15.12.18

Een echte Rebel

Het is een aandoenlijk portret van de componist, zo heel anders dan dat van tijdgenoten, die alleen maar poseerden, maar Jean-Féry Rebel (1666 - 1747) is aan de arbeid en met ganzenveer in de knuist, vindt hij net even tijd om opzij te blikken. Een leerling van Lully, werd hij in 1699 eerste violist van de Académie royale de la musique, om na een oponthoud van vijf jaar in Spanje, lid te worden van het ensemble Vingt-quatre violons de roy, bovendien kreeg hij een benoeming als hofcomponist van Lodewijk XIV. Maar vermoedelijk zou hij al lang vergeten zijn als hij niet een fascinerend werk op zijn naam had staan (dat hij op zijn zeventigste componeerde) en dan gaat het ook nog maar om het eerste deel van het ballet "Les Elémens": "Cahos", dat hij, omdat hij vermoedde dat zijn tijdgenoten voor de klanken weinig waardering konden opbrengen, voorzag van commentaar: "cahos (chaos) is die staat van de elementen voordat zij hun plaats in de natuur gevonden hebben". "Cahos" is inderdaad een verbijsterend stuk muziek, te vergelijken met wat eeuwen later die andere Fransman aanrichtte met "La Valse", Rebel deed met de barokmuziek, hetzelfde wat Ravel deed met de Weense driekwartsmaat. Helaas vond ik geen goed spelende musici in beeld op YouTube, maar de uitvoering zonder beeld van Musica Antiqua Köln* is subliem.

* Rebel "Les Eléments" & Gluck "Allessandro", Musica Antiqua Köln o.l.v. Reinhard Goebel,
Deutsche Grammophon Archiv Produktion 445 824-2.