Elman

 

Ik ken twee musici met de achternaam Elman: Ziggy en Mischa. Ziggy - eigenlijk Harry Aaron Finkelman (1914 - 1968) was trompettist in de Benny Goodman Band, begon als klezmermuzikant, al was het woord klezmer destijds nog niet in gebruik, men noemde het frailachmuziek. Ook trompettist Red Rodney (1927 - 1994) - echte naam Robert Roland Sutnick - gebruikte die term toen ik hem jaren geleden interviewde. Ziggy's meest beroemde solo is in "And the Angels Sing" (oorspronkelijke titel "Der Shtiler Bulgar"). Die solo verwijst heel duidelijk naar fraylach, de muziek gespeeld op bar mitzwa's en chassenes. Voor de opnamen van Mischa Elman (1891 - 1967) vond ik een advertentie in "National Geographic" van augustus 1915. Hij werd geboren in Talnoye (tegenwoordig in Oekraine) als kleinzoon van een fraylachmuzikant, kreeg als kind een kleine viool waarop hij spoedig de weg wist. Na studies aan de conservatoria in Odessa en St. Peterburg bereikte hij als dertienjarige het concertpodium in Berlijn en zorgde hij voor een sensatie. Daarna werden Londen in 1905, New Yorks Carnegie Hall in 1908 en Australië in 1914 "genomen". De advertentie van RCA Victor wijst op de natuurgetrouwe plaatopname van Elman, terwijl daar in feite wel iets op aan te merken viel, want die was  accoustisch. De in de advertentie afgebeelde grammofoonplaat heeft als titel "Humoresque", dat stuk van Dvořák nam Elman in 1910 op.