Uit een toeristisch routeboekje voor Zuid-Duitsland:
Via de B12013
rijdt u vanuit Oberchammergau naar het pittoreske Knödelsdorf met zijn
fraaie Rathaus uit de derde eeuw voor Christus, waarin sinds 1967 het
Beiers Jodelmuseum gevestigd is, ook de Marktplatz, waarop de bewoners
uit de wijde omgeving iedere dag hun overtollig huisraad verkopen - het
lijkt daar iedere dag koningsdag - is een bezoek meer dan waard, van
Knödelsdorf rijdt u naar Birnenburg am Apfelsee, even voor Birnenburg
ziet u rechts tegen de bergwand het kasteel Klamottenstein, waar de
componist Richard Wagner in 1870 "Meine Schweinerei" Lustspiel in
antiker Manier" schreef, in Birnenburg am Apfelsee ( overigens niet te
verwarren met Birnenburg in Saksen noch met Birnenburg - thans Gruskawek
- in Polen) moet u zeker op zondagmiddag drie uur even gaan kijken en
luisteren naar het carillon dat dan "Alte Kameraden" speelt in C gr.t, u
volgt daarna de B12033 naar Garnischt-Partuskirchen tot Nudelsburg
waar het doopvont in het kerkje uit 811 meer dan de moeite van het
aanschouwen waard is, men is er nog steeds niet achter wat de letters A N
E L op de één van de lange zijkanten betekenen.
Uit het zakboekje “Toerisme in de Drents-Duitse Grensstreek”:
Wie van Barger Compascuum in de richting Fehndorf rijdt passeert het
Altharener Moor, waar in 1768 Grimbardus Freiherr von Oinck , na ontginning van
een deel van de daar aanwezige heidevelden, zijn buitenverblijf "Neu Rümpfelchen" liet
bouwen, alhoewel inmiddels verworden tot een bouwval, is het een bezoek meer dan de
moeite waard, vooral omdat daar op de inmiddels deels ingestorte muren het
zeldzame Graufasanenkraut, met
zijn zachtmauve bloemen, vanaf half september tot begin december in bloei staat. In Fehndorf zijn nog overblijfselen te vinden van de eens in
deze streek zo veelvuldig aanwezige Zumpfen und Schmarchdampfgeräte, stoommachines, waarmee
aan het eind van de 18e eeuw
Grimbardus’ nazaat
Flaterich II op mechanische wijze
berkenbomen kapte, die vervolgens naar het nabijgelegen dorp Haar
werden getransporteerd om daar door ene Doktor Dralle verwerkt te worden
tot haarwater. In
Fehnsdorf bevindt zich
tevens het restaurant
“Zum
Märlein”, waar u behalve het speciale streekgerecht “Marschbodener
Marotte”
bereid met vers martervlees, kunt genieten van de door de herbergier
voorgedragen kwatrijnen, geschreven door diens overgrootvader Florian
Leuwagen, terwijl zijn vrouw Brunhilde hem gekleed in dirndl op het
virginaal begeleid.