Wie er oog voor heeft leest in Elzas de geschiedenis van de straat of in ieder geval van de gevels. Er staat 'EPICERIE' maar daaronder, bedekt met een dunne verflaag, is nog heel goed 'Kolonialwaren' te zien.
In 1871 werd Elzas Duits, in 1918 weer Frans, bij het uitbreken van Wereldoorlog Twee opnieuw Duits en toen die krijg was afgelopen toch weer Frans.
Het is een van de laatste dagen van mijn vakantie, dertig jaar geleden, ik bekijk op een stukje land vlakbij een garage een Latil, een vierwiel gestuurd en aangedreven voertuig. De garagehouder informeert of ik het interessant vind. dat vind ik en hij nodigt me uit naar binnen want daar heeft hij nog meer oude voitures. Ons gesprek gaat uiteindelijk niet meer over auto's en op zeker ogenblik zeg ik dat dit de eerste normale conversatie is die ik in veertien dagen heb met een Alsacien. Hij kijk me aan en zegt: u verbaast u? Ja, zeg ik. Hij begint aan een uitleg: het heeft alles te maken met de geschiedenis van de streek. Ik ben in 1939 in dienst gegaan als Frans soldaat, maar toen Elzas werd ingelijfd bij het Derde Rijk werd ik opgeroepen als Duits soldaat en heb ik uiteindelijk dienst gedaan bij de bezettingsmacht van Noorwegen. Ik weet inmiddels dat u Nederlander bent, stel dat ik daar als bezetter was geweest, dan had u toch nooit met me willen praten. Onze geschiedenis maakt ons huiverig om gesprekken met vreemdelingen aan te gaan. Ik begrijp het en zeg dat veel mensen twee zaken niet goed in beeld hebben: Frankrijk viel in de Tweede Wereldoorlog uiteen in drie stukken, Vichy, het Noorden van Frankrijk en Elzas-Lotharingen. De historie van dat laatste stuk is zelfs in sommige geschiedenisboekjes niet terug te vinden. Ik heb ook gelezen dat het verzet hier het hevigst was, omdat het een herhaling was van wat er na 1871 is gebeurd, dat de Duitsers het gebruik van Frans verboden, zeg ik. Dat klopt, vult hij aan. Maar onze eigen taal is, zeg maar, een Duits dialect en dat maakt ons dan weer verdacht in Franse ogen.
De strijd om de taal van Elzas in stand te houden duurt nog alijd voort, zanger/liedjesschrijver René Egles doet tegen de klippen op zijn best en Roger Siffer heeft het oude kinderliedje "D'r Hans im Schnokeloch" in een nieuw kasje gestoken. Of het zal helpen?
