"kan door!"

"DE GARNALENCOCKTAIL KAN DOOR!"

Peugeot 1953

Een "Special", gebouwd op het chassis van een Peugeot "402". Ik vermoed dat de motor, net als de versnellingsbak, ook uit de in 1935 op de Parijse Salon geïntroduceerde"402" afkomstig is. De motor was een viercylinder met een inhoud van 1991 cc, de versnellingsbak, te bedienen met het befaamde "mosterdpotje, kwam  van Cotal.

LIJNTJE 2

 Dat u die tweede, die grote  auto niet herkende is u niet kwalijk te nemen: er zijn van de ISO (Rivolta) "Fidia" maar 192 exemplaren gebouwd. 
 
Hopelijk had u bij het benoemen van de eerste, het kleine autootje meer succes, het is een BMW "Isetta". 
De "Isetta" was een door BMW in licentie, maar dan met een eigen BMW-motor, oorspronkelijk door ISO in Milaan,  gebouwd autootje, dat in het land van herkomst bij lange na niet het succes had als de BMW (in Duitsland en Engeland) en de Velam in Frankrijk. De Italiaanse "Isetta" (met een tweetactmotor) was slechts van 1953 tot en met 1955 in productie, de Duitse "Isetta" (met een viertactmotor) van 1955 tot en met 1962. Totale BMW-productie 36372 exemplaren. De Velam had ten opzichte van de Italiaanse "Isetta" een gewijzigde carrosserie.

De "Fidia"- met een door Giugiaro ontworpen carrosserie - had oorspronkelijk een Chevrolet V8-, later werd een Ford V8-motor geïnstalleerd. Het benutten van een Amerikaanse motor in een Europese auto was niet ongekend, Jensen in Engeland gebruikte in 1937 een Ford V8, na de Tweede Wereldoorlog zien we o.a. Facel-Vega (Chrysler-motor), Monteverdi (Chrysler-motor) en Gordon-Keeble (Chevrolet-motor).

Het lijntje wordt gevormd door ISO, de oorspronkelijke bouwer van zowel de "Isetta" als de "Fidia", maar dat had u al begrepen.

PRET

Laat ik ze voor het gemak pretzenders noemen. Pretzenders waar leegschedels aan het roer staan en dus wordt - het is slechts een voorbeeld - op 17 oktober j.l. een door Comedy Central opgenomen Daily Show van Trevor Noah op 27 november uitgezonden. Een paar weken geleden werd door RTL 8 de allerlaatste aflevering van de detectiveserie Morse uitgezonden, waarin Morse stierf aan een  hartaanval. De daaropvolgende woensdagavond bleek Morse, als ware hij de Here Jezus zelve, opgestaan, want er werd door RTL 8 een willekeurig ouder deel van de plank gerukt en de kijker voorgeschoteld. 

Black Friday

Hijgend hinken vaderlandse neringdoenden weer eens achter een Amerikaans fenomeen aan waarvan zij de oorsprong niet kennen. "Black Friday" wordt het eerst genoemd na de crash van de Amerikaanse goudmarkt op 24 september 1869. Een tweetal Newyorkse heren, Jay Gould en Jim Fisk, kochten in razend tempo goud op om zo de prijs op te drijven, vervolgens raakten de beurskoeren in een vrije val, het gevolg daarvan was dat er veel faillisementen moesten worden uitgesproken. Momenteel wordt "Black Friday" geassocieerd met de dag na "Thanksgiving"*, waarop Amerikaanse winkeliers met korting hun voorraden trachten  te slijten om zodoende winst te maken en hun balans in zwart en niet in rood  te hoeven afsluiten.

*derde donderdag in november

LIJNTJE

ER LOOPT EEN LIJNTJE VAN DEZE AUTO

 NAAR DEZE AUTO

WELK LIJNTJE IS DAT?

Bugatti

*

*Maythron moet  zijn Maythorn, een Britse carrosseriebouwer in Biggleswade, Bedfordshire, in 1842 begonnen met de constructie van koetsen, werd in 1920 onderdeel van Hooper. Maythorn verdween in 1931. Rippon Broers  (Rippon Bros) was een andere Britse carrosseriefirma. Maakte al koetsen in de 16e eeuw. Hield in 1970 op te bestaan.

Morgen

ROETVEEG VRIJDAG

PROTEA

en als u zich afvraagt waar  de naam Protea vandaan komt, een andere naam is Suikerbos

DOOSJE

Doosje Haver wist niks, kon niks, kende niks, kortom ze was niks, Maar daar ging ze verandering in brengen nu ze eenmaal tussen het publiek van "De Wereld Draait Door" had gezeten, want dat smaakte naar meer en Doosje vond dat ze alles in zich had om ook een bekende Nederlander te worden om regematig te figureren bij Matthijs, Pauw, Beau en hoe ze verder ook mochten heten. Ze schreef zich in voor wat ze zelf 'n reltiesoop noemde. Want als er ergens een weg voor vaderlandse roem openlag dan was het de reality soap. Doosjes, niet op haar achterhoofd gevallen, vriendin Lookje Knoffelen had haar van  te voren van advies voorzien: "Natuurlijk Doosje, jij en ik weten dat het om een hitsig programma gaat en eigenlijk weet iedereen dat. Daarom kijken de mensen er ook naar, maar nou komt het: jij weet dat er sinds Harvey Weinstein zijn vurige vingers en andere lichaamsdelen niet thuis kon houden er een Me Too-beweging is ontstaan, zodra een kereltje in de reality soap, waarin jij te zien bent, ook maar een vingertje naar je uitsteekt, trek jij als het ware aan  de noodrem en moet je zien hoe snel jij een BN-er wordt!"

Lincoln 4

Dat eind jaren vijftig tot de meest succesvolle jaren van Ford gerekend moeten worden is een misverstand, in de eerste plaats verscheen, zij het onder eigen  naam, de Edsel, zo ongeveer  de mislukking van een grote automobielfabriek van de twintigste eeuw. Dat de wagen Edsel - genoemd naar Henry Fords enige (in  1943 overleden) zoon - heette in plaats van de eveneens voorgestelde namen Mongoose Civique, Turcotinga en Utopian Turtletop was trouwens mooi meegenomen. 

Lincoln - Continental was inmiddels een zelfstandig merk - had zowel de "Capri" als vanaf 1956 de "Premiere" in de aanbieding. De "Premiere" was geen doorslaand succes als we de productiecijfers bekijken:

1956: 41531, 1957: 35223, 1958: 10275, 1959: 7851 en 1960: 6574.

Het afgebeelde model van de "Premiere" werd door Dinky Toys France gemaakt.

1961

De gele vrachtwagen die me in 1961 in Berlijn tegemoetkwam leek een anachronisme. Was dat in zekere zin ook, want eentje van een serie tussen 1922 en 1927 gebouwd door Bergmann in datzelfde Berlijn. Maar de - volledige naam - Bergmann Paketzustell Wagen, was electrisch aangedreven. Reikwijdte 60 km, topsnelheid 30 km/u. In feite was de gele vrachtwagen zijn tijd dus ver vooruit.

Lincoln 3

Wat oorspronkelijk  alleen maar  een verjaarscadeau was voor Fords zoon Edsel,  waarmee hij zijn  jaarlijkse trip naar Florida kon maken, was zo goed vormgegeven dat de Lincoln "Continental" in 1939 in productie ging. Had Edsels auto een V8, de productiewagens kregen  de uit de "Zephyr" bekende V12. Dat was trouwens geen geweldige motor, want het  ontbrak de motor aan degelijke koeling en over de oliedistributie viel ook wel het een en ander op te merken. De "Continental" (productie 1940 404 exemplaren, 1941 1250 exemplaren en 1942 336 exemplaren) keerde  in 1946 in programma terug met een grotere hoeveelheid chroom, dat de wagen niet fraaier maakte (zie foto onder). 1948 was het laatste jaar van de "Continental, er rolden 1650 wagens van de band.

Onderdaan

Mag ik u even voorstellen? Claude-Jacques van der Hoepfkapp, hoofd klantencommunicatie RABOBANK, net een drieweekse schriftelijke cursus afgesloten bij  het Nationaal Ontschavings Instituut voor de Dienstensector (NOID) Van der Hork & Van der Hork waarbij Van der Hoepfkapp is bijgebacht dat door de RABOBANK verstuurde brieven niet meer hoeven te worden ondertekend en dat de aanspreekvorm "u" in uitgaande correspondentie dient te worden vervangen door "je": de klant is niet langer koning maar  onderdaan.

LaMothe

Van Jelly-Roll Morton (1890-1941),  eigenlijk Ferdinand Joseph LaMothe, New Orleans pianist, heb ik de nodige elpees en CD's in de kast en als ik een favoriet nummer zou moeten kiezen dan gooit "The Chant" hoge ogen. Opgenomen op 15 september 1926 in Chicago met Morton aan de piano, George Mitchell, cornet; Kid Ory, trombone; Omer Simeon, klarinet; Johnny St.Cyr, banjo, John Lindsay, bas en Andrew Hilaire, drums. De  namen van de musici (de Red Hot Peppers), maken duidelijk hoe Frans New Orleans was.

Lincoln 3

Bovenstaand basisontwerp van de Lincoln, die later "Zephyr" zou gaan  heten zag er wel  even anders uit dan wat er uiteindelijk op straat kwam.  De door John Tjaarda ontworpen en door Briggs Body Company gebouwde auto leek  als twee druppels water op een Volkswagen "Käfer", alleen twee keer zo groot. Eigenlijk zeg ik het verkeerd: de Volkswagen (al heette die toen nog KdF-wagen) was een verkleinde Briggs. Porsche, die nog altijd ten  onrechte figureert als ontwerper van de Volkswagen, had namelijk bij zijn bezoek aan de Briggsfabriek in de Verenigde Staten goed opgelet. 

Tjaarda's auto  had de  motor - een V8 -  achterin en dat ging Henry Ford duidelijk te ver, uiteindelijk was het de bedoeling een auto tussen een dure Ford en een Lincoln in de markt te zetten en niet om buiten de tradionele paden te treden. De "Zephyr" kreeg een uit de Ford V8-motor ontwikkelde V12 en Bob Gregorie, Fords  huisontwerper nam het uiterlijk van de door Tjaarda ontworpen wagen onder handen.

Onderstaande foto's tonen een Dinky  Toys 1939 "Zephyr"-coupé  en een Matchbox 1938 "Zephyr"-cabriolet. Ik heb de modellen expres zo neergezet, 1939 eerst en dan 1938, omdat het duidelijk maakt wat er in vijftig jaar veranderd is. 

 

Lincoln 2

Lincoln is het topmerk van Ford, zoals Cadillac dat is van General Motors. Henry Ford kocht het in financiële problemen geraakte Lincoln in 1922, het merk was toen vijf jaar oud en was opgericht door Henry M. Leland, die zijn sporen in de autoindustrie al had verdiend door in 1900 transmissies te leveren aan Olds, Cadillac had medeopgericht en directeur was geweest van een General Motorsfabriek. Leland bleef na de overname door Ford verbonden aan Lincoln, maar lag voortdurend overhoop met Ford, die hem verweet dat de kostprijs van de auto's werd opgejaagd door de precizie waarmee Leland te werk ging. Op de foto een model van Lincoln L uit 1928, met de in dat jaar iets opgeboorde V8.

Lincoln

Over het opschrift op het bord, dat bij de Lincoln in het Zuidafrikaans automuseum staat, valt wel  e.e.a. op te merken, zo blijft de belangrijkste vormgever van de wagen ongenoemd, maar ik kom daar nog wel op als ik de Lincolns in mijn minaturenverzameling beschrijf.

Ik heb zelf ooit een Lincoln 1963 gehad. Dark cherry red metallic van  uiterlijk en met een fantastische V8 in het vooronder. Iedere motor had - voor installatie - op een testbank drie uur met 3500 rpm (vergelijkbaar met 157 km/u) gedraaid, vervolgens werd de motor uit elkaar gehaald en opnieuw geassembleerd, daarna werd iedere auto 20 kilometer op de weg getest.   Totale producte in 1963: iets meer dan 30.000 wagens.

Lincoln 1939

SPOOR

Lezers van dit blog weten dat ik een niet aflatende bewondering heb voor de voortvarende activiteiten van de vaderlandse spoorwegen: immer in de weer om het de "beste reizigers" zo aangenaam mogelijk te maken, maar bovenal  waardeer ik de vooruitziende blik van de hoogmogenden te Utrecht. Zojuist kwam mij de volgende missive onder ogen.

Enkele minuten tijdwinst voor degeen die zich per spoor van Amsterdam naar Leeuwarden, respectievelijk Groningen, beweegt,  jawel: de driekleur kan uit. Sneller gaat niet, omdat het spoor van Flevo- en Hanzelijn, in gebruik sinds 2013, en verder, volgens bovenstaand bericht geen hogere snelheden toelaat. Zes jaar is voor een bedrijf als de NS ook wel heel, heel veel gevraagd als het om vooruitzien  gaat.

BUICK 1941

Donkerrood 19

Een drieassig-eersteklasrijtuig van de P.L.M., daterend uit het laatste decennium van de  negentiende eeuw. Toch is er  iets merkwaardig aan de hand, want de in die jaren gebouwde eersteklasrijtuigen hadden vier compartimenten en de foto toont duidelijk zes coupé's, zoals dat gebruikelijk was bij tweedeklasrijtuigen van de P.L.M.

MG 1932

Bovenleiding

Een tram is onbruikbaar wanneer het om controle en eventuele reparatie van de bovenleiding gaat, want de stroom  moet van de  draad en op dat moment staat de de tram stil. In Den Haag werd het probleem opgelost door in 1922 een met een benzinemotor aangedreven railvoertuig, voorzien van een draaibare hefbrug, aan te schaffen. Zesendertig jaar later werd de bovenleidingmontagewagen gereviseerd en van een dieselmotor vorzien en  kreeg hij, naar de naam van zijn vaste bestuurder Tinus Kok, de naam Dieseltinus.

28/11/2019

Donderdag 28 november a.s. vieren de Amerikanen Thanksgiving Day, men schaart zich rond de tafel en eet traditonele gerechten, waaronder kalkoen. Huisdieren dienen natuurlijk ook deel uit te maken van het feestgedruis en dus kan een hondenhoofddeksel in de vorm van een gebraden kalkoen bij de dierenwinkel worden aangeschaft.

Bugatti Type 49

4,5 liter Bentley 1928

Afrikaans

Dat het Afriaanse "aangebied" bij ons "aangeboden" heet is duidelijk, maar er zijn andere woorden die om enige uitleg vragen. Want waarom heet een motor enjin, terwijl ze in Kaapstad het woord motor wel degelijk kennen, getuige tweesitplektoermotor, dat tweezitscabriolet betekent, waaruit te concluderen valt dat de hele auto motor heet. Bak is carrosserie, chassis is gestel, rooster is grille en ratkas (kast met  raderen) is versnellingsbak. Een spatbord heet een modderskerm. Het is allemaal vrij logisch als je er even over nadenkt.

Marquette 1929

Alsof General Motors zijn klanten nog niet genoeg keuze bood introduceerde Buick uitgerekend in het jaar van de  beurskrach het submerk Marquette. Er werden dat jaar  13850 exemplaren verkocht, een jaar  later  werd besloten het merk op te doeken. Anders dan Buicks hadden Marquettes een zijklepmotor.

TIEN JAAR GELEDEN

vandaag tien jaar geleden op dit blog

Tamburitza

Tussen mijn "muziekansichtkaarten" vond ik gisteravond deze kaart van het origineel Hongaarse Tamburitza-0rkest 'Czordas'. Redelijk verwarrend moet ik zeggen, want tamburitzamuziek komt oorspronkelijk uit Kroatië, maar is meegeëmigreerd, toen een paar eeuwen geleden Kroaten uit angst voor Turkse overheersing naar Hongarije vluchtten, terwijl de naam czardas ontleend is aan een Hongaarse volksdans, die zijn wortels vindt in de verbunkos, een recruteringsdans. In iedere wat grotere Amerikaanse stad, waar een flink aantal Kroaten woont, vind je wel een tamburitza-orkest. Maar een van de beste ensembles komt wel degelijk uit Hongarije: 'Vujicsiscs', afstammelingen van vluchtelingen uit Kroatië. Begin jaren negentig had ik ze 's nachts in de studio.
Ik voeg er vandaag dit aan toe.

Buick 1927

Burney 3

Een Amerikaans technisch maandblad publiceerde in november 1931 deze doorsnede van de Burney.