2.2.23
Toen
Jochem Johannus
Hij heette Jochem Johannus Kwakernaak, naar zijn beide grootvaders, al had zijn olijke vader wel gezorgd voor een addertje onder het gras door de laatste klinkers van beide voornamen om te draaien en dat zorgde ervoor de Jochem Johannus voortdurend zijn voornamen moest spellen. Hij werkte bij de Rabobank in Kollum maar woonde in Visvliet, een afstand die hij iedere werkdag met zijn recent aangeschafte Batavus aflegde. 's Zaterdags ging hij naar Buitenpost. Om vijf uur haalde hij daar een bamibal uit de muur, stopte deze in een schone zakdoek en plette hem vervolgens om hem in zijn binnenzak te steken. Thuisgekomen at hij de bamibal en las vervolgens zoals altijd hoofdstuk 13 uit het evangelie van Mattheüs de verzen 1 en 2: Op die dag verliet Jezus zijn huis en zette zich aan zee neer. Nu verzamelde zich zoovele scharen om hem dat hij op een schip zitten ging, terwijl de schare op den oever stond." Vervolgens zong hij "Als de klok van Arnemuiden voor ons welkom thuis zal luiden" begeleid door handzang die hij ooit van juf Schaarsema in de derde klas van de christelijke school in Lutjegast had geleerd. Het handzingen had hij nooit verleerd: do een vuist, re de vingers naar boven, mi de hand vlak en fa de wijsvinger omlaag enz. enz.
1.2.23
Aborigine
Het origineel en meer

Zonnneschijn
31.1.23
Verdwenen
4 of 5 keer

30.1.23
29.1.23
Marcel
De in vier etappes op 26, 27, 28 en 29 juni 1902 gereden automobielrace tussen Parijs en Wenen werd gewonnen door Marcel Renault, uiteraard op een Renault. Hij legde de 1300 kilometer af met een gemiddelde snelheid van 62,5 km/u, rustpauzes inbegrepen. De auto van het Type K had een viercylindermotor met een inhoud van 3,8 liter en had voor Renault een typerend uiterlijk want de radiateurs - het zijn er twee - zitten elk aan iedere zijde van de motorkap - in later jaren wordt de, dan enkele, radiateur achter de motor geplaatst, maar behoudt de typische "kolenkitneus".
Zestig jaar geleden kocht ik een modelletje van de auto gemaakt door de Franse firma Safir (op de foto links), heel veel later een tweede, eveneens gefabriceerd door een Frans bedrijf, Norev (op de foto rechts). Beide modellen zouden schaal 1 op 43 moeten zijn, maar dat van Safir is duidelijk groter. Natuurlijk is het Norevautotootje fraaier, maar op beide modellen valt wel iets aan te merken: de Safir Renault heeft lampen, die de echte auto niet had en mist de claxon, bovendien mist hij het zeildoek waarmee de zijkanten van de cabine waren afgesloten, de Norev Renault heeft iets wat lijkt op een metalen afsluiting, glanzend rood gespoten. terwijl op de foto's van de echte auto duidelijk een doek te zien is.
GOOFUS
Geen
idee wie de tuba in de jaren dertig van de negentiende eeuw, want toen
werd het instrument uitgevonden, tot grotere glorie heeft geholpen.
Misschien moet ik dat nog eens gaan uitzoeken. Nee, ik bedoel niet de
uitvinder, ik bedoel de bespeler die die tuba op de podia heeft gehesen.
Van sommige instrumenten is dat wel bekend, bij het horen van de naam
bassaxofoon denk ik meteen aan Adrian Rollini (1903 - 1956). Maar
tegelijkertijd weet ik dat ik hem met alleen het noemen van de bassax
tekort doe, want hij is ook degeen die de goofus (foto), waarover zo
meteen meer, heeft geintroduceerd en hij is ook een van de allereerste
bespelers van de vibraphone geweest. Drie instrumenten: één man en hoe
ik probeer nog iemand anders te bedenken die ik met de introductie van
drie muziekinstrumenten kan verbinden, het lukt me niet. De bassax kreeg
dankzij Adrian (hij had een broer Arthur die tenorsax speelde) zijn
rol in de jazz in de jaren twintig, m.i. leniger van geluid dan dan de
tuba, maar in feite raakte ook de rol van de bassax uitgespeeld nadat
het accoustische opnametijdperk werd afgesloten en de geplukte de rol
van de geblazen bas overnam. Adrian Rollini wisselde, nu er nauwelijk
vraag meer was voor de bassax, van instrument en ging op de in de jaren
twintig uitgevonden vibraphone spelen. Hij speelde al goofus een in 1924
in Frankrijk door Couesnon bedacht muziekinstrument dat oorspronkelijk
couesnophone werd genoemd, de goofus met de vorm van een groot
kindersaxofoontje en het geluid van een harmonica lijkt een voorganger
van de melodica. Dit is "Hard Hearted Hannah" met een solo op goofus, gevolgd door "Oh Joe" waarin we de bassax horen en tenslotte Adrian Rollini op vibraphone in "Bei Mir Bist Du Schön" samen met Bobby Hackett, trompet; Frank Victor, gitaar, Harry Clark, bas; Buddy Rich, drums en Sonny Schuyler zang.
Zwoerdje
Zwoerdje Wrocknavel, Drents kampioene schedelwerpen in de weltergewichtklasse, tevens coördinatrice tussen Farmers Defence Force, Zwarte Piet Moet Blijven, Zwaarvuurwerkcomité en de Stichting tot Wederinvoering van Oude Vaderlandse Volkssporten als Gansknuppelen en Palingtrekken.
28.1.23
2016
Eerder gepubliceerd op 29-12-2016
27.1.23
Presidentieel
26.1.23
Rami & Renault
Rusland
Rusland is ontstaan door de tsaren, en de wreedste tsaren waren de beste. Zonder Ivan de Verschrikkelijke, Peter de Grote en Nicolaas zou er geen Rusland bestaan. Het Russische volk is het meest onderdanige van alle volken, mits het met harde hand wordt geregeerd, maar het is niet in staat zichzelf te regeren. De teugels hoeven maar enigszins te worden gevierd en er ontstaat anarchie. De Russen hebben een heer en meester nodig, wiens macht door niemand wordt beperkt. Slechts onder de dreiging van de ijzeren vuist blijft men op het rechte pad. (...) We hebben de knoet te danken aan de Tataren, het beste dat ze ons hebben nagelaten.
Een Russische monarchist in 1917 geciteerd door de Franse ambassadeur Paléologue, uit "De laatste tsaar" van Edward Radzinsky, Rainbow Pockets ISBN 90 417 0249 0
25.1.23
Volkszang
PIONIER
BA
BA, Buitenschoolse Activiteiten, geen idee of ze toen zo genoemd werden, maar u weet wat ik bedoel. Ik woonde de laatste weken in Drachten toen ik ermee geconfronteerd werd: ik ging als negenjarige naar de padvinderij. Ik heb er geen enkele herinnering aan. Wel toen ik begin 1945 in Leeuwarden woonde: iedere zaterdagmiddag ging ik ingewikkelde touwknopen leggen en leerde het lied: "Wij zijn de rasechte Turken en dragen hele lange jurken en roken Fatima". Het heeft niet lang mogen duren, ik werd er snel afgehaald. Niet vanwege Turken, lange jurken of voortijdig rookgenot maar omdat mijn moeder hoogstwaarschijnlijk pedofiele neigingen veronderstelde bij de hopman.
24.1.23
Radio
Vanochtend, waarde luisteraars, wil ik het met u hebben over het schoffelen op protestants-christelijke basis. Zoals U waarschijnlijk weet bestaat er een verschil tussen het hogere schoffelen, ook wel bovenschoffelen genoemd en het lagere schoffelen, dat ook wel onderschoffelen wordt geheten. Beide begrippen dateren al van voor de reformatie, want paus Herpes III heeft het in zijn encycliek uit 1264 “Sarclanda pro Deo, aut superiore sartioni”, dus ver voor Zwingli, bekend van zijn "Minimum fabrefacta dulcis currum", reeds over het schoffelen voor de Heer (sarclatio Dóminus), waarmee het ruimte scheppen voor God bedoeld wordt. Herpes’ schoonzoon Jean Étourdi, chevalier de Bapaume, interpreteerde het begrip bovenschoffelen echter ook als geldend voor wereldse zaken, hij en zijn nageslacht hebben dan ook flink geschoffeld tot de Franse revolutie van 1789 daar een eind aan maakte.
Stevig
241P
Voisin 2
Een auto met een twaalfcylinder in lijn. Weliswaar een prototype. Maar toch. Het was de 27CV van Gabriel Voisin in 1937. Het moet een enorme teleurstelling geweest zijn dat financiële problemen in 1938 Voisin dwongen een Amerikaanse Grahammotor (ontstaan uit een Continentalmotor) te gebruiken. De 20CV Type 30 waren de laatste grote Voisins, in 1940/41 construeerde Gabriel een fietsauto aangedreven met pedalen, de Velogab en daarna, vanaf 1950, de Biscooter, oorspronkelijk met een luchtgekoelde, tweetakt Gnome en Rhônemotor met een inhoud van 125 cc, later met een door Hispano in licentie vervaardigde Villierstweetact, luchtgekoeld, met een inhoud van 197cc. Dit autootje zou in Barcelona in licentie gebouwd worden als Biscuter Autonacional. De eindaandrijving gebeurde met een ketting, het autootje had drie versnellingen en de topsnelheid was 55 km/u. Op de foto staat een vierzitsprototype waarvan zestien exemplaren gebouwd zijn.
23.1.23
Voisin

Kousbroeks eerste artikel over Voisin, dat ik bezit, verscheen op 8 september in "De Auto" van de KNAC, klaarblijkelijk had hij eerder iets voor dat blad gechreven, want boven het stuk staan redactionele excuses, omdat men hem voor Vlaming heeft versleten. Het tweede artikel verscheen op 16 maart 1968 in de weekendbijlage van "Algemeen Handelsblad". Kousbroek veegt de vloer aan met het vodderige "Auto's van vroeger en nu" van J.D. Scheel. Ik citeer een schitterende zin uit die recensie: "Ik twijfel er niet aan dat het feit dat ik gemeend heb een bepaald onderwep in het boekje op de keper te moetn beschouwen, in plaats van me te bepalen tot het geijkte applausje, zal worden toegeschreven aan blinde boosaardigheid, maar dat mag geen reden zijn om J.D. Scheel niet eens diep in de ogen te kijken". Het derde artikel werd op 4 januari 1974 gepubliceerd in het Cultureel Supplement van "NRC Handelsblad" naar aanleiding van de dood van Voisin. In dit artikel gaat het over het onrecht dat Voisin is aangedaan, terwijl anderen, zoals Farman en de gebroeders Wright met eer werden overladen.
Eerder schreef ik op dit weblog over mijn keuze van Voisin boven Bugatti omdat ik een grote bewondering heb voor Voisins eigenzinnigheid die zich manifesteert in zijn hele oeuvre, of het nu gaat om zijn eerste auto uit 1899, zijn vliegtuigen, zijn auto's uit de jaren twintig en dertig, zijn door pedalen aangedreven "Vélogab" uit de oorlogsjaren of zijn naoorlogse "Biscooter".
Op de foto: de 28CV Sport Surbaissée Type C20, V12 schuivenmotor met een cylinderinhoud van 4890cc uit 1930.
Cévennes
Racerij
22.1.23
Armenië
Recensies
Gelukkig bestaan er naast boekenrecensies ook automobiel- en restaurantrecensies en deze mag je bijvoorbeeld in de NRC op zaterdag niet missen, want niets leuker dan humoristische kapsones. Bas van Putten beschrijft de electrische BMW i7xDrive 60, basisprijs €141.810 maar Bas' testwagen kost een flinke duit meer : €198.449,37. Letters lang gaat het over wat de auto allemaal in huis heeft: "De deuren zwaaien voor 1.600 euro extra automatisch open en dicht met retecoole knoppen die een Kia-lullo lekker nooit gaat vinden." U begrijpt dat Bas taalgebruik zich speciaal richt op de toekomstige gebruiker van een auto die bijna twee ton kost. De restaurantbespreker is Joël Broekaert en hij heeft thuis eens een zelfgeschoten kraai gebakken. "Het vlees is dieprood,, zeer wild , een tikje leverig, maar zeker niet onsmakelijk." Klaarblijkelijk hoopte Joël dat het restaurant waar hij bivakeerde en recenseerde kraai op het menu had staan, maar helaas werd het een wilde eendenborst. Joël vindt dat niet ieder gerecht "raak" is, maar over de geserveerde wijnen is hij tevreden en ik ben dol op wijnbeschrijvingen, voor mij kunnen ze niet krankzinnig genoeg zijn en die van Joël voldoen aan mijn gevoel voor humor: "Van de creamy, frivoolbessige Burgunder - als zo'n rond aardbei-slagroomzuigsnoepje - bij de eend, tot de roestbruine, rijpe rosé uit 2013, stevig in het zuur, met een ondertoon van geöxideerde appel bij de 'cacio e pepe' en de elegante bosgrond in de sangiovese bij de ravioli." Een roestige appel? Hoe zou die smaken?
21.1.23
Bromberg
WAF