Onvindbaar in vaderlandse platenzaken is regionale Franse muziek, muziek uit de Elzas bijvoorbeeld.
Die hoorde ik jaren geleden het eerst van René Egles, over wie aanstonds
meer.
Ik trok destijds
zo'n veertien dagen door het gebied met auto en fiets, waarbij ik al
gauw ontdekte dat mijn laagste versnelling van laatst genoemd
verkeersmiddel, een Batavus, nog te hoog was voor de soms steile
hellingen.
Er
was meer opmerkelijks. Het enige zinnige gesprek dat ik me na die
veertien dagen herinnerde was met een Britse leraar op een Zwitserse
kostschool die in Ferrette toevallig in hetzelfde hotel logeerde. Pas op
de allerlaatste dag, toen ik bij een garage een Latil (een
vierwielgestuurd en aangedreven voertuig) stond te bekijken onstond een
gesprek met een autochtoon. Het begon over de auto, maar het waaierde
spoedig uit, ik uitte mijn verbazing tegen de garagehouder dat hij in
tegenstelling tot zijn streekgenoten spaakzaam bleek. Dat verbaast mij
helemaal niet, zei hij, als je onze geschiedenis bekijkt. In 1939 trok
ik als Frans soldaat ten strijde tegen de Duitsers, toen de Elzas werd
ingelijfd bij Duitsland werd ik als Duits soldaat naar Noorwegen
gestuurd. Inmiddels weet ik dat u uit Nederland komt en ik denk dat u nu
problemen zou hebben als ik Duits soldaat naar Nederland was gestuurd.
Ik knikte en realiseerde me dat er aan mijn geschiedenislessen iets had
ontbroken: ik had wel geleerd dat Frankrijk tijdens de Tweede
Wereldoorlog verdeeld was in een door Duitsers bezet gebied en een deel
dat geregeerd werd vanuit Vichy, maar dat Elzas-Lotharingen weer
"Heim-ins-Reich" was opgenomen stond niet in de boekjes.
Het
dialect van de Elzas is duidelijk Duits en voor wie een beetje moeite
doet is het best verstaanbaar. De in 1939 in Straatsburg geboren René
Egles is al jaren een vechter voor het voortbestaan van de taal en er is
een hele reeks opnamen (maar niet in Nederland) van hem verkrijgbaar. Hier volgt een totale CD, die geopend wordt met een loflied op rugby.
