12.12.24

Puertorico

 

Soms hoor je muziek die je op die plaats niet verwacht, want wie verwacht nu quadrilles op Jamaica? Of Puertoricaanse muziek in Hawaii? Die quadrilles, oorspronkelijk gedanst door de uit Europa afkomstige witte bovenklasse, werden opgenomen in het repertoire van kleine fluit- en trommelorkestjes zodat bij de zwarte bevolking een imitatiecultuur kon onstaan. Puertoricaanse klanken in Hawaii kennen een andere en tragischer geschiedenis: na twee alles verwoestende orkanen in 1899 lag de suikerrietproductie - een monocultuur - op Puerto Rico op zijn gat, maar dat niet  alleen: de inwoners zaten zonder onderdak, voedsel en  werk. Bovendien onstond er en tekort aan suiker in de  wereld en dus kwam  het aanbod van een aantal suikerrietplantages in Hawaii om Puertoricaanse arbeiders aan werk te helpen als geroepen. Maar van het  allereerste begin werden de arbeiders die zich gemeld  hadden gekoeioneerd, eerst onder onmenselijke omstandigheden per schip naar New Orleans,  daarna per trein dwars door de Verenigde Staten en vervolgens vanuit  Los Angeles per schip naar Hawaii. De suikerrietplantages waren in handen  van de "Big Five", die in feite Hawaii regeerden. Toen in 1917 de Verenigde Staten ging deelnemen aan de wereldoorlog werden de Puertoricanen in Puerto Rico Amerikaans staatsburger (zij het vandaag de dag nog  altijd niet met dezelfde rechten als een inwoner van bijvoorbeeld Utah), degenen in Hawaii echter niet, zij kregen oproepkaarten voor miltaire dienst, maar konden zelfs in lokale verkiezingen hun stem niet uitbrengen. Het heeft jaren geduurd voordat aan deze discriminatie een eind werd gemaakt.  Momenteel is 2,5% van de Hawaiiaanse bevolking van Puertoricaanse komaf en zoals altijd zaten er in de handbagage, toen in 1900 de eerste suikkerrietplantagearbeiders arriveerden ook hun muziekinstrumenten o.a. de cuatro een viersnarigtokkelinstrument dat ontwikkeld werd in een tiensnarige gitaar, maar ook  maracas en guiro. Die bleven in gebruik en dat is de reden dat van oorsprong Puertoricaanse muziek op Hawaii  te horen is.