Ze noemen het stadsfries, het dialect dat zich ergens tussen Fries en Nederlands bevindt, maar eigenlijk bestaat het niet want het verschilt van stad tot stad en ik geloof dat hoe groter de stad hoe groter het aandeel van het Nederlands is. Toen ik eind 1945 als negenjarige in Leeuwarden kwam wonen hoorde ik het voor het eerst en al heel gauw strooide ik thuis Leeuwarder woorden door mijn Nederlandse zinnen. Dat was tegen het zere been van mijn moeder want die sprak Fries met haar familie en Friezen hadden (en hebben vermoedelijk nog steeds) een hekel aan stadsfries of het nou de Dokkumse of de Staverse variant was/is. Over Staveren gesproken, ooit ontving in de Staverse zanger Doede Bleeker in De Gezamenlijke Zenders & Moddergat. Wij spraken altijd stadsfries met elkaar, hij zijn variant, ik de mijne. Vlak voor de uitzending realiseerde ik me dat als we Nederlands tegen elkaar zouden gaan praten: we als het ware een toneelstukje zouden gaan opvoeren. Dus de uitzending ging in het stadsfries de lucht in. Kwamen er protesten van luisteraars? Nee. Niet zo heel vreemd want met een klein beetje moeite is het best te verstaan en te lezen. Het volgende verhaal is in de Liwadder variant van het stadsfries.
Oege Minnema had krekt 'n sjaal om- en syn
frijskieterke andeen om syn dageluks blokje om te gaan, wat nyt fan 'n leien
dakje gong, want hij wu nyt anne rollator, dus hy stroffelde soa nou en dan
en was oek al 'n paar keer oppe Eewal op syn bek fallen, toen er anbeld
werd, wie kon dat nou godferdomme om kuttier over negenen op 'n saturdach weze?
Welke kloatsak haalde 't in syn hassus om soa froeg bij 'n pensionneerde an te
bellen? 't Bleek Ynte te wezen, nou fan Ynte had 'r geen ferlet, want die
lul had de bek altiten in beide hannen en dan op 'n manier waar anderen gin
broad fan lusten. "Must 's hoaren juh", begon Ynte, "d'r is bran
oppe Skraans en ik docht dat we dar maar even hene musten". Bran of gin
bran oppe Skraans, maar d'r was gin denken an dat hij met Ynte, die d'r
altiten flink de pas in had, naar de Skraans toffele su: "Gaastou maar
allenich, das mij feulsten te fer. Ik haal amper de Preensentuun."
"Koop dan oek 'n rollator, groate soech", sei Ynte. Suden juh soan
overkommeling gin feech omme hassus geve, docht Oege, noemt mij 'n soech, is
drie jaar jonger as mij en hèt twee nije heupen."
Hij had 't er al 's met syn dokter over had, want hij had
nou al 'n paar jaar pine in syn rechterpoat. 't Kon wel uutstraling weze fanuut
de heup, had die kloatfioal seid. Daar skoten je oek gin soademiter met op.
"En dan?", had 'r fraagd. "Nije heup", had de dokter seid.
Gin denken an, hij had in 47, maar 't kon oek 48 weest hè, tien dagen in 't
Bonnefasius legen bij de nontsjes, fanwege blinedarmonsteking en met suksoart
sekreten wu hij noait meer fan doen hè, se hadden 'm smorns in plaats fan met
'n waslapke met 't leek wel 'n pannespoans de billlich wossen. Nee, soa gek
kregen ze hem noait weer. Mar kom 't was deur dy ferrekte Ynte al laat wurren
foor syn blokje om, hij trok de deur dicht en skuufelde de Speulmanstraat uut.
