MINERVA

 

Toen ik  in  1953 in Den Haag-Zuid ging wonen, had ik de keus uit twee buslijnen, de lijnen E en R. Bussen in Den Haag hadden, anders dan de trams vanaf het prille -  en niet zo heel  succesvolle -  begin in de jaren twintig, letters.  Trams die toen al twintig  jaar tot plezier van de Hagenaars voor het openbaar vervoer zorgden hadden cijfers.  Daar kwam pas in 1955 verandering in toen de bussen ook cijfers kregen, bus E werd omgedoopt in 20 en en R in 27.  

Het Haagse busnet kwam in de jaren dertig tot ontwikkeling, eerst door Allan in Rotterdam van carrosserie voorziene Minerva chassis in verschillende groottes gebouwde bussen, die in mei 1931 hun kenmerkende crème en bruine  kleur kregen en tot 1940 dienst bleven doen.

ZANG

 

Het dames Gesangquintett Flonderstonk, bestaande uit v.l.n.r. Sybilla, Fladeria, Argonauta, Steuna en Margadina, dat gister de sterren van de hemel zong in Katwijk en meteen werd gecontracteerd door  Prins Bernhard ter opluistering van de races in Zandvoort. Zijne Koninklijke Hoogheid gaat het kwintet uit eigen zak betalen.

Williams

De vraag is me niet een keer maar ...tig keer gesteld: wat is uw lievelingsmuziek? Tja, wat zeg je dan? Meestal antwoordde ik met een veel te lang verhaal, dat ik daarom hier niet ga herhalen. In elke muzieksoort heb ik mijn favorieten. Clarence Williams (foto) scoort bijvoorbeeld heel hoog wanneer het gaat om oude jazz. Er zit in zijn muziek iets humoristisch dat me erg aanspreekt en bovendien wordt hij altijd omringd door uitstekende muzikanten. onder wie Louis Armstrong, Sidney Bechet, Coleman Hawkins, Tommy Ladnier, James P. Johnson, Fats Waller en natuurlijk mijn favoriete tubaspeler Cyrus St. Clair. Wie een keer de solo in "Red River Blues" van laatst genoemde heeft gehoord vergeet die nooit meer. Ook in de opname van "Cushion Foot Stomp" uit 1927 is St. Clair nadrukkelijk aanwezig, naast  Ed Allen op cornet, Buster Baily op clarinet, Clarence Wiilams aan de piano en zang en Floyd Casey op washboard.

 

DE CASO

 

Marc de Caso (1893-1985) kwam na zijn opleiding aan de École Polytechnique in Parijs in dienst van de Franse Nord Compagnie om zich bezig te houden met de verbeteringen aan locomotieven, tenders en rijtuigen. Van zijn hand zijn de in 1928 geïntroduceerde geheel metalen rijtuigen, die de bijnaam "torpilles" kregen en tot 1936 gebouwd werden. De Caso ontwierp voor de het netwerk van de Nord rond Parijs een tenderlocomotief,  de 141T, waarvan 72 exemplaren werden gebouwd en waarvan de laatste exemplaren tot december, toen het stoomtijdperk rond Parijs eindigde, in dienst bleven. De Caso's magnum opus is echter de serie 232R, S en U (de T ontbreekt want die letter was voorbehouden aan tenderlocomotieven). De serie R verscheen niet meer in het kenmerkende bruin van de Nord, maar in 1940, na de samensmelting van de Franse spoorwegmaatschappijen in 1938, in het SNCF-groen. Bovenstaande foto toont een model van de 232R in zijn nadagen, in 1958 was er nog één van de drie gebouwde locs aanwezig in het depot La Chapelle. Het model veroorzaakte nogal wat zorgen, de basis is een door Jouef op de markt gebrachte 232U met een transkit van de firma Railway, oorspronkelijk had ik het geheel, na zorgvuldig afplakken van de wielen etc., in de primer gespoten om het door een vriend in de juiste kleur te laten spuiten, maar helaas die verf reageerde heel slecht op de primer, zodat de zaak weer moest worden schoongekrabt en uiteindelijk met de hand moest worden geschilderd en daarna geweathered*.

*weatheren is een manier om een modelloc, een -rijtuig, een -auto er gebruikt uit te laten zien.

SALLAND

Adelbert Kleinboetenhoes, dirigent van Hancates Gemengde Zangvereniging op Protestantse Grondslag "Röste en Vrea", tevens voorzitter van de Bond van Regionale Gemengde Zangverenigingen: "Wij hebben, al zeg ik het zelf, een prachtig repertoire van  Saksische liederen opgebouwd, maar wij beginnen ieder optreden met het zingen van het Sallands volkslied, waarvan ik de regels volgaarne citeer: "In de darpen met bargen en busse van ons oaveriesels land is zo röstig en kalm nog het leaven en ie veult nog de saksische band. Salland, woer iessel en regge eur weg zeukt langs diek en langs wal. Ik verlang noa oe heed en oe busse, 't is et land det mie geet boavenal. Salland, salland, hier is mien stea, woer't leaven vedan geet in röste en vrea." Daarnaast zingen wij, nu het weer kan, ook oudere Nederlandse liederen, opdat die niet vergeten worden, zoals: "Wien Neerland bloed door d'aderen vloeit van vreemde smetten vrij". Met dat lied hadden wij voordat corona ons in de greep nam veel succes op een bijeenkomst van de Nederlandse Pegidabeweging en  dat heeft er toe geleid dat we later dit  jaar kunnen optreden bij onze Saksische  bloedbroeders in Chemnitz. Begin juli komt bovendien de Gross Chemnitzer Gesang Verein naar Hancate wij zijjn al druk bezig een aantal Duitse liederen in te studeren waaronder "Mit Mercedes Benz voran", ik hoop dat we daardoor voor subsidie van de autofabriek in aanmerking  komen, zodat niet alleen ik, maar  het hele koor geüniformeerd kan optreden."

 

Familiale/Commerciale

Het meest sublieme idee voor een personenauto/bestelwagen is natuurlijk om voor beide dezelfde carrosserie te gebruiken. Citroën kwam in 1935 uit met de "Familiale" (een verlengde Traction Avant met drie zijruiten aan iedere kant en twee of drie strapontins - opklapbare stoeltjes - achter de voorstoelen), in 1939 werd het zusje leverbaar de "Commerciale" met een naar boven en beneden openklapbare gedeelde achterzijde. De "Conduite Interieure Commerciale", zoals de officiële naam bij de introductie luidde, was alleen leverbaar in zwart.

 

PUNJAB

Dit is eigenlijk een grapje, want de doedelzak is in de Punjab geen inheems instrument, maar de Britten hebben zo'n stempel, in eerste instantie op de militaire muziek van hun koloniën gezet, dat je van Ghana tot Fiji doedelzakken vindt. Schotse doedelzakken, wel te verstaan, compleet met de zak in tartanruit. In de Punjab kunnen doedelzakbandjes ter opvrolijking worden ingehuurd voor bruiloften en parijen.

 

RACES

 

En dan praat ik nu met Hendrik-Jan Vensterbank, rechterhand van Prins Bernhard over de perikelen rond de races in Zandvoort. "Ja buitengewoon vejvejend, maaj eejst even iets tej vejuidelijking, ik ben de jechtejhand niet van de oude Pjins Bejnhajd, want die  ligt al  enige jajen in de Nieuwe Kejk in Delft, hij had  tjouwens, ovej auto's gespjoken, gjaag een pjaalgjaf willen  hebben van een majmejen Fejjaji, maaj dat bleek helaas onmogelijk. Ik ben de jechtejhand van de jonge Pjins Bejnhajd,  die medeigenaaj is van Zandvoojtse cijcuit en die nu voojdujend wojdt lastig gevallen dooh allejlei millieumalloten die de jaces niet  dooj willen laten gaan. Nu  is ej weej gesodemietej met ajtiesten, aan wie Pjins Bejnhajd gevjaagd had gjatis op tjeden. Toch een mooie jeclame vooj ze, zou ik zo zeggen, maaj nee, ze willen geld zien, dan vjaag ik me af waaj Pjins Bejnhajd zijn bjilmontuuj van moet betalen?"

GLADAKKER

LaFrance was een van Amerika's oudste brandweerwagenbouwers, voordat het niet zo heel lang geleden op dezelfde vakkundige wijze als in ons land de vliegtuigfirma Fokker, om zeep werd  geholpen. Of de president-directeur van de Duitse autoproducent de term "love baby" ook bij LaFrance hanteerde weet ik niet, maar van zo'n gladakker valt natuurlijk alles te  verwachten. Het bedrijf waar LaFrance uit onstond was in de jaren dertig van de negentiende eeuw al bezig met de constructie van handbrandspuiten. In 1873 onstond onder aanvoering van Truxton Slocum LaFrance de International Fire Engine Company die dertig jaar later LaFrance ging heten en in 1907 de eerste motorspuit afleverde. In 1995 kocht de Amerikaanse vrachtwagenproducent Freightliner (eigendom vann Daimler AG) LaFrance voornamelijk vanwege de goede naam om zodoende LaFrance op de grille te kunnen schroeven. De afgebeelde wagen dateert uit 1929.

 

VOORBIJ

 

Mijn dagen met de 15/6 zijn voorgoed voorbij. Zij is verkocht naar Praag. Eigenlijk ben ik daar best tevreden mee, want met iemand anders aan  het stuur was geen prettig vooruitzicht. Ik laat mijn rijbewijs verlopen en ben nu op zoek  naar een brommobiel. Dat blijkt een probleem. Want brommobielen worden niet op mijn maat gemaakt. De meeste handelaren doen aan de telefoon uiterst opgewekt wat het interieur betreft, maar eenmaal ter  plekke ligt het  stuur op mijn knieën en stoot  mijn rechterknie tegen het contactsleuteltje. Ik blijf zoeken.

Far Oer

 

FORD

 

PIS

 

VOORGEROOKT

 

Geschiedenis

Freark-Jan herinnerde zich nog hoe hij bij meester Oegema in de vijfde klas leerde over de slag bij Marinade tussen de Ravigoten en de Parmezanen in 1289, meester Oegema, die spoedig daarna aan hartvervetting overleed, kon er boeiend over vertellen. De veldslag bij Marinade had een volle veertien uur geduurd omdat de generaals aan beide zijden aan elkaar gewaagd waren. De Parmezanen werden aangevoerd door een veldheer die nimmer een slag verloren had, de uit het oude geslacht Formaggio stammende Gorgon Zola en de jeugdige Ravioli, die als aanvoerder van de Ravigoten bekendheid had verworven als secondant van Tagliatelli bij de slag bij Gnocchi.

 

ULTIEM 2

ULTIEME  INTEGRATIE: TALIBANKETLETTER

INFLUENCER

Wij moeten  ons nodig eens bezig  houden met het begrip influencer. Wij hebben ons daartoe verstaan met Veronica Hemerrhoidsma, hoofdinfluencer, zowel op facebook als twitter. "Een infuencer is een beïnvloeder die wanneer het volk last heeft van het hard on shit syndrome (het  hard op de  keutel syndroom) het volk leidt naar diarrhea (diarree) en omgekeerd. Duizenden, nee, vele tienduizenden volgen mijn raad en zingen mijn lof en regelmatig word ik zelfs door de redactie van OP1 uitgenodigd om van mijn zegenrijke arbeid kond te doen. Inflluencen doen we altijd in 't Engels, die taal klinkt immers aanzienlijk beter dan het boerendialect dat in onze moerasdelta wordt gesproken en toch al op het punt van verdwijnen staat."

CROSBY

 

Bob (volledig George Robert) was het negen jaar jongere broertje van Bing (volledig Harry Lillis) Crosby, Bob begon ook als zanger, maar nam medio jaren dertig de overblijfselen van het orkest van drummer Ben Pollack over. In het grotere orkest van Bob Crosby was een kleiner orkest opgenomen, de Bob Cats, het repertoire daarvan bestond uit gearrangeerde dixielandnummers. In 1942 viel het orkest uiteen, maar er bleven contacten tussen de orkestleden bestaan en zelfs tot na de Tweede Wereldoorlog kwam het dixielanddeel van het orkest, de Bob Cats, bij elkaar en maakte opnames. De belangrijkste leden waren: Yank Lawson, trompet; Eddie Miller, tenorsax; Nappy Lamare, gitraar en zang; Bob Haggart, bas en Ray Bauduc, drums. Soms werd onder een andere naam opgenomen, zo heb ik op een langspeelpaat  twee stukken van Nappy Lamare's Louisiana Levee Loungers. "Milk Cow Blues" is op de plaat gezet met Kokomo Arnold als componist, alhoewel andere bronnen Sleepy John Estes als componist noemen. Pianist Bob Zurke is de solist in  "Yancey Special".

HANOMAG

"Ein Bißchen Blech, ein Bißchen Lack, Fertig ist der Hanomag", zo klonk het rijmpje over het met een achterin geplaatste 499cc ééncylindermotor en met een ketting aangedreven autootje dat de Hannoversche Maschinenbau AG in 1924 op de markt bracht. Merkwaardig was dat wel, een piepklein wagentje gebouwd door een fabriek die stoomlocomotieven bouwde en daarnaast sinds 1905 door stoom aangedreven vrachtwagens. De bijnaam voor het door twee studenten ontworpen tweezitsautootje was "Kommisbrot" (soldatenkuch),  er zijn tussen 1924 en 1928 bijna 16.000 van gebouwd.

 

KITTEL

 

Rond 1905 bouwde de Maschinenfabrik Esslingen zo'n zesendertig door stoom aangedreven autorails ontworpen door Eugen Kittel voor de spoorwegen van Württemberg. Oorspronkelijk was een Serpolletstoommachine gedacht maar die werd al gauw vervangen door een eigen Kittelmachine. Het was trouwens geen nieuw idee om een spoorrijtuig van een eigen stoommachine te voorzien, maar het was dit keer wel succesvol want  er waren veertig zitplaatsen voor de passagiers. 
In 1945 bleven drie van de voertuigen achter in Frankrijk, die - alhoewel compleet rijvaardig - niet meer werden ingezet voor de passagiersdienst. Twee ervan de X DR 10102 en X DR 10103 werden afwisselend ingezet om tot eind 1955 cheminots heen en terug van het station Mulhouse naar het depot Ile-Napoléon te vervoeren. Ze konden eventueel een twee- of drieassig rijtuig meenemen en reden dagelijks in vijftien ritten in totaal ongeveer 260 kilometer. Het derde stoomrijtuig, de X DR 10109 schijnt eerst SNCF-personeel vervoerd te hebben tussen Straatsburg en het depot Hausbergen en later tussen Metz en het depot Frescaty.

ULTIEM

 ULTIEME INTEGRATIE: RAMADANSMARIEKES

PUCH

 

Vanmiddag, zittend op het terras van  "'t Swaentje" in 's-Graveland, werd de stilte op prettige wijze verstoord door een groot aantal Puchs (met hoog stuur en potje), begeleid door een aantal motorfietsen en een bezemwagen. Het  leek heel even of de jaren zestig waren teruggekeerd, alleen droeg iedere Puchberijder nu een helm.

BOEKJE

 

Ooit op de Bussumse markt vier boeken gekocht. Het meest merkwaardige is een piepklein boekje: "De neue Reichstag" uit 1893. Alle leden van de toenmalige rijksdag staan er in. Allemaal mannen, veel met baarden, anderen met snorren. Een behoorlijk aantal is van adel, Freiherr o.i.d. en Elzas-Lotharingen lijkt voornamelijk vertegenwoordigd door rooms-katholieke geestelijken. Ik zou graag weten hoe het volk in dat twintig jaar eerder op Frankrijk veroverde gebied over hen dacht. De samensteller heeft zijn uiterste best gedaan van alle afgevaardigden een portret en cv te krijgen, dat is niet altijd gelukt en soms is hij daar narrig over en plaatst i.p.v. een foto de volgende mededeling "Alle Versuche, direkt oder indirekt Bild und Biographie des Abgeordn. (volgt naam) zu erhalten sind gescheitert." Een sociaal-democratische afgevaardigde is in de jaren tachtig van de 19e eeuw vanwege zijn overtuiging uit Berlijn verbannen en heeft daarna vanwege diezelfde overtuiging in de gevangenis gezeten. Achterin het boekje staat een lijst van de fracties in de rijksdag, die opent met "Antisemiten s. dtsch. Reformpartei" en onder Deutsche Reformpartei u. Antisemiten staan 13 afgevaardigden: Ahlwardt, Dr. Boeckel, Graefe, Hänichen, Hirschel, Klemm, Köhler, Leuss, Lieber, Liebermann v. Sonnenberg, Losse, Werner, Zimmermann.

PRIJS

Lolkje en Afke Roosestruick uit Frieschepalen behaalden gister de eerste en tweede prijs tijdens de Friese kampioenschappen paaldansen  in De Lawei in Drachten.

Jemen

 

Gema 4, vertaald "Edelstenen Kwartet", komt oorspronkelijk uit Cuba en bestond uit Estela Guzmán Vega, Odette Tellería Orduña, Michelle Alderete Espigul and Laura Flores Hernández, na de dood van Estela werd haar plaats ingenomen door de Israelische Tal Ben-Ari. Het kwartet had de thuisbasis inmiddels verlegd naar Barcelona en breidde na de komst van Tal het Cubaanse reprtoire uit met o.a. dit Jemenitisch  joodse volksliedje.

MUTE

Die demonstranten van gister zouden die een wow-wow mute bedoelen?

TEKNO

 

Het Deense Tekno begon met de fabricage van blikken auto's, die gedemonteerd konden worden. Dat is ook het geval met deze hulpdienstwagen van Zonen. Zonen is sinds 1963 onderdeel van Falck & Zonen.

Deze Tekno dateert uit 1950, cabine en chassis zijn van zamac, de opbouw is van blik en heeft een echt stoffen huif, de gele driehoek op het dak geeft aan dat er eigenlijk een aanhanger achter hoort. De vooras is stuurbaar.

Het model is een Dodge, maar in de "American Truck Spotters Guide 1920 - 1970" heb ik het origineel niet kunnen vinden.
Deze Caltextankwagen is een flinke slag kleiner dan net genoemde Dodge, opnieuw is blik gebruikt voor het chassis. In de modellencatalogus van Greilsamer en Azéma wordt een schaal van 1 op 43 genoemd, maar dat klopt niet. Bovendien twijfel ik opnieuw of het om een Dodge gaat.

REBEL

 

Het is een aandoenlijk portret van de componist, zo heel anders dan dat van tijdgenoten, die alleen maar poseerden, maar Jean-Féry Rebel (1666 - 1747) is aan de arbeid, ganzenveer in de knuist, vindt hij net even tijd om opzij te blikken. Een leerling van Lully, werd hij in 1699 eerste violist van de Académie royale de la musique, om na een oponthoud van vijf jaar in Spanje, lid te worden van het ensemble Vingt-quatre violons de roy, bovendien kreeg hij een benoeming als hofcomponist van Lodewijk XIV. Maar vermoedelijk zou hij al lang vergeten zijn als hij niet een fascinerend werk op zijn naam had staan (dat hij op zijn zeventigste componeerde) en dan gaat het ook nog maar om het eerste deel van het ballet "Les Eléments": "Cahos", dat hij, omdat hij vermoedde dat zijn tijdgenoten voor de klanken weinig waardering konden opbrengen, voorzag van commentaar: "cahos (chaos) is die staat van de elementen voordat zij hun plaats in de natuur gevonden hebben". "Cahos" is inderdaad een verbijsterend stuk muziek, te vergelijken met wat eeuwen later die andere Fransman aanrichtte met "La Valse", Rebel deed met de barokmuziek, hetzelfde wat Ravel deed met de Weense driekwartsmaat. Helaas vond ik geen goed spelende musici in beeld op YouTube, maar de uitvoering zonder beeld van Musica Antiqua Köln is subliem.

HOORN

Nee, je frommelt een alpenhoorn niet zo gemakkelijk in je broekzak als een mondharpje, je hebt voor het transport ervan  een vrachtwagen nodig. Lisa Stoll uit de buurt van Schaffhausen speelt  alpenhoorn, niet alleen in voor Zwitserland traditionele stukken als dit, maar ook in werkjes alsof ze ooit met Fats Domino op het podium stond.

 

IDEE

Het idee was: "vier wielen onder een paraplu, in staat om vier personen met vijftig kilo bagage met een snelheid van 50km/u te vervoeren". Helaas is slechts een deel van de oorspronkelijke carrosserie van deze oer-2CV bewaard gebleven. Ik zag hem een paar jaar geleden in het prachtige automuseum in Rochetaillée-sur-Saône vlakbij Lyon. Hij werd voor de Tweede Werldoorlog in deze staat gebruikt om Michelinbanden te testen in Clermont-Ferrand.

Dit prototype van de 2CV uit 1938 is niet bewaard gebleven, er wordt destijds geexperimenteerd met twee verschillende motoren: een twee- en een viercylinder.

Dit complete prototype eveneens uit 1938/'39 werd in 1970 volledig gerestaureerd in de oorspronkelijke staat. Het is een klein wonder dat deze wagen uit een pré-serie van 250 exemplaren nog bestaat, want in 1948 had de hoogste baas van Citroën, Pierre Boulanger, opdracht gegeven alle protoypes te vernietigen. Ze waren voorbestemd om op de Salon van 1939 te worden voorgesteld, maar die vond vanwege de oorlog nooit plaats.

In 1948 stond de 2CV voor de eerste keer op de Parijse Salon, de motorkap bleef gesloten. Maar het was een publiek geheim dat er een luchtgekoelde tweecylinder met een inhoud van 375cc onder stak. Herkenbaar zijn die eerste 2CV's aan de lichtjes op de spatborden.

 

ROCK 'N ROLL 3

 Gesegregeerd danspartijtje op
Chuck Berry's "Johnny B Goode".

Chenard & Walcker

Het merk eindigde zoals zo vele andere automerken: het laatste model, een voorwielaangedreven bestelwagen, verloor zijn naamplaat toen de fabriek in 1951 overgenomen werd door Peugeot. Maar lang daarvoor was het al hommeles, de carrosserieën kwamen vanaf 1938 van Chausson en waren identiek aan die van Matford, de motoren kwamen van Citroën (een 11CV, die ook in de Traction-Avant zat, maar dan achterstevoren) en van Matford (een V8). In 1933 stond deze curieuze Chenard & Walcker 'Mistral' op de Parijse Salon. De carrosserie werd ontworpen door Avions Mauboussin op het chassis van een Chenard & Walcker 'Aigle' en haalde op Montlhéry een snelheid van 166 km/u.

 

ROCK 'N ROLL 2

 

LITTLE RICHARDS PUBLIEK IS WEL HEEL EXLUSIEF WIT

"MODERN"

 

Tussen al dat oude fraais in Delft staat dan heel onverwacht een "moderne" woning.

ROCK 'N ROLL

 

THE CADILLAC KINGS

BLAUW 3

 

Ik verwachte veel blauw in Delft. Maar stuitte op veel Amsterdams groen. Toch was er één geweldig blauwe deur.

MISLUKT

Je mag zaken niet met elkaar vergelijken, maar wat er de laatste dagen in Afghanistan plaats vond lijkt op wat in de vorige eeuw o.a. in Duitsland, Spanje, China en Cuba plaats vond, met dit verschil dat de internationale gemeenschap  onder aanvoering van de Verenigde Staten probeerde een land democratische beginselen bij te brengen, dat is faliekant mislukt, maar om daar nou President Biden de schuld van de geven?

ROCKABILLY

 

 

MOONLIGHT HOWLERS

BUM

 

Eerst maar even de uitvoering  van een lang vergeten bandje uit de jaren zeventig: de Pousette-Dart Band  (foto) genoemd naar één van de leden van het oorspronkelijke stringbandtrio uit Massachusetts, dat door vergroting een rockband werd, maar het  niet helemaal haalde. "Hallelujah, I'm a Bum" is een soort liedje dat eigenlijk door van één man met een gitaar hoort te worden gezongen maar het kreeg uitvoeringen van Al Jolson, in een gelijknamige film uit 1933, en van Svend Asmussen.

De Gruyter

 

Al vijftig jaar uit het straatbeeld verdwenen:  P. de Gruyter & Zn., met zo'n 600  winkels in 127 plaatsen een heel grote kruidenier, opgericht  in 1818, die verdween omdat hij het supermarktconcept niet tijdig  genoeg omarmde. Bekend o.a door 'het snoepje van de week'. Vorige week ontdekte ik in Delft een gevel met de eens zo trotse naam, maar waarachter zich nu een totaal andere neringdoende zijn bedrijf uitvoert, maar die gelukkig P. de Gruyter & Zn.  heeft laten staan.

BLAUW 2

Uit Rotterdam kreeg ik van muzikale vriend Aad Vermeulen een reactie op de Amsterdamse 'blauwe wagen', want in de havenstad e.o. heeft de 'blauwe wagen' een totaal  ander betekenis:

"In Rotterdam en omstreken werd je met de "blauwe wagen" naar Maasoord, Delta of Antes gebracht als de geestelijke gesteldheid opvallend afweek van de doorsnee burger en je bovendien gevaar opleverde met dat gedrag voor de fijnbesnaarde burgerij. 

Wonderlijk vind ik toch dat in die betekenis de blauwe wagen zo weinig wordt ingezet voor politici, industriëlen, groot-grutters, complot-denkers en overige verwarden, teveel om op te noemen. En..... wellicht zit in dat groot aantal potentiele klanten reeds het antwoord besloten waarom de blauwe wagen in die gevallen veelal verruild is voor lease-bak zonder bestemming Maasoord of opvolgers.

Uiteraard speelt het spaarzame gedrag van onze regeringsfunctionarissen daarbij mee bij het bedwingen van de behoefte verwarden een solide asiel te gunnen. God Economie is immers niet gebaat bij kosten te maken voor geestelijke gezondheidszorg ;)   Tsja voer je Willem Engel bijvoorbeeld af naar zo'n oord dan schept dat verplichtingen naar zijn aanhang. Het zou nog een dansend psychiatrisch ziekenhuis opleveren!"

 

FINS

 

Het overgrote deel van de immigrantenmuziek in de Verenigde Staten werd in de jaren twintig opgenomen, na de Wallstreetcrash liep het aantal opnamen sterk terug, bovendien raakten de immigranten ingeburgerd in de Amerikaanse maatschappij en wanneer ze dan toch muzikaal in de weer wilden zijn was het verstandiger en financieel aantrekkelijker je op de totale Amerikaanse markt te richten en niet op het relatief kleine deel van jouw bevolkingsgroep. Einar Aaron Swan (1903 - 1940), componist en saxofonist, geboren uit Finse ouders in Massachusetts was een duidelijk voorbeeld van deze catogorie. Van zijn hand is 'When your lover has gone', hier uitgevoerd door de Charleston Chasers. Zo heel veel Finse muziek is in de jaren twintig in de Verenigde Staten niet opgenomen, er is het duo Elmer Lamppa en Eddy Jaakkala, waarvan van de eerste uit de jaren twintig ook solo-opnamen bekend zijn. Amerika van  Arthur Kylander (foto) emigreerde in 1914 op 22-jarige leeftijd naar de Verenigde Staten, hij begon als timmerman en werkte later in de houtindustrie, niet zo heel merkwaardig dat zijn lied 'Lumber Jäkki' heet. Modernere Finse opnamen heb ik niet gevonden, natuurlijk, ik weet dat Jorma Kaukonen (Jeffererson Airplane en Hot Tuna) Finse voorouders heeft, maar hij speelt geen Finse muziek, dat doet Wilho Saari wel, hij speelt de kantele.

BLAUW

Een 'blauwe wagen' op de Overtoom. Het klinkt een tikkeltje absurd om over een blauwe wagen te spreken, omdat lang  geleden alle Amsterdamse trams blauw waren, maar in 1930 was dit eerste serie die blauw onder de ramen en grijs daarboven was. Gebouwd werden de blauwe wagen is eigen land, door Werkspoor en Beijnes. Heel  terecht is  de tram ingetuigd als rijdend op lijn 25, want o.a. op die lijn deden de blauwe wagens dienst.

CORONA

Corona brengt, zoals bekend, veel  leed onder het volk. Mensen die jarenlang voor een appel en een ei hun vakantie doorbrachten aan de Turkse zuidkust, bivakkeren nu in eigen land. Het aantal overjarige kortgebroekten is in onze binnensteden  met driehonderd procent toegenomen. De van tatoeages voorziene mannen en vrouwen zelfs met vijfhonderdvijftentwintig. De  dames steevast gehuld in wijdvallende van grote  bloembladpatronen voorziene  omhulsels, waarmee hun vettigheid enigszins,  maar niet helemaal, wordt verborgen. Hun daaronder gedragen pantalon reikt tot de kuit, zodat de daarop aangebrachte tatoeages goed zichtbaar blijven. In restaurants zijn ze luidruchtig, de heren trekken ogenblikkelijk na binnenkomst hun overhemd uit, om in hun 'interlockie te kunnen kanen'. Hopelijk kunnen ze volgend  jaar weer voor een schertsbedrag naar Turkije.

PAUZE

 EVEN PAUZE

TERWIJL

Terwijl de leden van het christelijk-gereformeerd zangkoor "Jubelatio" uit Rotsterhaule zich inscheepten op het motorschip "Harrekrastus" om een avondlijke rondvaart over het Tjeukemeer te maken, drie  olifanten in de Serengeti het ballet uit het "Zwanenmeer" dansten, Chammertje Uitvanhuis "Het Wilhelmus" op blokfluit speelde, Valeriaan Stampetter zijn vlinderdas knoopte, keken dertien Nederlanders naar de jongste aflevering van  "Zomergasten", juichkreten ontsnapten aan hun kelen, want zelden had een gast, of het nou een zomer- of een wintergast was, zo intens over het eigen ik gepraat. 

LANGSPEELPLAAT

 

De eerste langspeelplaat kocht ik niet zelf, maar kreeg ik op mijn zeventiende verjaardag van mijn ouders, in een fel oranje hoes gestoken was het De Falla's "El sombrero de tres picos" in de uitvoering van l'Orchestre de la Suisse Romande onder leiding van Ernest Ansermet. De plaat is verdwenen en er staat naast ander werk van De Falla nu een uitvoering op CD ergens in een kast in mijn zogenaamde platenkamertje. Dit is de "Danza ritual del fuego" uit "De driekante steek", gecomponeerd naar een verhaal van Pedro Antonio de Alarcón, waarin een plattelandsrechter het hof maakt an een molenaarsvrouw. In datzelfde jaar kocht ik,  de zomervacantie werd benut om geld te verdienen, mijn eerste twee langspeelplaten: één van de legendarische New Orleans-trompettist Bunk Johnson (1879-1949) met de band van Lu Watters. Johnson was jarenlang zoek geweest en kreeg voor hij in de jaren veertig opnieuw gings spelen eerst een kunstgebit, hij was één van de musici die de revival van de oudestijljazzmuziek op gang bracht. De andere langspeelplaat was van een groep rond drummer en schilder George Wettling (1907-1968) (foto) met aanzienlijk ruigere muziek dan die op de plaat van Johnson. Het lijkt een typische formatie die is samengebracht door banjo- en gitaarspeler Eddie Condon.

HOND

 

Ruim dertig jaar geleden bezocht ik uit familiegronden in de buurt van Chicago op een zondagmorgen een enorme blanke kerkdienst, van het soort dat hier op zondagmorgen op een commerciële zender te zien schijnt te zijn. Mij was van te voren diverse malen op het lijf gedrukt dat ik me had te gedragen, maar dat had niet gehoeven: van huis uit ben ik doordrenkt met respect voor andermans overtuiging. Ik ben die ochtend dus uitermate braaf voor me uitkijkend op mijn plaats blijven zitten, terwijl de rest van de ongeveer drieduizend aanwezigen zich overgaf aan, wat ik maar zal omschrijven als ochtendgymnastiek: veel opstaan en met de armen zwaaien, kortom een Amerikaans equivalent van Nederland in beweging. Inmiddels is veel van dat respect van destijds bij mij verdwenen, omdat gelovigen in de Verenigde Staten het er naar gemaakt hebben. Recent hield ik een speurtocht door het internet en stuitte op een neringdoende, die kleding voor de 'christenhond' verkoopt.

BOSBESSENJAM

Doktor Doktor Leonhard Knabsarger, opgedragen met onderzoek naar het paleolontisch schrijnwerk aan de Litouwse kust anno 1934, heeft zijn studie begin augustus 2021 afgerond en is tot de conclusie gekomen dat de oer-Litouwers weinig  benul hadden van jamproductie, wel is er in de dertiende eeuw voor Christus even sprake geweest van het produceren van pindakaas, maar dit is in zo'n geringe mate gebeurd en is ook niet beklijft dat dit tot een mini-eruptie moet worden gerekend. Wel  is er rond negenhonderd voor  Christus een kleine hoeveelheid bosbessenjam gevonden drie kilometer ten noorden van Vilnius, maar de mogelijkheid bestaat dat die hoeveelheid van later datum dateert, carbondatering van bosbessenjam is nu eenmaal zeer moeilijk.

Carrosserie

In 1937 kwam de film "Le Schpountz" uit, met Fernadel, als dagdromende kruideniersbediende Irénée Fabre, in de hoofdrol. Een kleinere rol was weggelegd voor de persoonlijke auto van regisseur Marcel Pagnol, een Peugeot uit 1935. Een heel bijzondere Peugeot, een zogenaamde Eclipse met een Pourtoutcarrosserie. De Eclipse had een stalen dak, dat met assistentie van een electromotor geheel in de kofferruimte verdween, zodat de auto zowel als coupé en als cabriolet kon worden gereden. Het ontwerp was van de voormalige tandarts en ontwerper voor Pourtout Georges Paulin. "Carrosserie Pourtout" was in 1925 opgericht door Marcel Pourtout en bouwde op de chassis van merken als Bugatti, Voisin, Hispano-Suiza, Bentley, Peugeot enz. schitterende automobielen.

Peugeot 601 Eclipse gesloten

Peugeot 601 Eclipse open

Pourtout (en dus Paulin) was ook betrokken bij het ontwerp van de Darl'mat Peugeots, de zogenaamde "Sports Spécials" die op 19 en 20 juni 1937 tijdens de 24 uur van Le Mans uitstekend voor de dag kwamen (7e, 8e en 10e plaats).

Pourtout ontwierp ook een speciale carrosserie voor de Bentley van de Griekse scheepsmagnaat Embiricos. In 1949, de wagen was toen tien jaar oud, behaalden Hay & Wisdom op 25 en 26 juni de zesde plaats tijdens de 24 uur van Le Mans.