Net begonnen in John Cornwells "Hitlers Paus, De verborgen geschiedenis van Pius XII", bedenk ik dat ik in tijden geen roman heb gelezen, het lijkt alsof ik alle zin in ontspanningsliteratuur heb verloren. Gister sloot ik "The revenge of geography"* van Robert D. Kaplan, een beangstigend boek omdat het feilloos aantoont wat er in de nabije toekomst fout zou kunnen gaan en dat daarom door iedereen zou moeten worden gelezen. Nee, het is geen onheilsliteratuur, maar het toont heel duidelijk fouten uit het verleden en waarschuwt. Niet voor niets luidt de ondertitel: "What the map tells us about coming conflicts and the battle against fate". Ik neem één voorbeeld. Kaplan wijdt het laatste hoofdstuk aan de Verenigde Staten en de behoefte van dat land om orde op zaken te stellen in verafgelegen oorden als Irak en Afghanistan, maar vergeet dat er ten zuiden van de Rio Grande, in de eigen achtertuin, door drugkartels langszamerhand een volstrekt wettenloze situatie is ontstaan. Het boek is verdeeld in duidelijke hoofdstukken, en toont in hoeverre aardrijkskundige fenomenen onze geschiedenis hebben bepaald en zullen bepalen: Rusland, China, India, Iran en Turkije worden niet alleen in het verleden maar ook in de toekomst bekeken en wat er mis dreigt te gaan als de politiek te zeer wordt bepaald door korte-termijn-denken. Het is geen ontspanningsliteratuur, maar het is een geweldig boek en in dat oordeel sta ik niet alleen. The New Yorker schreef: "Kaplan plunges to a planetary review that is often thrilling in ites heer scale. Encyclopedic." en The New York Review of Books: "(An) ambitious and challenging new book...displays a formidable grasp of contemporary world politics and serves as a powerful reminder that it has been the planet's geophysical configurations, as much as the flow of competing religions and ideologies, that have shaped human conflicts, past and present". Mooier kan ik het niet zeggen: "The revenge of geography", een geschiedenisboek dat verleden, heden en toekomst beschrijft.
*2013 Random House Trade Paperback Edition. ISBN 978-0-8129-8222-0
