28.2.23
Züst
Nou niet een bepaald Italiaanse naam: Züst. Maar dat kwam doordat Züst van Zwitserse komaf was, de fabriek die tussen 1902 en 1914 actief was heette Fabbrica Automobili Brixia-Züst en dat maakt meteen de plaats van vestiging duidelijk: Brescia in Noord-Italië. Züst begon, na een paar experimentele wagens, met de bouw van taxi's om daarna een paar grote auto's te bouwen. In 1908 kwam een kleiner model op de markt en in hetzelfde jaar werd een Züst derde in de New York-Parijsrace. Intussen was de anderhalve liter taxi nog steeds leverbaar en maakte de fabriek Saurervrachtwagens in licentie. Züst werd in 1914 overgenomen door O.M. (Officine Meccaniche) en vanaf 1914 leverde de fabriek O.M.-auto's. Op de foto een anderhalve liter driecylinder Züst uit 1908.
27.2.23
Bernardi
26.2.23
Legnano
Veel populairder als fietsenfabriek: Legnano, maar van 1906 tot en met 1908 maakte men ook auto's. Officieel heette de Milanese autofirma Fabbrica Italiana Automobili Legnanese en in 1908 maakte men deze kleine tweecylinder met cardanaandrijving. Er zijn twee exemplaren bewaard gebleven, één in het Italiaanse automuseum in Turijn en één in Australië.
25.2.23
Bloedjes
Ik wil er nogmaals op wijzen hoe noodzakelijk het is onze bloedjes van kinderen te vrijwaren van Oekrains, Syrisch dan wel Eritrees gespuis bij de vaderlandse vrijheidsfestiviteiten 2023, de bloedjes hebben immers al genoeg verschrikkelijk geleden tijdens de coronapandemie, zo wordt ons vrijwel dagelijks meegedeeld. Schrijver dezes ging tijdens de winter 1944/45 vanwege brandstofgebrek enige maanden niet naar school, dat heeft voor een trauma gezorgd, dat hij tot de dag niet te boven is gekomen.
NASH
24.2.23
Vleugels
De eerste vleugels van
Amerikaanse auto's waren, zoals op deze Chrysler New Yorker niet meer
dan verlengde achterlichten, maar de New Yorker (hier onder) dateert uit medio jaren
vijftig en de Cadillac Biaritz uit 1957 heeft echte vleugels. De
Chrysler Saratoga met dubbele koplampen is één van de laatste Chryslers
met staartvinnen, het basisidee van de vleugels kwam van Virgil Exner.
De laatste Saratoga werd in 1960 gebouwd, er liepen 15525 exemplaren van de
band.
Voor de laatst getoonde auto gaan we even terug naar 1958, naar
een Chrysler New Yorker, de prijs van een New Yorker cabriolet was
destijds $4761.
Vrijheid
Oorspronkelijk hadden de hoogmogenden Flipje, het fruitbaasje van Tiel, Fiedelflier van de Sparkruidenier en Paulus de Boskabouter als ambassadeurs van de vrijheid 2023 aangewezen, maar de heren vonden dat zij de pensioengerechtigde leeftijd ruimschoots hadden overschreden en waren niet beschikbaar, er is nog even nagedacht om een Oekrainse, een Syrische en een een Eritrese in te schakelen, maar hun verhalen, vonden de hoogmogenden, zouden de vaderlandse jeugdige zieltjes wat al te rauw op hun dansbeluste daken vallen en dus werden het Froukje, Meau en Tabitha, maar het hadden ook Afke, Fey en Colinda kunnen zijn.
23.2.23
Na 1909
Studebaker
22.2.23
VAPEUR
Jochem Johannus 12
Jochem Johannus besloot op maandag met de auto naar het werk te gaan, dan kon hij mooi de mapjes meenemen en wist hij zeker dat zijn vader er niet met zijn vurige tengels aan zou zitten, maar bovendien kon hij op de terugweg in Burgum bij de boekhandel 34 plastic hoesjes en 1 grote envelop voor de post aan Caroline van der Plas kopen. De plastic hoesjes met inhoud zouden dan 's avonds meteen kunnen worden uitgedeeld aan de leden van "De Driemaster" en hij zou daarna thuis een charmant briefje aan Caroline schrijven. Maar toen hij om even over half zes bij de boekhandel aankwam bleek deze dicht. Verdomme, totaal vergeten dat die 's maandags dicht was. Kon hij de mapjes voor het begin van de repetitie niet uitdelen en moest hij de volgende dag opnieuw met de auto. Als hij de plastic mapjes morgen pas kon kopen, dat kon hij net zo goed morgen 35 grote enveloppen kopen en alle shantykoorleden het mapje per post toesturen, want om nou weer een week te wachten, dat zag hij niet zitten.
21.2.23
Simca
Faroer
Een aantal jaren geleden was ik op de Faroer, meestal voegt men er eilanden aan toe, maar dat is dubbelop want Øer betekent al eilanden. Far heeft trouwens niets met ver te maken maar met schapen. Ik word altijd redelijk nerveus wanneer ik ergens een aanplakbiljet zie hangen voor een muzikaal feestje, waarvan ik de tekst niet helmaal begrijp, maar dat ik voor geen prijs wil missen. Dat was precies in Thorshavn, de hoofstad van de Faroer aan de hand. Ik informeerde bij de VVV waar ik kaarten kon krijgen, men peuterde mij aan het verstand dat dat niet nodig was. Ik vertrouwde het niet en ondernam een tocht naar het - overigens schitterende - gebouw waar die zaterdagavond het muzikale feestje zou plaatsvinden om een kaartje aan te schaffen en was ruim op tijd diezelfde avond aanwezig. Ik zag geen microfoons en dat bevreemdde me, want het was een grote ruimte. Om klokslag tien begaf een groot deel van het publiek zich naar de vloer in het midden van de zaal en het begon al zingend te dansen. De eerste dans, slechts door zang begeleid, duurde 27 minuten, mensen verlieten de kring, anderen voegden zich er aan toe. Het was een fascinerend gezicht. Vorige week ontdekte ik dat in Bretagne een zelfde soort kettingdans wordt uitgevoerd en men vermoedt dat daar de origine te vinden is van de dans op de Faroer. Hier is een fragment van de dans op de Faroer tijdens het Ólavsøka Festival in 2010 en hier een soortgelijke kettingdans in Bretagne.
20.2.23
Swallow enz.
Jaguar ontstaan uit de Swallow Coachbuilding Co Ltd., die de naam wijzigde in S.S.
Cars Ltd. in 1934 maar dat was niet zo'n gelukkige keus, vandaar dat de naam van de firma
in 1945 opnieuw gewijzigd werd, dit maal in Jaguar
en dat was overigens niet de tweede naamsverandering, want
oorspronkelijk heette het door William Lyons en William Walmsley in
Blackpool opgerichte bedrijf Swallow Sidecar Co en men leverde
zijspannen voor motorfietsen. In 1928, er werden sinds een jaar al
sportieve carrosseriën geleverd op zowel chassis van Austin, Morris,
Fiat, Swift en Standard, verhuisde de firma naar Coventry. Op de foto
hieronder een Austin Seven uit 1930 met een S.S.-carrosserie,
soortgelijke bodies verschenen eveneens op de andere genoemde
automerken.
Kuising i.p.v. kruisiging
Nadat de boeken van Roald Dahl gekuist zijn, is in Engeland de bijbel aan de beurt: Jezus sterft niet langer aan het kruis. maar vindt de dood na een aanrijding met een pizzakoerier op een fat bike. Gelovigen die vast houden aan de oude versie van de bijbel, zogenaamde puriteinen begeven zich naar ons land, vooral in Leiden en omgeving hebben zij zich gevestigd.
19.2.23
41
Vreugde
Wat een vreugde! Tien pagina's tatoeages in de NRC. Met twee bladzijden foto's van ontblote beïnkte lijven, zoals dat van Charles Dylan, die een zwaluw liet zetten voor zijn overleden moeder en Jimi Dekker wiens gezicht ter linkerzijde bijna geheel verdwenen is onder de blauwe inkt, ongetwijfeld heeft hij een succesvolle sollicitatieprocedure achter de rug als presentator van het achtuurjournaal. En daar is de 79jarige Mathilde Boom die rug en armen liet onderkalken o.a. met een spreuk in het Latijn, want je moet uiteraard kunnen aantonen dat je fors hebt doorgeleerd. Frouke van Loo, inmiddels 31, was er al vroeg bij, want op haar zestiende liet ze haar eerste tatoeage zetten, inmiddels zitten haar armen vol. Ik neem aan dat de hoofdredacteur van de NRC zich samen met zijn ondergeschikten ook flink heeft laten beïnkten, want zoals de voorzijde van het NRC-deel "Leven" uitschreeuwt: "Iedereen een tatoeage".
18.2.23
Militair
Dat moet er al vroeg ingeslopen zijn, want toen ik door de heren Arend Jan Heerma van Voss en Wim Noordhoek tijdens een uitzending van hun onvolprezen "Radiovereniging" gevraagd werd naar mijn oudste muzikale herinnering, antwoordde ik tot hun verbazing: de Amsterdamse Politiekapel, nee, nee, niet onder leiding van Johan Pinkse, maar de vooroorlogse kapel onder leiding van H. Reygersberg met de mars "Zou zou qui passent"*.
*Zou zou qui passent is net als de andere kant van de 78-toerenplaat "Triumph" een mars van de Franse componist Francis Popy, zijn muziek is typerend voor de belle époque.
SPIKE
Jochem Johannus 11
Moeder was vertrokken naar stad, d.w.z. naar Groningen , waar ze was gaan samenwonen met ene Stottlemeyer. die ze klaarblijkelijk al kende. Jochem Johannus had hen een paar keer bezocht, zonder dat zijn vader het wist. Stottlemeyer en zijn moeder woonden boven Stottlemeyers werkplaats in een voormalig klooster. Jochem Johannus had moeten constateren dat zijn moeder opnieuw in een situatie was terechtgekomen, waar zij net als thuis het sloofje was. Het leek er op dat zij op dit soort mannen viel. Stottlemeyer was huisschilder, net als zijn overgrootvader die uit Noord-Duitsland naar Groningen gekomen was. Het klooster had Stottlemeyer in 1953 gekocht toen de laatste monnik, ene Adrianus naar Limburg, naar een ander klooster, waar klaarblijkelijk nog ruimte was voor monniken, was verhuisd. Zijn moeder had gevraagd hoe het met zijn vader ging en hij had neer eer en geweten geantwoord dat hij nog narriger geworden was sinds zij weg was.
17.2.23
30
16.2.23
Turkije
Sinds jaar en dag heet Turkije in het Engels Turkey, ongelukkigerwijs heeft het gevogelte dat de Amerikanen met Thanksgiving op tafel brengen dezelfde naam en dat zit Erdogan dwars en dus ontdekte ik deze week dat Aljazeera Türkye in zijn verslaggeving gebruikte. De wijziging van Turkey in Türkye is natuurlijk ook veel belangrijker dan controle op aardbevingbestendige woningen.
JEEP
Er zijn in totaal 639245 van deze Jeeps gebouwd, het oorspronkelijke model kwam van American Bantam, een fabriek die de vooroorlogse Austin Seven produceerde, zij het met een totaal andere carrosserie. Het prototype was ontworpen door Karl K. Probst en gebouwd door Roy Evans. Willys bouwde later in 1940 eveneens een prototype en uiteindelijk werd een bestelling geplaatst van 1500 verbeterde modellen. Ook Ford kwam met een prototype en ook dat bedrijf kreeg de opdracht 1500 exemplaren te bouwen, de respectievelijke benamingen werden Bantam 40BRC, Willys MA en Ford GP. Dat GP (General Purpose) zou aan het eind van liedje de naam van de auto worden, GP werd Jeep. Na uitvoerige tests werd de Willys, met de meest bruikbare motor, gekozen voor massaproductie, dat werd de Willys MB, Ford werd in begin 1942 coproducent. De Willysmotor was de zogenaamde GO Devil viercylinder. Toch waren de Willys en Ford verschillend, de Ford GPW had namelijk een iets ander chassis. De aanhanger werd ondermeer gebouwd door de Nashfabriek in Kenosha. Na de oorlog zag je veel Jeeps rondrijden met zelfbouw houten carrosserieën
15.2.23
Straatnamen
Jochem Johannus 10
Jochem Johannus zei maar niks meer. Vader was duidelijk met het verkeerde been uit bed gestapt, bovendien bemoeide hij zich weer eens met zaken waar hij niks mee te maken had. Het bestuur van de shantyclub "De Driemaster" was mans genoeg om over Caroline van der Plas te kunnen oordelen en het shanykoor kwam pas morgenavond bij elkaar. In elk geval zou hij zorgen dat alle stapeltjes voor ieder lid in een keurig plastic mapje maandagavond gereed zouden liggen, daarvoor zou hij morgen even langs boekwinkel Atsma en Jager fietsen om de mapjes aan te schaffen. Vader raasde inmiddels nog even door, "waarom hij zo nodig zo'n grote stommeling van een zoon moest hebben. Typisch een kind van zijn moeder". Daar draaiden de twisten gewoonlijk op uit sinds moeder anderhalf jaar geleden de echtelijke woning had verlaten.
14.2.23
Twee druppels
Tarantella
Lampetkan
Jochem Johannus 9
Net voordat zijn vader de trap afliep en de keuken binnen kwam had Jochem Johannus vijfentwintig stapeltjes met de handzanginstructies met het stemadvies voor de leden van het shantykoor gereed. De tien extra stapeltjes lagen op de ontbijttafel. "Wat moet die rommel hier?" Zijn vader las het eerste velletje van de stapel. "Sinds wanneer geef jij een stemadvies aan de vrouw met de bril in haar haar van de bread en breakfastbond?" "BBB heeft niks met breakfast te maken." "Maar dat is toch dat clubje dat vergeten is hoe de Nederlandse vlag er uit ziet. Of niet soms.""Maar de circulaires gaan over handzingen, de rest is maar bijzaak." Daarbij vergat Jochem Johannus dat hij een half uur geleden bedacht had, dat hij één van de extra stapeltjes naar Caroline van der Plas zou sturen. Misschien kreeg hij wel een gesigneerde kaart van haar of een brief? Hij werd al helemaal warm van binnen. Een brief van Caroline... "Bijzaak, bijzaak, het stemadvies staat godverdomme, eens even tellen, zeven keer in een instructie om te leren handzingen en dat noemt meneer bijzaak. Loopt zich op te geilen op een wijf met een bril op haar haar in plaats van op haar doppen.
13.2.23
Sportlaan
De hoogtijdagen van De Dion-Bouton waren trouwens, toen de auto, een type 120 uit 1925 op de foto werd gebouwd, voorbij. Volgens T.R. Nicholson in Georgano's "The Complete Encyclopaedia of Motorcars 185 -1968" werd in 1927 zelfs onderhandeld met Peugeot en Mercedes-Benz om het merk over te nemen.
12.2.23
Stations