Mariachi Coculense de Cirilo Marmolejo (foto) is van trompetten (nog) geen sprake. Een opname uit 1937 van "La Cantinera". Cirilo's oomzegger José Marmolejo maakte voordat hij een eigen mariachigroep (Mariachi Tapatio) startte deel uit van het orkest van Cirilo, en alhoewel er sprake is van een cornetspeler in sommige vroege mariachibands, is de eerste bekende trompettist Jesús Salazar, die we hier horen in "La Rosita" met de Mariachi Tapatio. Een ander fameus mariachi-orkest is dat van Silvestre Vargas en zijn Mariachi Vargas de Tecalitlán. Niet alleen een trompettist (Miguel Martinez) maar ook een harpist in een naoorlogse opname van "El Toro Viejo".

*Wie meer wil weten over oude mariachi-orkesten doet er goed aan deze drie CD's aan te schaffen: Mexico's Pioneer Mariachi's, Vol.1 , 2 en 3. Arhoolie Folklyric 7011, 7012 en 7015.

Accordeon 16

Een kleine knoppenaccordeon met "La Guenille" een traditioneel werkje uit Quebec uit het repertoire van Alfred Montmarquette. Deze versie van "La Guenille" ontleent veel aan de fascinerende groep "La Bottine Souriante", hier neemt de groep voor een enthousiaste zaal "La Cuisinière" onderhanden.

Bartele

Cultureel erfgoed

Fado en mariachi zijn door Unesco tot cultureel erfgoed verklaard. Daar moet even bij worden stilgestaan, want fado is een muzieksoort en bij mariachi gaat om een uitvoering door muzikanten en zijn dus niet met elkaar vergelijkbaar. Van beide bestaan overigens lamentabele voorbeelden. Bij fado wordt bovendien ten onrechte vaak alleen maar de fado uit Lissabon genoemd, terwijl die uit Coimbra totaal wordt vergeten. António Menano (foto) was de voornaamste vertegenwoordiger van de studentenfado uit die stad. Geboren in 1895 studeerde Menano sinds 1915 medicijnen aan de universiteit van Coimbra, hij organiseerde vanaf 1919 fadofestivals en maakte deel uit van de "Orfeau Academico" een groep zangers die op tournee ging door o.a. Portugal, Spanje en Frankrijk. In 1923 studeerde hij af, opende zijn eigen praktijk, maar in 1927 begon hij aan een korte, doch uiterst succesrijke grammofoonplatencarrière. Daarna vertrok hij naar Mozambique en het is aan de dichter Slauerhoff te danken dat we weten dat hij in dienst trad van de "Compagnie de Mozambique":

"Ook António Menano,
De befaamde fadozanger
Bij wiens donkere befloerste stem
Alle vrouwen weenen en bezwijmen:
Die al 't leed van Portugal opbeurde
Ook Menano
Hoort nu aan de Compagnie de Mozambique

Acht mijl verder
Werkt hij op een onderneming;
Rijk werd hij want ieder wou hem hooren,
Arm werd hij want hij moest spelen en verloor
En natuurlijk speculeerend in aandeelen
Van de Compagnie de Mozambique."

In de jaren vijftig van de vorige eeuw was Menano terug in Coimbra, waar hij op 25 juni 1967 zijn laatste concert gaf. Hij stierf op 11 november 1969.
Twee opnamen van Menano: "O Beijo" en "Quando estava na igreja".

Er is in de prachtige serie "Fado's Archives" een CD van António Menano (Heritage HTCD 31)

Catering

Catering van kakkerlakken?

Laag

De olifanten vliegen weer laag vandaag

Tijd

HET WORDT HOOG TIJD VOOR EEN TOUR DE FRANCE OP DIT SOORT FIETSEN

Sybren

Accordeon 15

Zane en Piters uit Rezekne in Letland zingen en spelen. Zane speelt op een trommel die lijkt op een kruising tussen een bodhran en een tamboerijn: een bauben en Piters speelt accordeon tijdens een Lets folklorefestival.

Accordeon 14

Soms lijkt het alsof bepaalde voksmuziek nooit een ander instrument heeft gekend dan de accordeon, alsof ze a.h.w. al honderden jaren aan elkaar verknocht zijn. In Ierland is de accordeon stevig ingebed, hier een tweetal jigs gespeeld door Nuala Hehir from Ennis, Co. Clare samen met fiddler Liz Gaughan uit Nenagh, Co. Tipperary. Ze leerden de eerste jig van Gearóid O'Halloran en de tweede van Joe Liddy.

Brief

Vergelijk aan de hand van de gister op dit blog geplaatste ideeën van Ahlwardt & Liebermann von Sonnenberg met die van Richard de Mos & Martin Bosma en stuur het verkregen resultaat aan uw favoriete Tweede Kamerlid, opdat hij/zij eindelijk inziet met wie hij vrijwel dagelijks verkeert.

Hatte

Boekje 3

Zo worden Ahlwardt en Liebermann von Sonnenberg in "Der neue Reichstag" geportreteerd en beschreven:

Boekje 2

Laat ik proberen twee van de dertien genoemde antisemieten in de rijksdag iets dichterbij te bekijken.

Hermann Ahlwardt, geboren in 1846 werd, na verschillende leraarsposten, directeur van een school in Berlijn, waar hij in financiële problemen raakte en door joodse vrienden uit de brand werd geholpen, dat verhinderde hem niet om een paar jaar later een aantal schotschriften te publiceren: "Der Verzweiflungskampf der Arischen Völker" (1890), "Eid eines Juden" (1891) en "Jüdische Taktik" (1892). Pas na publicatie van het verschijnen van een tweetal pamfletten gericht tegen de firma Ludwig Loewe, die zogenaamd op instignatie van de "Alliance Israélite Universelle" ondeugdelijke geweren aan het Duitse leger zou hebben geleverd, ontstond een rel. Ofschoon zowel rijkskanselier von Caprivi en de leiders van alle fracties in de rijksdag de schrifturen van Ahlwardt veroordeelden steeg zijn populariteit. Hij kreeg na een aanklacht van Ludwig Loewe vijf maanden cel. In 1895 bezocht hij de Verenigde Staten waar hij tijdens een jaarlang verblijf antisemitische propaganda maakte. Terug in Duitsland opende hij om schuldeisers te ontlopen onder de naam van zijn schoonzoon een sigarenzaak.
Max Liebermann von Sonnenberg, officier in het keizerlijk leger, organiseerde in 1880 een beweging met als doel alle Joden uit openbare functies te ontslaan, de petitie* kreeg uiteindelijk 250000 ondertekenaars. Samen met de zwager van Nietzsche, Bernhard Förster richtte hij in 1881 de "Deutscher Volksverein" op met als voornaamste drijfveer anti-joodse propaganda, nadat Förster naar Paraguay vertrokken was om daar de kolonie "Nueva Germania" op te zetten, stichtte Liebermann von Sonnenberg in 1889 een eigen politieke partij de "Deutsch Soziale Partei" die in 1894 fuseerde met Otto Boeckels "Deutsche Reformpartei" tot de "Deutschsoziale Reformpartei". In 1892 ging Liebermann von Sonnenberg op tournee met een lezing waarin hij ondermeer de Talmoed aanviel. Tijdens een van die lezingen vroeg rabbijn Benno Jacob hem de teksten waartegen Liebermann von Sonnenberg fulmineerde aan te wijzen, Liebermann von Sonneberg, die geen Hebreews las, kon dat niet. Nadat de rabbijn Jacob Liebermann von Sonnenberg bij een aantal volgende lezingen opnieuw gevraagd had hem de gewraakte teksten te tonen, werd de tournee afgebroken. Na zijn verkiezing in de rijksdag trachtte hij tijdens elke zitting een wetsvoorstel te doen waarin elke Joodse immigratie naar Duitsland zou worden verboden.

*Voornaamste doelen van de petitie:
1.Einschränkung der Einwanderung von Ostjuden aus Österreich-Ungarn und Russland. 2. Ausschluss der Juden von allen obrichkeitlichen Stellungen, inbesondere vom Richteramt. 3. Verbot der Anstellung jüdischer Lehrer an Volksschulen und enge Begrenzung ihrer Anstelung an allen übrigen Schulen. 4. Wiederaufname der amtlichen Statistik über die jüdische Bevölkerung.

Accordeon 13

Het is vrijdag en ik ben toe aan de dertiende accordeonist: een fraaie gelegenheid om een onvermoede bespeler te laten horen.
(ik breng de uitspraak van Ambrose Bierce in herinnering: "The accordion is an instrument with the sentiments of an assasin".

Boekje

Gister op de markt vier boeken gekocht. Het meest merkwaardige is een piepklein boekje: "De neue Reichstag" uit 1893. Alle leden van de toenmalige rijksdag staan er in. Allemaal mannen, veel met baarden, anderen met snorren. Een behoorlijk aantal is van adel, Freiherr o.i.d. en Elzas-Lotharingen lijkt voornamelijk vertegenwoordigd door rooms-katholieke geestelijken. Ik zou graag weten hoe het volk in dat twintig jaar eerder op Frankrijk veroverde gebied over hen dacht. De samensteller heeft zijn uiterste best gedaan van alle afgevaardigden een portret en cv te krijgen, dat is niet altijd gelukt en soms is hij daar narrig over en plaatst i.p.v. een foto de volgende mededeling "Alle Versuche, direkt oder indirekt Bild und Biographie des Abgeordn. (volgt naam) zu erhalten sind gescheitert." Een sociaal-democratische afgevaardigde is in de jaren tachtig van de 19e eeuw vanwege zijn overtuiging uit Berlijn verbannen en heeft daarna vanwege diezelfde overtuiging in de gevangenis gezeten. Achterin het boekje staat een lijst van de fracties in de rijksdag, die opent met "Antisemiten s. dtsch. Reformpartei" en onder Deutsche Reformpartei u. Antisemiten staan 13 afgevaardigden: Ahlwardt, Dr. Boeckel, Graefe, Hänichen, Hirschel, Klemm, Köhler, Leuss, Lieber, Liebermann v. Sonnenberg, Losse, Werner, Zimmermann.

Accordeon 12

Het Altaigebergte bevindt zich op de grens van Rusland, Kazachstan en Mongolië en natuurlijk wordt daar keelgezongen en natuurlijk is die zang belangrijker dan de begeleidende accordeon. Maar het instrument is aanwezig: Amyr Akchin zing en speelt.

Kröde

Gister kreeg ik door Henk Scholte het jubileumnummer van "Kröde, Grunneger Tiedschrift"* toegestuurd. Nu is het Gronings voor mij een onbekende taal en ik dacht dat kröde naar analogie van het Friese kroade wel kruiwagen moest betekenen, maar ik had het mis: kröde betekent perzikkruid. Het jubileumnummer staat vol met eerder in het tijdschrift gepubliceerde verhalen en natuurlijk ben ik gaan lezen, langzamer dan normaal en zo nu en dan voorzichtig voor mij uit mompelend, zodat ik de woorden als het ware proefde en waarachtig het lukte, ik begreep wat er in het prachtige verhaal "Negen Maai" van Kees Visscher stond. Vanzelfsprekend waren niet alle woorden duidelijk, want wat is "bragelachteg" en "kruderg", maar uit het zinsverband maak ik op dat beide woorden met de geur van water te maken hebben en dat je er "dodderg" van wordt. Dat dodderg zal wel slaperig betekenen. Het verhaal speelt in een Gronings dorp op negen mei 1940: kinderen spelen, 's avonds staan de mannen onder een lantaarn het nieuws te bespreken, pas in de laatste regels wordt het onheil duidelijk: "Kammengoa staait doar, verkleumd en zunder zok te verruiern, en is getuge van t begun van n nije dag. t Swaore donzende geluud holdt nait weer op. Bie Cohen achter t huus schient t gele licht nog aingoal op t stroatje. En Kammengoa kikt en kikt noar dat licht, totdat t stoadegaan verzwindt in de schien van de zunne dij in t oosten boven t dak van t fabriek omhoog komt, helderrood."

*Uitgegeven door Stichting Kröde, Walta 34, 9202 JN Drachten internet: www.krodde.nl

Bouwe

Accordeon 11

Er zijn volkstammen die het accordeongeluid beminnen, er zijn volkstammen die het accordeongeluid haten net zoals er volkstammen zijn die het geluid van de steelguitaar beminnen dan wel haten, in de regel stel ik me neutraal op, maar wat Sonali Nath (steelguitar) en Sanjeev Sachdeva (accordeon) hier laten horen doet behoorlijk pijn aan de oren.

Moppie? Gggrrrrrr! 2

Accordeon 10

De Russische accordeon, de bayan, klinkt voller dan onze accordeon, dat komt omdat hij anders gebouwd is, vooral de bassen klinken mooier. Oleg Sharov (foto) is een bekende bayanspeler, hier bezig met een Russisch volksliedje, maar hij heeft ook de openingstune van Duke Ellington "Take the A Train" op zijn repertoire. Russische componisten als Zolotaryov, Gubaidulina en Shebalin hebben voor de bayan geschreven, van laatstgenoemde horen we hier een compositie uitgevoerd door Sergey Shcheglov een dag voor zijn eindexamen conservatorium in 1995. Shebalin was bevriend met Dmitri Shostakovich, die zijn Strijkkwartet Nr. 2 aan hem opdroeg.

Moppie? Gggrrrrrr!

Buitengewoon grote woede maakte zich hedenochtend meester van de heer Ozenfant nadat hij kennis had genomen van een foldertje van "Dierenspeciaalzaak Discus". Het geblaf en gegrom was niet van de lucht en ik kan me die woede best voorstellen, want na auto's, moeten onder kreet "Pimp my pet", honden aan lachwekkende opsieringen geloven en wordt verondersteld dat de heer Ozenfant in een vliegenierspak door de buurt gaat wandelen. Hij is daar een haartje belazerd, bovendien wenst hij niet te worden aangesproken met "moppie".

Ulbe

Accordeon 9

Taarab is de fascinerende mziek van Zanzibar en het bekendste orkest is de "Culture Musical Club". Taarab is beinvloed door Egyptische filmmuziek o.a die van de fameuze zangeres Oum Kalthoum, maar taarab is ouder en onderging al eerder Egyptische invloeden, want rond 1880 leerde Mohamed bin Ibrahim de kanun bespelen in Egypte en de kanun is nog steeds een belangrijk instrument in de taarab. In het filmpje is de kanun het instrument op de voorgrond. Maar natuurlijk speelt de accordeon een rol in "Waridi". Said Mwinyi is een van de twee de accordeonisten.

Accordeon 8

Oorspronkelijk waren dit de instrumenten waarop de sega op Mauritius en Réunion gedanst werd: maravanne, moutia, ravanne, triangel en bobre, allemaal ritme-instrumenten, maar ook in de Indische Oceaan heeft de accordeon zijn plaats gevonden en wordt de sega - een dans waarbij de voeten niet van de vloer komen - tegenwoordig op het geluid van de accordeon gedanst.

Uilenbord

Je vindt het ûleboerd in verschillende vormen op het uiteinde van Friese boerderijen, altijd voorzien van twee knobbelzwanen. Een paar jaar geleden kocht ik in Torshavn op de Far Oer een halsketting eveneens met twee zwanen, door het zilvermerk weet ik dat de ketting uit Svendborg in Denemarken komt en gemaakt werd door Jens J. Aagaard. Ik heb hem een briefje gestuurd wat de betekenis is van die zwanen in Denemarken.

Pabe

Accordeon 7

Herinner je je Paul Simons "Graceland"? Dan herinner je ook het openingsnummer "The Boy in the Bubble" met - juist ja - een accordeon. Die accordeon werd bespeeld door Forere Motloheloa, aanvoerder van "Tau ea Matsekha" (Leeuw van Matsekha) uit het noorden van Lesotho. De muziek die ze spelen heet famo. Wie het nummer "Mangoele" hier beluistert, herkent meteen het merkwaardige accordeonspel in "The Boy in the Bubble".

Doekele

Accordeon 6

Wonderbaarlijk hoe de accordeon overal steeds opnieuw opduikt, soms is er eenvoudige verklaring: het instrument is meegenomen door immigranten uit Europa en gretig omhelsd door de al aanwezige bevolking, zoals in Chili. Dit zijn "Los Chilenos del Sur".

Straatkunst

Zo nu en dan zwemmen er twee zwanen in het grachtje. Een kind op de brug tekende ze en bracht de vogels tot hun essentie terug.

Accordeon 5

Alejo Duran (1919 - 1989) beter bekend als "El Negro Grande" was Columbia's meest beroemde vallenato-accordeonist. In 1968 won hij het eerste vallenatofestival, hij zong en speelde meestal eigen composities. Vallenato betekent "uit het dal", ontstaan door vermenging van Spaanse en Afrikaanse muziek, die alle twee een nieuwsbrengende functie hadden: veedrijvers brachten zingend het nieuws van plaats tot plaats, oosrpronkelijk werd die zang begeleid door een fluitist, later kwam de gitaar daar voor in de plaats, tot - hoe kan het anders - de accordeon die rol overnam. Vallenato werd heel lang beschouwd als een inferieure muzieksoort

Bote

Rookzone

Geen idee wie die onhandige aspalen in de rookzones op de stations van de Nederlandse Teloorwegen heeft ontworpen. Vier van de vijf keer dat ik passeer stijgen er kwalijke dampen uit op, omdat diep in de paal de weggeworpen peuken in brand staan. Een sigaret, laat staan een pijp, is ook verdraaid lastig uit te maken. De ontwerper had eens naar een gewone asbak moeten kijken, daar zitten lipjes aan waarop een sigaret uitgedrukt kan worden.

Rinse

Accordeon 4

De accordeon nam de rol van begeleidingsinstrument bij het dansen over, dat is heel aardig te zien en te horen in deze opname waarin een organetto (de Italiaanse naam voor een kleine accordeon) een eenzame tarantelladanser begeleidt. Oorspronkelijk werd de naam organetto gebruikt voor een klein draagbaar orgeltje uit de Middeleeuwen.

Uitleg

Uitleg bij Accordeon 3:

Cajun (uitspraak keedzjun en niet kajoen) is een verbastering van Acadian. Cajuns zijn de Franstalige bewoners van Lousiana, gevlucht uit Canada tijdens de Frans-Engelse oorlog (1754 - 1763) naar het dichtsbijzijnde Franse gebied, oorspronkelijk waren het immigranten uit Normandië. De Engelsen hadden een totaal andere kolonialisatiepolitiek dan de Fransen. De Engelsen bouwden namelijk militaire versterkingen, de Fransen zetten hun oude ambacht voort: visser en boer. Natuurlijk waren zij tijdens genoemde oorlog geen partij voor de Engelsen.

Norteño ook wel musica norteña of TexMex is de muziek van de Spaanstalige bevolking van Texas en het noorden van Mexico. De grote twaalfsnarige gitaar, gebruikt als begeleidingsinstrument bij de accordeon van Narciso Martinez, is een bajo sexto (foto).

Accordeon 3

In sommige muzieksoorten heeft de accordeon zich zo vast genesteld dat het lijkt alsof de muziek door het instrument als het ware is uitgevonden: cajunmuziek en norteño zijn daar voorbeelden van. Maar de viool was in beide genoemde soorten muziek tot in de jaren dertig verreweg het belangrijkste instrument. Twee voorbeelden, eerst cajunmuziek: dit is een opname van Leo Soileau met "Blues de Port Arthur", vervolgens norteño met een opname van El Ciego Melquiades: "El Gato Negro". De accordeon nam geleidelijk de rol van de viool over, soms zoals in cajunmuziek bleven beide instrumenten naast elkaar in gebruik, accordeonist Nathan Abshire (foto) trad bijvoorbeeld regelmatig op met de Balfa broers. Hier horen we hem in een klassiek cajunstuk "Jolie Blonde". Vanwege zijn razendsnelle spel kreeg Narciso Martinez de bijnaam "El Huracan del Valle" (de wervelwind van het dal), hij was de eerste accordeonist die een norteñogrammofoonplaat maakte.

Accordeon 2

Het is als met een carburateur van een automotor die vervangen werd door inspuiting, of de vrucht pompelmoes die na de oorlog grapefruit ging heten. Dingen veranderen. Zo verdwenen tal van muziekinstrumenten in de volksmuziek en kwam de accordeon er voor in de plaats. Meestal was de viool het slachtoffer, niet onlogisch omdat volksmuziek meestal gebruikt wordt om op te dansen en de accordeon meer geluidsvolume heeft dan de viool, afgezien van het feit dat de accordeon ietwat gemakkelijker te bespelen is. Over de zegetocht van de accordeon zijn boeken te vullen, Annie Proulx heeft dat in haar roman "Accordion Crimes" aangetoond, maar niet alleen in de Verenigde Staten vond het instrument zijn weg, wie alle derivaten van de accordeon, of het nu om een concertina, een bandoneon of een bayan gaat, op een rijtje zet, kan alleen maar tot de conclusie komen, dat ondanks al het verzet de "duivels blaasbalg" het pleit over de hele wereld heeft gewonnen, van Mexico tot Réunion en van Argentinië tot Zweden is de accordeon te horen. Soms zelfs in combinatie met het authentieke instrument, zoals de doedelzak, in Auvergne.

Accordeon

De accordeon heeft anders dan andere muziekinstrumenten een aantal bijnamen verworven: schippersklavier en trekzak zijn de aardigste, maar Baskische priesters noemden hem de duivels blaasbalg en de Amerikaanse schrijver en journalist Ambrose Bierce (1842 - 1913) vond het een instrument met de gevoelens van een moordenaar. In 1821 werd in Berlijn door Christian Buschmann op een prototype patent aangevraagd: de "Handäoline", kort daarna werd door Cyrillus Demian in Wenen de eerste "Akkordion" gebouwd, beide instrumenten hadden toetsen maar pas in 1852 introduceerde Constant Busson in Parijs een accordeon met pianoklavier. Ik zag ooit zo'n instrument in de winkel van André Bissonnet in een zijstraat van de Boulevard Beaumarchais in Parijs. Tot mijn schrik bleek zijn winkel, een waar paradijs voor liefhebbers van antieke instrumenten, toen ik juli j.l. in Parijs was, verdwenen. Bissonnet dreef zijn zaak in de Rue de Pas de la Mule in zijn oude slagerij, nog duidelijk zichtbaar door de betegelde wanden. Hier zingt hij zichzelf begeleidend op een draaiorgeltje. Het was altijd een groot plezier bij hem even binnen te lopen, omdat hij nooit te beroerd was een paar instrumenten van de wand te halen en te bespelen. Maar terug naar de accordeon, hier een meer dan 110 jaar oud exemplaar met een Frans dansje. De accordeon zorgde trouwens voor nogal wat muzikale problemen in het Parijs van zo'n 130 jaar geleden, toen in de Marais niet alleen Auvergnaten arriveerden met hun musettes (doedelzakken) maar ook Italianen met hun accordeons. Het duurde even voordat de vrede getekend werd en de typerende Parijse accordeonmuziek notabene musette ging heten.

Madagascar 2

Het is natuurlijk allesbehalve verbazend dat de accordeon ook in Madagascar een belangrijke rol is gaan spelen, net als elders in de wereld. Paul Bert Rahasimanana, die optreedt op de voor ons gemakkelijker te onthouden naam Rossy, is de de meest bekende accordeonist van het eiland, hij groeide op in de hoofdstad Tananarivo en timmert al sinds begin jaren zeventig aan de weg. Hij mengt de traditionele muziek van Madagascar met pop en dat wordt heel duidelijk in deze video van zijn hit "Ino Vaovao".

Oege

Piebe

Madagascar

Madagascar, het grote eiland rechts van Afrika, herbergt een groot aantal diersoorten die nergens anders voorkomen en het wonderlijke is dat er ook muziekinstrumenten te vinden zijn die uniek zijn, zoals de marovany (foto), een dooszither en de valiha, een bamboepijp, waaruit de snaren gesneden werden, brak een snaar dan werd het instrument onbruikbaar, vandaar dat nu binnenremkabels van fietsen als snaren worden gebruikt.

Sake

Berlusconi