Drieenvijftig jaar geleden schreef ik een scriptie over W.F. Hermans, preciezer over zijn polemiek. Waar dat, toen nog de met hand geschreven werkstuk is gebleven, geen idee. Het zal ongetwijfeld overgelopen hebben van bewondering, want ik vond de heibel die Hermans schopte prachtig, eindelijk was er in ons land onder schrijvers ook eens stront aan de knikker.
Na "Bernard" (zie blog van gister) me gebogen over "Het Grote Willem Frederik Hermans Boek" onder redactie van Dirk Baartse en Bob Polak en misschien ligt het aan het onderwerp, maar ik heb het met meer plezier gelezen dan de biografie over het pseudo-oorlogsslachtoffer, dat in het kader van het Wiedergutmachungsverdrag met de Bondsrepubliek in 1960 een miljoen stal van de werkelijke oorlogsslachtoffers. Misschien wil de huidige majesteit er eens over nadenken om deze door haar pappie ten onrechte geclaimde som met rente uit te keren aan hen die beschadigd uit de Tweede Wereldoorlog zijn gekomen?
Hermans leven wordt net als dat van Bernard onrafeld, maar het gebeurt op een interessantere manier, bovendien vind ik het boek beter geschreven. Bij tijd en wijle lijkt "Het Grote Willem Frederik Hermans Boek" een detectiveroman: zo worden de zaken uitgezocht. Waar woont bijvoorbeeld de hoofdpersoon van "Herinneringen van een engelbewaarder"? Is het Rotterdam, Den Haag, Utrecht of Dordrecht? De recensenten zijn het er bij het verschijnen van het boek in 1971 niet over eens. Ik zal toen misschien twee besprekingen van het boek gelezen hebben, zeker niet meer, maar in "Het Grote Willem Frederik Hermans Boek" staan de diverse opinies verzameld en dat is net als de manier waarop de besprekers Hermans op fouten en anachronismen wijzen en Hermans' antwoorden daarop, prachtig om te lezen. Hermans was fysisch geograaf en ik zou naar analogie daarvan willen zeggen dat in dit boek fascinerend bodemonderzoek wordt verricht. Ik hou daarvan. Een kleine bijdrage mijnerzijds. Op bladzijde 127 vond ik deze illustratie:
Zo'n plaatje vind ik spijtig, want de Renault Vivaquatre van 1936 zag er heel anders uit:
Op bladzijde 272 vond ik een duidelijke fout in het stuk van Dirk Baartse over Hermans' omstreden bezoek aan Zuid-Afrika; "Op 15 februari schrijft Hermans dat zijn visum inmiddels geregeld is en ook ligt zijn vliegbiljet klaar bij de UTA, de Zuid-Afrikaanse luchtvaartmaatschappij." UTA (Union des Transports Aériens) was een Franse luchtvaartmaatschappij, de grootste na Air France. Ik weet dat omdat mijn zwager destijds hoofd was van de UTA-vestiging in Nederland.
Zo'n plaatje vind ik spijtig, want de Renault Vivaquatre van 1936 zag er heel anders uit:
Op bladzijde 272 vond ik een duidelijke fout in het stuk van Dirk Baartse over Hermans' omstreden bezoek aan Zuid-Afrika; "Op 15 februari schrijft Hermans dat zijn visum inmiddels geregeld is en ook ligt zijn vliegbiljet klaar bij de UTA, de Zuid-Afrikaanse luchtvaartmaatschappij." UTA (Union des Transports Aériens) was een Franse luchtvaartmaatschappij, de grootste na Air France. Ik weet dat omdat mijn zwager destijds hoofd was van de UTA-vestiging in Nederland.