SCHITTEREND

Alida Bombardeitje-Fluym aan de leden van Schoonheidscommissie Goyse Meren: Groot en prachtig nieuws. Als waarmerk voor de Goyse Inteeltdagen hebben Burgemeester en Wethouders gekozen voor een beer. Een stoer mannetjeszwijn. Zo typerend voor de echte Goyer in het vijfde geslacht. Er is inmiddels aan de beeldend kunstenaar Zwarik van Druivenberg (bekend vanwege het feit dat hij ook ons gemeentewapen tekende) opdracht gegeven een waarmerk te ontwerpen, waaronder de festiviteiten plaats zullen vinden.

HUNT FOR FLEAS?

231

 een 231 van de Nord op het station van Cernay

MH17

Het ligt voor de hand dat de Russen niet ingenomen zijn met de conclusie van de  internationale onderzoekscommssie naar de ramp met de MH17 en inmiddels een eigen commissie hebben geformeerd die zoals te verwachten valt zeer binnenkort met geheel eigen conclusies zal komen waaruit blijkt dat er van enige Russische schuld noch inmenging sprake is geweest. Vanochtend  kwam de commissie in het  Kremlin gekleed in historische Russische costuums voor de eerste keer bijeen, v.l.n.r.: Pjotr Schapotorow, Wladimir Putin, Dimitri A. Stumpow en Anatol Bukanin.

232 II

een 232 S van de SNCF, een van de vier in 1940-'41 gebouwde "gestroomlijnde" locomotieven, nabij het station Cernay

Frauke Petry

Alternative für Deutschland

232

een 232 van de A.L. langs het eerste perron van het station Cernay

TRUMP DES WILLENS

130

een 130 van de EST op het station Cernay

Bad Pyrmont slot

Woensdagavond zitten we tegen de gevel van het restaurant aan op het terras. We hebben de avond tevoren speciaal om  die plaats gevraagd omdat  Una wel eens wil uitvallen naar voorbij slenterende soortgenoten. Een mevrouw richt het  woord tot ons, dat kennen we, in de regel wordt Una een bijzonder leuke hond gevonden, maar  dit keer gaat het om de plek waar wij zitten. Weet u wie daar elke zomer zat? We hebben geen idee. "Peter Falk, Sie wissen schon, Columbo!" Mijn vrouw en ik kijken elkaar aan. "Die Terrasse war damals ganz anders,  nicht so weit nach vorne. Peter Falk kam hier jedes Jahr." De mevrouw wandelt weg, wij blijven met grote vraagtekens achter: waarom kwam de Amerikaanse acteur ieder jaar naar Bad Pyrmont?" Gistermiddag op het web op zoek gegaan en niets over een jaarlijks oponthoud gevonden.

Wimille 2

 Naam en faam kreeg Jean-Pierre Wimille als Bugatticoureur. Zijn eerste wedstrijd  reed hij in een Type 37A (zie boven), maar daarna zouden nog vele andere, blauwe bolides volgen, ook reed hij na de oorlog voor Alfa-Romeo. Van een groot aantal van  de door hem gereden  auto's heb ik miniaturen, ook van zijn Wimillepersonenauto en van de Simca-Gordini waarmee hij in Buenos-Aires verongelukte.

 

Wimille

Vermoedelijk is Jean-Pierre Wimille (1908-1949) de laatste autocoureur geweest die zijn droom - een auto met een eigen naam - wilde waarmaken, een behoorlijk aantal coureurs was het gelukt onder wie Vicenzo Lancia. Oorspronkelijk was een eigen zescylinder-V6-motor in de Wimille gepland, met een inhoud van 1500cc, maar uiteindelijk werd in 1946 de viercylinder 1911cc-motor van een Citroën "Traction Avant" gemonteerd. Of Citroën daar content mee was is de vraag, want de fabriek verbood ook Deutsch-Bonnet in hun auto's die motor te gebruiken. Gelukkig voor Wimille bood een contract met de Franse Fordfabriek  uitkomst en bracht een kleine V8 met een inhoud van 2158cc, die ook in de "Vedette" werd geïnstalleerd, uitkomst, de carrosserie werd geconstrueerd door Faget-Varnet. Dankzij  de uitstekende stroomlijn haalde de auto 160 km/u., maar in 1949 stak de moederfabriek van Ford in Detroit een spaak  in het wiel, men verbood elke technische medewerking en van een serieproductie van de Wimille is het niet  gekomen, ook doordat Jean-Pierre Wimille tijdens de Grote Prijs van Argentinië in datzelfde jaar verongelukte in een Simca-Gordini.

Fantastisch

Van Alida Bombardeitje-Fluym aan de leden van de Schoonheidscommissie Goyse Meren.

Bijgaand een door mijn echtgenoot heden gemaakte foto nadat onze burgemeester

mevrouw Barbeltje Gougiës de Goyse Inteeltdagen aankondigd had.

141

een 141-R van de SNCF op het station van Cernay

Bad Pyrmont 7

Het beeld  hierboven fotografeerde ik bij kasteel, het beeld hieronder staat aan het begin van een lange waterstroom die eindigt op een pleintje waar muziek uit verborgen luidsprekers klinkt. Kinderen trekken schoenen en sokken uit en banjeren door het water, ook een enkele hond waadt. Het beeld is merkwaardig, want het beeld heeft een beeld van een soort Afrikaanse vruchtbaarheidsgodin achter zijn rug.

Delahaye

Vlak na de Tweede Wereldoorlog waren er keuzemogelijkheden voor wie een Delahaye aanschafte: een carrosserie van Chapron of liever een van Saoutchik, of Figoni & Falaschi, of Autobineau, of Franay, of Dubos, of Letourneur & Marchand, of Antem, of Mignot & Billebault of toch liever - zoals bovenstaande cabriolet - van Guilloré. Het is een 148 L, uit 1950 met een zescylinder met een inhoud van 3557cc en één carburateur. Ooit was de wagen eigendom van de beroemde Franse generaal De Lattre de Tassigny (1889-1952).

241

een 241-P van de SNCF op het station Cernay

Deutschland

die Züge fahren immer pünktlich

Panhard-Levassor

Op foto's oogde de auto altijd wat decadent. Te versierd om echt mooi gevonden te worden. Toen ik de wagen in  Rochetailée voor me zag kon ik mijn mening niet wijzigen: dit was een beetje te veel van het goede. Functie en vorm liepen hier wel erg door elkaar. Ik heb het over de Panhard-Levassor "Dynamic", een door Luis Bionier ontworpen in 1936 op de markt gebrachte auto. Natuurlijk had de Panhardmotor in plaats van kleppen traditioneel schuiven, vandaar de letters S.S. (sans soupapes) op de grille. De chauffeur zat in het midden en dat maakte een derde ruitenwisser noodzakelijk. Ik heb een copie van een advertentie uit die tijd waarin op de voorbank drie en op de achterbank vier mensen zitten, die moesten dan wel door twee deuren naar binnen. Interessant is de de poging om tot een panoramische voorruit te komen, door twee extra ruitjes op de hoeken te plaatsen.

Praaaaachtich

Oscar-Kenneth  Kleinbrötchen: "Misschien kunnen de dame en de heren even uit hun respectievelijke auto's komen ter nadere kennismaking?"

Alida Bombardeitje-Fluym: "Dat gaat wat lastig Oscar-Kenneth, omdat de dame en de heren bij indiensttreding bij het politiekorps Goyse Meren zijn geamputeerd, zij missen allen het rechterbeen, dat voorkomt dat zij, tegen de opdracht, toch gaan lopen. Gasgeven en remmen doen zij in hun auto's handmatig."

Brigadier Pieter-Jan Knekelvelt: "Wij doen ons werk zittend af en dat bevalt prima, bovendien gaan de agenten Ulbo Hannema, Wammes van Gieterveen, Horus Grombauts en  Bote Salverda Bzn. in 2020 naar de Para-Olympische Spelen, daar komen zij uit op de vier keer vierhonderd meter." 

Horus Grombauts: "Ik weet nog niet of ik me wel laat uitzenden nu mijn vader op zo'n schandalige wijze uit  de Schoonheidscommissie Goyse Meren is gezet!"

Alida Bombardeitje-Fluym: "Ik hoef een politieambtenaar toch niet uit te leggen wat ernstig plichtsverzuim is en precies vanwege ernstig plichtsverzuim is uw vader Kodde Grombauts uit de Schoonheidscommisiie Goyse Meren verwijderd."

Brigadier Pieter-Jan Knekelvelt: "Hoor eens Horus, ik denk niet dat  dit de aangegeven  plaats is om jouw deelname aan de Para-Olymische Spelen te bediscussiëren."

Horus Grombauts (binnensmonds) : "Dat klerewijf." 

Clovis Bakkeleier: "Dat heb ik gehoord en daar ga ik werk van maken!"

Alida Bombardeitje-Fluym: "Laat ik dit korte samentreffen besluiten met een kort  woord van dank aan de Goysemeerse agenten, wij van de  Schoonheidscommisie Goyse Meren hopen op een goede samenwerking en wensen u nu alvast succes op de Para-Olympische Spelen!"

Bad Pyrmont 6

Ik was eerder in Bad Pyrmont en kocht toen een klein boekje over de Joodse gemeente daar, eigenlijk over de ondergang ervan, niet geschreven door een historicus, maar - heel bijzonder -  door een klas van een middelbare school. Er is een Joodse begraafplaats. Er moeten regelmatig mensen komen want er liggen kiezelstenen op de grafstenen. Ik lees dat in 1938 een deel van de begraafplaats werd verwoest, stenen werden fijn gemalen om een weg van steenslag te voorzien, maar dat later complete grafstenen werden teruggevonden en opnieuw, maar niet meer in de oorspronkelijke richting, geplaatst werden.

Voisin

Natuurlijk moest ik nu ik in Lyon was naar Rochetaillée, naar het automobielmuseum van Henri Malartre. De halte van de bus er naar toe bij het station Lyon-Part-Dieu blijkt de allerlaatste in een lange rij. Ik vraag de chauffeur of hij me wil waarschuwen en dat doet hij op een bijzondere manier: hij stopt tussen twee haltes en wijst op een licht stijgende weg, daar moet ik langs naar boven. Ik moet die vriendelijkheid onthouden om degenen die voor de zoveelste keren beweren dat Frankrijk een mooi land is maar dat er geen Fransen moesten wonen de mond te snoeren. Fransen, die in tegenstelling tot Nederlanders een terrasje en  een treincoupé verlaten als ze telefoneren,  zodat ik niet hoef te horen wat er 's avonds op tafel staat, Fransen die hun excuses aanbieden voor een nauwelijks lawaaig schoolklasje in de trein van Besançon naar Lyon. 

Malartres autverzameling is deels ondergebracht in een kasteel en deels in een grote hal. De hele oudjes staan in het kasteel, de nieuwere wagens in de hal. Daar staat ook een Voisin en alhoewel ik een speciale vitrine heb voor mijn miniatuur-Bugattis, ben ik diep in mijn hart toch meer  een Voisinfanaat, maar daar zijn er minder modelletjes van, dus die staan - weliswaar vooraan - achter glas in een grote kast. 

Voisin kwam na de Eerste Wereldoorlog vanuit de vliegtuigbouw naar de automobielen, het plaatje op de grille zei altijd heel duidelijk Avions Voisin en het beeldje op de radiateurmantel was een uit aluminium in elkaar geschroefde vogel: "la cocotte". Voisin was een eigenzinnig man met even eigenzinige auto's en daar is bovenstaande wagen een fraai voorbeeld van. Vraag me niet naar het exacte jaartal, het zal 1933 of 1934 zijn en het is vermoedelijk een 17CV Type 24 surbaissée demi-berline Carène. 

Een paar jaar later bouwde hij een twaalfcylinder in lijn, toen de laatste cylinders niet onder de  motorkap pasten, nam Voisin ze op in het interieur.

Bad Pyrmont 5

Ik weet - voordat ik op 6 september wegga - dat ik straks wanneer ik in Bad Pyrmont ben naar één van de beide  boekhandels moet want ik heb Ian Buruma's prachtige monument voor zijn grootouders "Hun beloofde land" bijna uit. Ik vind het prima, kan  er eindelijk weer eens een boek in het Duits worden  aangeschaft. Maar als ik in de boekhandel sta, aarzel ik bij mijn keuze "Hitlers Helferinnen" van Wendy Lower. Is dat vakantieliteratuur over nazivrouwen, die verpleegster, onderwijzeres, kampopzichter maar bovenal hartgrondig nazi waren? Ik aarzel, maar als ik het niet koop, het Zomergastaboujaknikkersgilde koopt het zeker niet. Dus ik koop het, vier dagen later weet ik dat het een fabeltje is dat vrouwen een minder misdadigpolitieke inborst hebben dan mannen. Ik ga opnieuw naar de boekwinkel en schaf "Eine Feine Gesellschaft" geschreven door Martina Winkelhofer aan, het gaat over  schandalen aan de Europese hoven in de negentiende eeuw, Koning Willem III wordt ook genoemd, ik ben nog  steeds in Bad Pyrmont en heette zijn twintigjarige, tweede aanstaande niet Emma von Waldeck-Pyrmont?

Oereend

Nadat eind 1934 Citroën was  overgenomen door de bandenfabriek Michelin begon men ernstig na te denken over een kleine auto naast de Traction Avant. Het basis idee was "vier wielen onder een paraplu" of preciezer: vier mensen met vijftig kilo bagage met een snelheid van vijftig  kilometer per uur transporteren en wel zodanig geveerd dat geen ei in een meegenomen mand met  eieren zou breken. Er werden verschillende prototypes geconstrueerd en dit is er één van, voornamelijk gebouwd om in de fabriek van Michelin in Clermont-Ferrand de banden te testen.

Wonderschoon

Alida Bombardeitje-Fluym: "Mag ik jullie als voorzitter van de Schoonheidscommisie Goyse Meren vanmorgen hartelijk welkom heten, in het bijzonder de heer Hylke In 't Laadje, die onze gelederen komt versterken. Wil je jezelf even voorstellen, dat is wellicht het prettigst?

Hylke In 't Laadje: "Wel, ik ben gehikt en getogen in  de omkrijten van Harlingen, in Achlum. waar mijn vader in de vis zat en zodoende ben ik daar ook te landen gekomen. Bij het geval hebt u wel eens in Friesland geweest en hebt u waargenomen dat daar op veel boerenplaatsen een uilenbord op het dak  staat en omdat het in de paling niet meerende ben ik die gaan schilderen."

Clovis Bakkeleier: "Kan de ondertiteling aan?"

Alida Bombardeitje-Fluym: "Meneer In 't Laadje is gewend Fries te spreken en hij bedoelt, zo heb ik  althans in zijn CV gelezen, dat hij in Achlum geboren en getogen is en dat hij via zijn vader in de paling is beland."

Clovis Bakkeleier: "Juist ja."

Alida Bombardeitje-Fluym:"Dan zou ik nu willen voorstellen om kennis te gaan maken met de politieagenten van Goyse Meren die ons terzijde zullen gaan staan, daartoe moeten we de trap af  en naar buiten want zoals jullie weten, lopen Goyse agenten nimmer en zeker geen trappen en gaan we ze daarom, terwijl ze op de parkeerplaats van het raadhuis in hun  auto's zitten, begroeten."

Mevrouw Bombardeitje-Fluym en de heren Bakkeleier, Kleinbrötchen en In 't Laadje stommelen de trap af en begeven zich naar buiten waar drie politiewagens staan opgesteld.

Alida Bombardeitje-Fluym: "Mag ik jullie eerst voorstellen aan brigadier Pieter-Jan Knekelvelt en agent eerste klas Zomby Knekelvelt, die in haar vaders voetstappen voortschrijdt, o nee, Goyse agenten schrijden niet, zij rijden. In de tweede auto vinden wij agent Ulbo Hannema en agent Wammes van Gieterveen, beiden uit Drente en er is statistisch vastgesteld dat de beste agenten uit die provincie komen. Wij hebben in onze gemeente Goyse Meren, dus buitengewoon geboft, dat hier een tweetal Drentse agenten dienst doet. In de derde auto zitten de agenten Horus Grombauts, de zoon van ons oud-commissielid Kodde Grombauts en Bote Salverda Bzn., net als ons gewaardeerde commissielid Hylke In 't Laadje, afkomstig uit Achlum."

Uniek

De door August Horch gemaakte automobielen gingen na een conflict Audi heten, Ransom E. Olds verliet Oldsmobile en startte Reo en Georges Richard verruilde in 1905 de firma met zijn naam voor Unic, oorspronkelijk met de bedoeling maar één uniek model te bouwen, maar daar kwam al heel gauw verandering in. In 1908 verscheen zijn grootste succes: een taxi met een kleine viercylinder,  die lang in productie bleef en waarvan exemplaren o.a. in Londen meer dan twintig jaar dienst deden. De auto op de foto is een zescylinderdrieliter (met onafhankelijke voorwielvering en een Coatal electrische versnelllingsbak) van vlak voor de Tweede Wereldoorlog.

Bad Pyrmont 4

Wat doet een mens met  een ruigbehaard hondje bij een temperatuur van boven de dertig graden in Bad Pyrmont? Hij gaat met hond en al naar de dierentuin, veel bomen dus veel schaduw. Bovendien ben ik nieuwsgierig hoe Una op andere dieren reageert. Dus niet Ze marcheert zelfs op twee meter afstand langs een ongekooide, geheel vtijzittende pelikaan. Ze gaat niet neus aan neus, zoals ik een andere hond zie doen, met de stekelvarkens. Una doet wat ze altijd doet: ze snuift eens hier, ze snuift eens daar. Ze blaft maar één keer haar venijnige, hoge blafje wanneer ik een ezel aai. Ze kijkt heel even naar een jonge wolf, maar die duikt razendsnel weg.

 

 

Electrisch

Zo nu en  dan  is het goed eens even in mijn fotoarchief te duiken en wat oude foto's, die ik ver voor dit blog bestond maakte, op te sporen. Op bovenstaande  foto staat een S.T.E.L.A. (Service de la Traction Légere et Agricole), een electrische auto uit 1941 gemaakt door de Forges et Ateliers de Lyon. Er zijn weinig geproduceerd, toch was het de meest succesvolle electrische auto in het door benzineschaarste geplaagde Frankrijk. De prijs was hoog, vier keer de kosten van een Citroën Traction Avant. Ze werden onder meer gebruikt als taxi in Lyon en  de Vichy-admiraal Darlan had een tweetal tot zijn beschikking. De actieradius was 140 km/u. en de maximumsnelheid 45 kilometer.

Bad Pyrmont 3

Terwijl de vaderlandse postbesteller zich op zijn eigen rijwiel voortrept, rijdt de postbesteller in Bad Pyrmont op een driewieler van de zaak met  electrische ondersteuning, doodeenvoudig omdat de Bundespost nog steeds bestaat - compleet met echte postkantoren - terwijl de vaderlandse post verkwanseld werd aan een Australisch bedrijf.

Bloei

bij thuiskomst bloeide onze artisjok

Prachtig

Alida Bombardeitje-Fluym: "Ik heb jullie,  Clovis Bakkeleier en Oscar-Kenneth Kleinbrötchen van morgen bijeen geroepen voor een drietal belangrijke mededelingen. In de eerste plaats zal nu Kodde Grombauts wegens dienstverzuim uit de Schoonheidscommissie Goyse Meren is verwijderd vervangen worden door de heer Hylke In 't Laadje, die recent in onze gemeente is komen wonen, maar die zijn sporen heeft verdiend als palingboer en  uilenbordschilder in het Friese Achlum, hij zal bij ons volgend treffen aanwezig zijn. In de tweede plaats hebben alle politieagenten in onze gemeente collectief het besluit genomen de acte "Handhaving 14B/1" niet te halen, uit solidariteit, zo heb ik vernomen, met het  werk van onze Schoonheidscommissie Goyse Meren en dat is groot nieuws want de doorsneeagent  is immers alleen maar solidair met zichzelf. Het grootste nieuws echter is dat onze commissie volgend jaar de Eerste Goyse Inteeltdagen mag  organiseren onder titel "Bussum Flauwekultureel". Twee dagen ter meerdere glorie van onze gemeente Goyse Meren, maar  alleen toegankelijk voor inwoners van wie alle voorouders tot  in het vijfde geslacht hier reeds woonachtig waren."
Clovis Bakkeleier: "Fantastisch Alida, heel goed nieuws, maar mijn voorouders komen uit Schin op Geul, dus eh..."
Alida Bombardeitje-Fluym: "Maak je geen zorgen Clovis, ik heb, als voorzitter van de Schoonheidscommissie Goyse Meren, al geregeld dat er voor ons een zogenaamde status aparte zal zijn. Wij zullen organiseren en net als de voltallige gemeenteraad aanwezig kunnen zijn."
Oscar-Kenneth Kleinbrötchen: "Onze echtgenotes ook?"
Alida Bombardeitje-Fluym: "Zelfs jouw chihuahua is welkom en daarmee sluit ik onze bijeenkomst."

Hamelen 3

In 1919 kocht Dr. Walter von Selve, die zijn sporen had  verdiend als pionier in het gebruik van aluminium in de auto- en vliegtuigbouw en o.a. dit metaal als grondstof had gebruikt voor het fabriceren van zuigers in verbrandingsmotoren, de Sperberfabriek in Hamelen.  Selve bleef als autofabriek zelfstandig opereren in het Basse&Selveconcern, dat de motoren vanuit Altena (Westfalen) aanleverde. Als constructeur werd eerst Ernst Lehmann aangetrokken, die eerder bij de Belgische automobielfabriek Metallurgique had gewerkt, daarna was de beurt  aan Karl Slevogt  en vervolgens aan Paul Henze, die zich o.a. had beziggehouden met  voorwielaandrijving en voor Selve de "Selecta" ontwierp, de zwanenzang  van de fabriek Selve, die in 1929 zijn deuren sloot. Oorspronkelijk bouwde Selve alleen maar viercylinders, maar in 1925 kwamen  er zescylinders bij, die in een hogere prijsklasse de competitie met de grote Duitse merken moesten aangaan. De foto's tonen de bedrijfsbrandweerwagen  van Selve.

Bad Pyrmont 2

Königin Emma, ach ja, "onze" koningin Emma (1858-1934), het twintigjarige meisje dat met de zestigjarige koning Willem III (1817-1890) - bijgenaamd de gorilla - trouwde omdat er hoe dan ook een nageslacht moest komen. Willem was eerder getrouwd met zijn volle nicht Sophie von Württemberg (1818-1877), die voor drie zoons had gezorgd: Willem (1840-1879), Maurits (1843-1850) en Alexander (1851-1884). De gorilla was een notoire vreemdganger en in Zwitserland bijna gearresteerd wegens exhibitionisme. De echtelieden mochten elkaar niet en  leefden tenslotte gescheiden van tafel en bed. De gorilla maakte iedereen - dus ook zijn oudste zoon - het leven zuur en weigerde toestemming voor een huwelijk met Mathilde van Limburg Stirum. De jonge Wilem vertrok naar Parijs, verjubelde zijn geld en werd tenslotte daar geen Prince d'Orange maar Prince de Citron genoemd. Hoe hij aan zijn eind gekomen, misschien in een duel, is nog altijd de vraag. Broer Maurits was al dood en Alexander was ziekelijk. Dus goede raad in zake de troonsopvolging was duur, de gorilla zelf wilde zijn bijzit, een Parijse operazangeres, die hij  van te voren tot gravin zou benoemen, op de troon maar daar was de regering op tegen, dus ging de gorilla naar diverse Europese hoven (en dat  waren er destijds nogal  wat), op zoek naar huwbare dochters maar hij stootte - vermoedelijk vanwege zijn reputatie - om te beginnen in Denemarken, zijn neus. Ook zijn rondgang in Duitsland had geen succes, tot in Waldeck-Pyrmont waar hij Emma opduikelde.

 

Hamelen 2

Deze "Sperber" uit 1911 reed in 2015 van Brussel naar Vilnius. De auto heeft een viercylinderzijklepmotor met een inhoud van 1592cc en drie versnellingen, de maximale snelheid ligt rond de zestig kilometer per uur. De Norddeutsche Automobilwerke ontwikkelden zich tot een belangrijke werkgever in Hamelen, er werkten in 1913 vijfhonderd man. Het merk "Sperber" verdween in 1919 toen Walter von Selve de fabriek overnam en auto's onder zijn eigen naam, Selve, ging bouwen.