Tram

Vandaag een uitgebreide rondrit gemaakt in Amsterdam met tram nummer 72, een tram die een schizofreen bestaan leidt, want in Den Haag figureert dezelfde tram onder nummer 2. Morgen meer over de donateursdag van de Tramweg Stichting.

Zondag

Opnieuw instrumentarium voor een regenachtige dag. Eerst voor de wat kleiner behuisden een xylofoon, die op de keukenvloer kan worden neergelegd en waarop vervolgens bijvoorbeeld het slotkoor uit Beethovens 9e kan worden gespeeld. Voor degenen met meer ruimte, heel veel meer ruimte, een enorm snaar instrument.

Proefrit

Gister naar Wapstad aan de Huis te Landelaan in Rijswijk om tramrails te kopen, want om mijn trams in een vitrine te laten staan vind ik zonde, al weet ik dat heel veel verzamelaars daar totaal anders over denken. Zo'n vijftig jaar geleden zat de winkel aan de Wapserveenstraat in de Haagse wijk Morgenstond en de naam Wapstad is meegenomen naar Rijswijk. Vanmorgen wat rails uitgelegd en nog zonder bovenleiding een model van de allereerste PCC-car, die ooit in Brooklyn in bedrijf kwam en waarvan ik de restauratie (foto) een paar jaar geleden in East Haven (CT) zag, laten rijden.

Muziek

Mocht u u op deze regenachtige zaterdag vervelen, dan is dit de oplossing: Trân Quang Hai laat zien hoe u op verschillende gebruiksvoorwerpen muziek kunt maken. Eerst "When the saints go marchin' in" op een plastic koffielepeltje, daarna op kam en vloeitje "O! Susanna" en tenslotte "Scotland the brave" op creditcard.

Wobbe

"Der binne joaden dy achter Wilders anhuppele, dat binne domme joaden, dy Simcha Tora fertize met Wilders Wil Is Wet en se binne krek soa dom adde joaden dy foor de oarloch achter Mussert anmarsjeerden. Wilders het niks met joaden, Wilders het wat met Israël en dat is nyt utselde. Wilders het wat met Israël omdat ut rechtse túch daar wat teugen moslims het en omdat hij de moslims oek nyt lije mach, het Wilders wat met joaden. Nederlaanse joaden suden fraachtekens sette mutte as Wilders in Berlyn Dútsers oproept tot nasjionalisme foordat se achter disse onbesneden snikkel anhuppele."

Mound City Blue Blowers

Red McKenzie leidde in de jaren twintig en de vroege jaren dertig een kwartet, dat nogal eens van samenstelling wisselde. Eigenlijk was het een soort novelty act en het is dan ook niet verwonderlijk dat we Red McKenzie op vloeipapier en kammetje met zijn vrienden Dick Slevin, Jack Bland en Eddie Condon, van wie alleen de laatste wereldfaam kreeg, in een wat oubollig filmpje tegenkomen: "9 O'Clock Folks".
In het archief van dit blog bladerend ontdekte ik net, dat ik exact twee jaar geleden de volgende regels schreef: Voor me ligt een EP-tje van de Mound City Blue Blowers (Jazz Collector, Blue Blowing Jazz Vol.1 JEL.1), een gezelschapje rond Red McKenzie, blue blowing (kam & papier) bestaande Dick Slevin, kazoo; Jack Bland, banjo en Eddie Lang, gitaar. Vermoedelijk is het plaatje al zo'n 35 jaar in mijn bezit. Vorige week vond ik Red McKenzie met een heel ander gezelschap (maar wel met dezelfde naam), van wie ik alleen gitarist Eddie Condon herken op het internet met St. Louis Blues.

Damesorkest

Er zijn nogal wat van die korte muziekfilmpjes uitgebracht door Vitaphone, maar of er zo heel veel zijn van damesorkesten, een rage tot ver in jaren dertig, weet ik eerlijk gezegd niet. Dit is een opname van de Ingenious All Girl Band of 1929.

Driewielers

Reliant Robin

Auto's hebben vier wielen. Ja, toch? Behalve in tijden van schaarste, na een oorlog bijvoorbeeld of als er "sport" mee bedreven wordt, onder "sport" dient dan o.a. het verzagen van een 2CV te worden verstaan. Na de Tweede Wereldoorlog kon het wat driewielers betreft niet op: Duitsers, Tsjechen, Britten, Fransen, zelfs Amerikanen bouwden driewielige auto's. Meestal waren het gloednieuwe ontwerpen, maar soms borduurde men voort op een vooroorlogs thema.

Reliant had voor de oorlog al een piepklein vrachtwagentje, een soort omgekeerde, overdekte motorbakfiets, maar kocht na de oorlog de rechten van een personenwagen ontwikkeld en gebouwd door fietsenfabrikant Raleigh, hetgeen resulteerde in de Reliant Regal, die uiteindelijk Robin ging heten. Van de Robin bestond trouwens een vierwielversie, de Kitten.

Spitfire

Er was aan deze kant van de Noordzee weinig feestgedruis naar aanleiding van de zeventigste verjaardag van de "Battle of Britain", waarin Churchills "few" in hun Hurricanes en Spitfires het opnamen tegen Junkers, Dorniers en Messerschmitts. Het biermerk Spitfire uit Kent maakte bovenstaande reclame op de achterkant van het blad "Royal Air Force Salute".

Vliegen als een vogel

Ik weet meteen of er een kat in mijn tuin zit. Niet dat de heer Ozenfant zo alert is, want hij pleegt pas actief te worden als hij de kat ziet. Nee, ik hoor het aan eksters, die buitengewoon opgewonden raken en treiterend met veel lawaai de kat volgen. Of de kraai in het volgende filmpje boos is vanwege de vreemde indringer, weet ik niet, maar ik denk het wel. De vreemde indringer is een modelvliegtuig en zeg nou niet dat het niet kan: vliegen als een vogel. Want hier is het bewijs, zij het in miniatuur.
Een aantal Canadese ingenieurs is er recent in geslaagd een vliegtuig met op menskracht bewogen vleugels gedurende een korte periode in de lucht te krijgen.

Meeuw

Er is dat fascinerende verhaal in de Griekse mythologie over Icarus, gevangen op Kreta probeert hij te ontsnappen met behulp van zelf gebouwde vleugels van hout, veren en was. Klaarblijkelijk heeft dit verhaal veel uitvinders geinspireerd, die ook dachten te kunnen vliegen als een vogel, maar zelfs als niet Icarus hun voorbeeld was, dan waren er andere "vogelmensen" in hun eigen cultuur, die voor inspiratie zorgden. Ook de Duitse uitvinder Otto Lilienthal ging uit van de vogel, in 1873 hield hij een lezing, "Theorie des Vogelflugs", waarin hij stil stond bij eerdere pogingen van de mens om te vliegen. Hij zelf ondernam verschillende glijvluchten vanaf een kunstmatige heuvel in Berlijn, uiteindelijk werden de pogingen hem noodlottig, want in 1896 raakte hij zwaargewond bij zo'n zweefvlucht en stierf hij de volgende dag. We weten dat de verovering van het luchtruim niet door imitatie van het vliegen van een vogel is gelukt, toch bleven er uitvinders, die ver na de Eerste Wereldoorlog toch vasthielden aan het vogelidee. Een van hen was de Amerikaan Leonard Bonney, die eind jaren twintig, met de meeuw als voorbeeld, de "Bonney Gull" bouwde en op 4 mei 1928 met zijn toestel opsteeg van Roosevelt Field op Long Island. De "Bonney Gull" stortte van een hoogte van dertig meter neer en Bonney kwam om het leven.

Oranjekoek

Zo stadigaan begin ik mij thuis te voelen in De Haske. Ik heb zelfs al op de koffie geweest bij twee oerbuurlui, ze vielen omtrent van hun stoel toen ik ze mijn geschiedenis over het oudereendhuis in Het Veen vertelde. "Dat iemand zowat nog overkomen moet op uw oudens. Het is allerovergrijselijk en als ik uw kinderen was dan zou ik mij doodschamen." Zo is het maar krekt, de overkommelingen, daar schrept men zich halfdood voor, maar aan het eind van de reis zijn ze allegaar uit op je centen. Toch hebben we noffelijk een een bakje koffie gedronken en bij de ene buurvrou was er zelfs oranjekoek. Ik ben niet zo een oranjekoekvrouw, maar men wil nieuwe kunden niet gelijk tegen de hol stompen. Bij ons thuis hadden wij nooit oranjekoek, want ons vader was daar als sosialist puur tegen. Hij zei als het tegen eind augustus rende, want dan had de oude koningin jaardag, altijden: "De enigste die verlet heeft van oranjekoek is een kleurenblijne bakker." Want zoals jelui allegaar weten is oranjekoek helendaal niet oranje maar blaarrood. Ons vader ze ik ook dat de kleurenblijne bakker naar alle gedachten een broer was van de tandendokter: die grote stukken ongeluk waren er op uit mensens gebit naar de sodemieterij te helpen. Ik zal nu nog snel even te boodschappen, want ik heb geen stuk brood meer in de huis.

Vrouw Ymkje Sinnema - Meindertsma, De Haske

Healing

Gelezen op Marktplaats:

"Mijn naam is Marysia Wilczewska en ik ben coach, healer en natuurgeneeskundig therapeut. Ik heb een holistische praktijk voor coaching, healing en training. Als healer kan ik er aan bijdragen dat u of uw huisdier zich beter, gezonder en vitaler voelt door de helende energie die ik door mijn handen laat stromen. Hierdoor wordt het lichaam gestimuleerd om zijn innerlijke geneeskracht te gebruiken. Om van binnenuit op alle niveaus, dus zowel lichamelijk, geestelijk als emotioneel en op zielsniveau, te herstellen en in BALANS te komen. Deze energetische behandeling werkt helend, vitaliserend, regenererend en transformerend.Tevens begeleid ik huisdieren (ook paarden) bij het stervensproces, wat niet alleen helend maar ook troostend en verlichtend werkt, en voor het dier en voor u als zijn trouwe maatje. Desgewenst kan ik u (de eigenaar, de kinderen) ondersteunen en begeleiden bij de rouwverwerking na het verlies van zijn geliefde dier. Healing kan ook op afstand worden gedaan, met behulp van een foto."

In overleg met de heer Ozenfant heb ik net bovenstaande foto op de post gedaan.

Trammeland

Vanochtend naar Boven-Leeuwen, waar vandaag en morgen in het cultuurhuis "D'n Dulper" Trammeland wordt georganiseerd, een tentoonstelling en beurs voor tramliefhebbers. Er viel vooral op Haags tramgebied veel te genieten: een schitterende baan van de Haagse Modelbouw Club met als pronkstuk

Station Hollands Spoor (foto boven) en dan waren er prachtige trams van de "burgemeester" van Hespedam, die als jongentje in het Haagse Statenkwartier woonde en gefascineerd raakte door de eerste na de oorlog door de HTM aangeschafte trams, de zg. "Zwitsers" die op lijn 14 reden. Maar naast de Zwitsers stonden ze er allemaal: de buitenlijners, de ombouwers, het strijkijzer en de PCC-cars (foto onder).

Origineel 3

Het ombouwen of zoals ze het ter plaatste noemen, customizing van oudere auto's in de Verenigde Staten dateert niet van de dag van gisteren. Op de bovenste foto een Crosley, een kleine Amerikaanse auto van vlak na de oorlog. Twintig jaar later had iemand in het vooronder een V8 geplaatst en het autootje rigoreus verbouwd.

Batolin?

Klaarblijkelijk is de viool een uitdagend instrument en is niet iedereen tevreden met het gewone uiterlijk. Er zijn klompviolen en trompetviolen, maar sinds enige tijd is er zelfs een baseballbat omgebouwd tot viool. De maker, violist Glenn Donnellan, die in het dagelijks leven een Amati speelt, noemt het de electric slugger (een slugger is "a hard-hitting batter in baseball", zo leer ik uit het woordenboek).

Dialect

Er schijnen in een schrikbarend tempo talen te verdwijnen, datzelfde is natuurlijk ook waar voor dialecten. In mijn archief bevindt zich een handgeschreven briefje van vermoedelijk honderd jaar oud met een stukje tekst uit Leeuwarden.

"Wi naamden em Duske, naar mi bedenkt omdat hi klene waterdroppen (onleesbaar) spude wan hi prate. Hi had niet alle kupkes op de plank en had mar een kamraad Axel Knast. Ho Duske hite, weet ik niet. Als jongs mogge wi Duske geern maltreteren, dan wird hi zeer kwood en begun te (onleesbaar) en te drogen mit de staf woorme hi immer loopte. Hi war slecht op de bene en wi woren als jongs hastiger as hi. Op folige distans begaan wi opnijs te sarren: Duske fliberbek, Duske fliberbek. Wi maltreterden em alleen wan hi allenig war, wile Axel Knast zeer rappig war en een van min kamraden eensmaal te krigen had had en em een best pak op sin ruf geven had."

Mors 2

Eigenlijk was de automobiel voor Mors in het begin een bijproduct, de firma geleid door de broers Emile en Louis Mors en opgericht in Parijs in 1851 als "Mors Electricité" door Louis en Eugène Mors was vooral bekend door de vervaardiging van electrische apparatuur. Het bedrijf maakte onder meer seinen voor de Franse spoorwegmaatschappij PLM.

GGGGGRRRRRR

Heer Ozenfant: "Gggggggggrrrrrrrrodverdomme!"

Origineel 2

Packard was voor de Tweede Wereldoorlog een roemrucht Amerikaans merk, dat zeer in trek was bij rijke Amerikanen die Duesenberg te vulgair en te extravagant vonden en Cadillac meer voor de nouveaux riches. Packard had sinds 1901 een fraaie slagzin: "Ask the man who owns one" en was met noviteiten regelmatig Cadillac de baas, zo verscheen in 1915 al een V12, die Cadillacs V8 in de schaduw stelde. Op de foto een Packard Super Eight convertible sedan uit 1939, het afgelopen weekend gefotografeerd tijdens een Packardbijeenkomst door Charles Hurst.

Buurvrouw

Zo stadigaan begin ik mij in De Haske te plek te voelen. Ik heb kunde gekregen aan de buurlieden: aan de ene kant woont een vrouwmens uit Holland en aan de andere kant een buschauffeur bij de Arriva. De vrouw praat geen Fries en noemt zichzelf mewouw Wapenaaw, waarom weet ik ook niet, het kan zo wezen dat ze de r niet zeggen kan. Ze heeft wel een bult ditten en datten, want je mag haar van kwartier over negenen aan tienen onder de week niet verstoren, want dan doet ze mee aan Nedewland in Beweging en Geheugentwenew en 's avonds tussen halve achten en halve negenen moet ze met alle geweld Matthijs van Nieuwkewk zien met De weweld dwaait doow. Naar alle gedachten hebben we hier van doen met een die tillevisieverslaafd is met een spwaakgebwek. Ik moet er al om denken niet te lachen, want ze had van de week een heel verhaal dat ze op Heewenveen aan was geweest en op de Dwacht zo pleziewig gewinkeld had.

Vrouw Ymkje Sinnema - Meindertsma, De Haske

Jammer

Heer Ozenfant: "Toch jammer dat Feldwebel Sargschnabel niet aan het Oostfront gesneuveld is!"

Trein 2

Een locomotief met asindeling twee voorloopassen, drie aangedreven assen en een naloopas heet een Pacific, daarom is de aanduiding "Pacific 231" eigenlijk een beetje overbodig, wanneer we het over Arthur Honeggers compositie hebben. Het is van origine geen filmmuziek, toch heeft Jean Mitry in 1949 Honeggers compositie gebruikt om een prachtig beeldverhaal met een Pacific in de hoofdrol te maken.

Mors

Even terug naar 1901 toen Henri Fournier in bovenstaande Mors de race Parijs - Bordeaux won met een gemiddelde snelheid van 85 km/u: 562 kilometers in 6 uur en 10 minuten. Parijs - Berlijn werd datzelfde jaar gewonnen door dezelfde combinatie. Het jaar daarop werd de vier dagen durende Parijs - Wenenrace gehouden, de regels waren door de Automobile Club de France een tikkeltje veranderd, voornamelijk om veiligheidsredenen. Mors liet door Brasier en Terasse zes wagens bouwen, het type Z, met een viercylinder 60pk-motor met een inhoud van 9,2 liter. De coureurs die gekozen werden waren: baron Pierre de Caters, William K. Vanderbilt, Foxhall Parker Keene, Henri Fournier, Fernand Gabriel en Charles S. Rolls. De uitslag was teleurstellend want een Mors met De Caters aan het stuur eindigde pas op de negende plaats. Maar daarmee was de rol van de Mors Z niet uitgespeeld, want vervolgens werd geprobeerd met dezelfde auto het wereldsnelheidsrecord te verbeteren, eerst deed De Caters een poging op een weg bij Brugge, daarna was de beurt aan Vanderbilt, die op een weg bij Albis op 5 augustus 1902 122 km/u haalde en het record op zijn naam bracht. Vervolgens werd de auto aangepast, de benzinetank werd vervangen door een klein tankje op het dashbord, zowel de radiateur als de plaats van de stoel werden verlaagd, de stuurkolom ingekort en de motor kreeg een extra carburateur, maar ondanks al deze ingrepen haalde Fournier slechts 123 km/u. Op 17 november wist Augieres (een schuilnaam voor de Parijse juwelier Auger) het snelheidsrecord op 124 km/u te brengen.

Ik ben momenteel bezig een miniatuur (schaal 1 op 43,5) van die recordauto te bouwen, de onderkant is af: je kunt prachtig zien dat motor uit twee blokken bestaat (twee cylinders per blok), daarachter zit het vliegwiel en daarna de versnellingsbak, de eindoverbrenging gebeurt met kettingen, maar die moeten nog worden geinstalleerd.

Origineel

Vriend Charlie mag altijd graag kond doen hoe er met begerige blik naar zijn 1948 Plymouth wordt geoogd, wanneer hij autoconcoursen in Connecticut bezoekt. Ik ken die blik, want ook hier, zij het in geringere mate, woont volk, dat maar wat graag een oudere auto van een andere motor en andere wielen wenst te voorzien, kortom zo'n auto wil verbouwen, bij een Morris Minor uit de jaren zestig een V8 in het vooronder wil plaatsen, bijvoorbeeld. Ik ken het jargon, doorspekt met de woorden: keihard, vet en dik. Ook in Australië brengt men gaarne iets oorspronkelijks om zeep, zo zag ik een Wolseley 14/60 met een V8 uitgerust en matzwart gespoten. Nu weet ik, uit eigen ondervinding, heel best dat de 14/60 met zijn zescylinder 1800cc-motor geen snelheidsmonster is, net boven de honderd km/u houdt het echt wel op, maar als je sneller wilt, moet je andere auto kopen en zo'n Wolseley niet verkloten. Gister zag ik op Ebay een Canadees, die een Nash uit 1950 (kleine foto) verpooierd had (want laten we de modieuze term "pimpen" maar even omzetten in onze landstaal; we zijn in onze kontreien toch sterk in het "lenen" van begrippen, die soms in het Engels niet dezelfde lading dekken, denk aan old- en youngtimer) en hem nu voor iets meer dan 56.000 Canadese dollars in de verkoop deed. Afgelopen weekend was vriend Charlie naar een Packardbijeenkomst en uiteraard stuurde hij me een paar foto's van een schitterende, originele auto's, zoals van deze 1929 Packard met een dual cowl carrosserie gebouwd door Dietrich.

Trein

De stoomtrein bleek ook een inspiratiebron voor de Braziliaanse componist Heitor Villa-Lobos. Dit is zijn "O Trenzinho do Caipira", hier uitgevoerd door Priscila Bomfim (piano) en Marcus Ribeiro (cello).

Kijkgeld

Het ziet er somber uit voor het Muziekcentrum van de Omroep: voor het Radio Filharmonisch Orkest, het Groot Omroepkoor, het Metropole Orkest en de Muziekbibliotheek. Ze worden wegbezuinigd door de regering Rutte. Maar als iedereen destijds bij de les geweest was, toen staatssecretaris Cultuur-, kunst- en mediabeleid in het kabinet Kok II, Rick van der Ploeg de omroepbijdrage afschafte en kijken en luisteren onderdeel liet worden van de belastingen, had het nooit zover hoeven komen. Overal in de landen van Europa moet terecht geld betaald worden, want waarom zou je voor water uit de kraan wel moeten betalen en voor beeld op je televisietoestel niet? Een overzicht: in Denemarken kost de jaarlijkse omroepbijdrage aan de publieke zenders 324 Euro, in Duitsland 215,76, in Finland 193,95, in Frankrijk 116, in Ierland 155, in Italië 109, in Noorwegen 242, in Oostenrijk 199,32, in het Verenigd Koninkrijk 154, in Zweden 211 en in Zwitserland 289 Euro. Ik pleit voor herinvoering van het kijk- en luistergeld voor de publiek omroep, dat geld dient vervolgens beheerd te worden door een onafhankelijke instantie waar Den Haag met zijn vingers afblijft.

Take The A Train

Is de "Orange Blossom Special" opgedragen aan een trein die een afstand overbrugt van 1754 kilometer, de herkenningsmelodie van het orkest van Duke Ellington heeft lijn A van de Newyorkse ondergrondse tot onderwerp. Het is een compositie van Bill Strayhorn, jarenlang huiscomponist en -arrangeur van de Ellingtonband. Dit is (heel toepasselijk) een opname gemaakt in New York op 9 januari 1962 met Ray Nance (solo), Shorty Baker, Cat Anderson, Bill Berry, Ed Mullens (trompet), Lawrence Brown, Leon Cox, Chuck Connors (trombone), Russell Procope, Johnny Hodges (altsax), Paul Gonsalves (tenorsax), Jimmy Hamilton (clarinet, tenorsax), Harry Carney (baritonsax), Duke Ellington (piano), Aaron Bell (bas), Sam Woodyard (drums).

Expositie

Wat moest ik gister in Alkmaar? Ik was op weg naar Bergen naar de opening van het werk van kunstschilder Pieter Knorr (op de foto links, samen met mij), die ik, bedacht ik onderweg, nu meer dan vijftig jaar ken en dat is aanzienlijk langer dan de meeste mensen, die ik dagelijks zie. Ooit was ik zijn onderwijzer en soms probeer ik me hem voor ogen te halen, zoals hij er toen uitzag met zijn korte stekelhaar en dat valt niet mee. Talent had hij toen al, want voor het raam van de klas in de Van Ruysbroekstraat gezeten, wist hij, wat zijn achtjarige ogen buiten zagen, feilloos op papier te zetten. ZincExposities, de galerie, waar zijn werk tot eind van november te zien is, had werk van de opening gemaakt: een prachtig concert van het Ragazze Kwartet met werk van Hugo Wolf, Dmitri Shostakovitsch en Carlos Paredes. De eerst genoemde componisten kende uiteraard ik al voor 1974, maar Paredes was destijds een onbekende. Omdat ik vlak na de Anjerevolutie in Lissabon een aantal interviews moest maken, maar muziek bij mij nooit ver weg is, vond ik in een platenzaak een elpee van Paredes, een meester op de Portugese gitaar.

???

Gister gezien in Alkmaar

Banjo orkest

Orgels, piano's spelend door middel van een rol? O.k., maar een banjo-orkest? Ooit gemaakt onder de naam "Encore Banjo Orchestra", maar daar is geen enkel exemplaar meer van bekend, dus we zien en horen hier een replica: banjo, piano en zeven percussieinstrumenten in "Orange Blossom Special", vemoedelijk 's werelds meest bekende fiddletune, gecomponeerd door Ervin T. Rouse en opgedragen aan een trein van die naam tussen New York en Miami.

Fluitende Rufus

Aeolian maakte voor de zeer rijken in de Verenigde Staten aan het eind van de 19e en het begin van de 20e eeuw grote automatische pijporgels, voor de minder bedeelden werden kleinere orgels gefabriceerd, zoals deze Aeolian style D "Orchestrelle". We horen "Whistling Rufus", een cakewalk, die ook werd opgenomen door de band van John Philip Sousa.

Wobbe

Gister maakte ik 'n kuierke met myn hon over de Wuddumerdyk toen ik Hotze teugen kwam. Hotze Feenstra. Ik had 'm al un heul skoft nyt sien, hij woant teugenwoordich in Giekerk, maar we hewwe samen op Skool 14 en later oppe ULO oppe Wissesdwinger seten. Hij woande in de Annemoanstraat en ik inne Geraniumstraat en we hewwe samen met andere kynders uut de buurt dyfke met ferlos en roverke speuld. Ut is altiten moai ajje 'n oud kammeraad soamar teugen 't lyf lope, dus hewwe we tegare un kopke kofje dronken en ut gesprek kwam fanself al gauw oppe polletiek. Hotze het Wilders stemd.

"Nou mut 't niet nuverder wurre", sei ik, "jimme hadden tuus altiten 'n plakaat fan Drees foor de ruten, hoe is dat soa komen, juh?"

"Un mins foelt sich teugenwoordich onfeilich door al die islamiten."

"Soademiter op, juh, in Giekerk? Gaan toch fut, juh! Hoe kaanstou nou oppe PVV stemme? Ik su as ik dij was mar gauw gaan emigreare naar Limburg, want daar woant dyn soart."

"In Giekerk hewwe der op 't stuit noch gin last fan, maar foordat ut soafer is, mut men syn maatregels nimme en ik fyn dat Wilders foar ons opkomt. Hij wil oek 'n end make an de Haagse achterkamerkespolletiek, dat stikeme gerotsoai. Hij wil de polletiek dichter bij ons soart minsen brengen."

"Ja, suks hewwe de aflopene weken sien kennen. Ik hew noch noait soan achterbaks soadsje metmaakt."

"Maar hij het toch 'n punt dat de polletiek 'n ein fan ons soart minsen afraakt is."

"Ja, mar dat komt heul ergus anders deur. Froeger was 't gas fanne gemeente, de elektra fanne provinsje en de post fanne staat, om mar drie foorbeelden te noemen, 't gas, de elektra, de post was fan ons allegare, mar dat het de polletiek ferkwaanseld."

"Soa is 't mar krekt en daar ston dyn P.v.d.A met syn neus fooran bij."

"Mar over suks hoor ik Wilders nyt, die doet 't foorkommen alsof de islam de skuld fan alles is."

"Soan man kan nyt alles tegelykertyd doen, Wobbe."

"Dat begryp ik, mar om nou de islam as groaste probleem te sien, dan binne je toch fanne pot rukt. Dou weest toch oek waar Wilders futkomt. Ute VVD en da's toch gin partij waar ons soart minsen tuushoort. Hestou trouwes al us nadocht over hoe 't sit met de dimmekraatsie inne PVV? Dou daar hest gin soademyter te seggen, juh. De bokkepruuk maakt de dienst uut."
"Over dimmekraatsie sproken: hest dou de ferkoop fan 't gas, de elektra, de post dan teugen houden kennen?"
"Nee, ons is 'n oor annaaid, dat bin ik met dy eens. Allegaar onder 't mom fan dat sukke bedriven gin eigendom meer weze magge fanne gemeente, de provinsje enne staat. De post is nou in hannen fan Australiërs."
"Ja en die skoppe de postboades der uut."
"Myn soan wurdt der oek uut skopt."
"Gaan fut, juh!"
"Ja seker, en ik sal dij noch wat fertelle, ons is noch 'n feul groater oor annaaid, as we toen in de jaren negentech, dochten, want intussen is 't NUON kocht deur Vattenfall en da's eigendom fanne Sweedse staat, dus ik begryp nyt wrom se het PEB soa noadich ferkwaansele musten."
"Meenst dat nou? Dus se hewwe onze openbare nutsbedriven inne uutferkoop deen sogenaamd omdat se pattekullier wudde musten en nou is 't NUON in hannen fanne Sweden?"
Ja juh, en dar hoor ik dyn Wilders nyt over en ik su dus maar gauw op soek gaan naar 'n partij dyt echt foor ons soart minsen opkomt."
Hotze su dur overnadenken het hij mij beloofd, toen ik 'm oppe bus set hew.

Giordano

Bandleider Vince Giordano uit New York heeft uit de jaren twintig en dertig 33.000 arrangementen verzameld, waarvan hij een aantal samen met zijn orkest, de "Nighthawks" uitvoert. Let op de strohviool, phonofiddle, horn violin, resonator violin, reso-violin, trompetviool, violinophone, of hoe ze het instrument verder mogen noemen, in de "Royal Garden Blues", Giordano zelf speelt in dit nummer bassaxofoon en in "Snag It" tuba.

Minne tijden

Het heeft een heel schoftje geduurd, maar in het eerst aan heeft Ymkje de schonken weer onder een eigen tafel. Ik heb dat te danken aan het actiekommittee "Ymkje Onder Dak" onder leiding van Sybren Bottema uit De Haske, daardoor doet blijken dat in De Haske niet alleen maar varkens in de boom hangen. Ik woon, dat is waar, niet in Rotsterhaule, mijn oude plek van wonen en ik zit ook op geleend meubiler, maar het is toch o zo noffelijk weer een eigen hiem te hebben. Ik heb nou ook een hele grote tillevisie, zodat ik de pollitiek goed volgen kan. Naar alle gedachten kan ik nu het hele Binnenhof overzien. Niet dat ik daar nou zo een schrijmend verlaat van heb, maar ik kan het rosmos nou beter volgen en dat is heden de dag stronodig met zulke manlieden als Verhagen, die het nevens mij allerovergrijselijkst achter de armtakken heeft. Als ik hem zie gnijzen komt het schuim mij op de muil en die andere overkomeling, Rutte mag ik ook niet lijden. Het fatsoen is bij die twee nevens mij ver te zoeken. Over die andere vent, die er uitziet of hij een week in de gloor gelegen heeft, heb ik het dan nog geeneens gehad. Het zijn minne tijden.

Vrou Ymkje Sinnema - Meindertsma, De Haske

Wobbe

"Adde de rechtsaak teugen Wilders drie maanden duurt, kan de Tweede Kamer soalang met fakaansje!"

Swatte Jat

Behalve de gister geplaatste foto's van de stoompont stuurde Martin me het "Twaalfde Jaarboek Anarchisme" met een drietal afleveringen van AS uit 2005/'06, waarin hij onder de titel "Bransdma mut fut!" verhaal doet van de Friese anarchistische actegroep "Swatte Jat", die eind jaren zeventig voor het broodnodige lawijt zorgde in Leeuwarden e.o. Vooral volgend deel sprak me zeer aan:

"Al enige jaren was in het enige kilometers ten zuiden van Leeuwarden gelegen dorp Wijtgaard een discussie gaan de over de gevaarlijke provinciale weg die dwars door het dorp liep en die reeds enkelen het leven had gekost. Om het dorp te ontlasten, zou er een rondweg moeten komen, zo vonden de bewoners van Wijtgaard, maar gemeente en provincie wilden daar niet aan. Om de regenteske mentaliteit van de gemeentelijke en provinciale bestuurders aan de kaak te stellen, kroop Swatte Jat in de huid van de tegenstander. Vermomd als "Burgercomité Brandsma moet blijven", plakte de groep in Wijtgaard affiches, met de tekst Wytgaerd mut fut (Wijtgaard moet weg).

In een begeleidende brief schreef het "burgercomité": "Vindt u de belangen van Wijtgaard opwegen tegen de belangen van een hele provincie? (...) Een weg die de Hoofdstad van onze Provincie weer beter bereikbaar maakt, zodat die Hoofdstad haar plaats en taak kan vervullen als dynamisch en levend centrum van onze Provincie. Wij, van het Burgercomité Brandsma moet blijven, geloven dat U niet helemaal beseft, wat er aan de hand is in deze snel veranderende maatschappij. U begrijpt dat beter het dorpje Wijtgaard kan verdwijnen, dan dat een belangrijke toevoerlijn voor de Hoofdstad wordt omgelegd. (...) Het leven is echt niet zo simpel als U als plattelander gewend bent."

Bewoners van het dorp reageerden furieus. Wie zijn deze rechtste idioten en waar bemoeien ze zich mee, vroeg een bewoner van Wijtgaard zich af in een brief aan de plaatselijke pers.

Een week later volgde een tegenactie. Een affiche met een foto van een platgereden kat, daarboven in vette letters: "Is dit jou kat?" )Is dit jouw kat?), werd huis aan huis bezorgd, ondertekend met: Swatte Jat. Op de achterzijde de confronterende tekst: "Hjoed jou kat, moarn jou bern?" (Vandaag uw kat, morgen uw kinderen?). In de begeleidende brief verklaarde Swatte Jat zich solidair met de strijd van de bewoners van Wijtgaard voor een rondweg, en distantieerde zij zich van het door het burgercomité "Brandsma moet blijven" verspreidde affiche. Bewoners moeten zich vooral zelf voor hun belangen inzetten, was de boodschap van Swatte Jat. "Burgercomité's en Swatte Jatten hawwe der neat mei to krijen" (Burgercomité's en Swatte Jatten hebben daar niets mee te maken). De affiche van Swatte Jat raakte klaarblijkelijk een gevoelige snaar: de volgende dag hing hing het voor tientallen ramen in het dorp."

Stoompont

Helemaal begrijpen doe ik het niet. Wanneer ik een Nederlandse spoorwegkaart uit 1889 pak, dan zie ik dat er zeven spoorwegmaatschappijen zijn: de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (S.S.), de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij (H.IJ.S.M.), de Nederlandsche Centraal Spoorweg Maatschapij (N.C.S.), de Noord Brabantsch Duitsche Spoorweg Maatschappij (N.B.D.S.). de Nederlandsche Rhijn-Spoorweg Maatschappij (N.R.S.), de Grand Central Belge en de Luik-Maastrichtse Spooweg Maatschappij. Wanneer ik vervolgens een spoorwegkaart pak uit 1939, dan zie ik dat alle spoorlijnen zijn ondergebracht in de Nederlandsche Spoorwegen (N.S.) Inmiddels is, meer dan zeventig jaar, later de buit opnieuw verdeeld en dat leidt tot merkwaardige toestanden: wie bijvoorbeeld in Hilversum met een OV-chipkaart incheckt komt op het station Zuidhorn tot de ontdekking dat hij daar niet kan uitchecken. Daar rijdt Arriva en in het zuiden van het land is Veolia actief. In feite is met meer maatschappijen op het spoorwegnet de klok teruggedraaid. Ik kom daarop omdat ik net een grote envelop met foto's openmaakte, mij toegestuurd door Martin Smit. Zijn vader bouwde een model (kleurenfoto) van een van de stoomponten, die ooit met spoorwagens voeren tussen Enkhuizen en Stavoren. 1885 blijkt voor de verbinding een belangrijk jaar: de spoorweg van Amsterdam naar Hoorn werd doorgetrokken naar Enkhuizen en de spoorweg van Leeuwarden naar Sneek werd doorgetrokken naar Stavoren. In de periode van 15 juli 1886 tot 15 october 1890 exploiteerde de H.IJ.S.M. de lijn Amsterdam - Enkhuizen, de S.S. die van Stavoren naar Leeuwarden, lees ik in "100 Jaar Spoorwegen in Nederland" en het verhaal vervolgt met: "Bekend is, dat niet bepaald van "service" kon gesproken worden, want de elkaar beconcurrende Mijen werkten, waar het mogelijk was, elkaar tegen en te Stavoren bv. wachtte de S.S. trein geen minuut op de boot. Eerst toen bij de spoorwegovereenkomsten van 1890 de H.IJ.S.M zich de exploitatie van het baanvak Stavoren-Leeuwarden zag toegwezen was een goede, regelmatige dienst verzekerd." Behalve passagiersschepen waren er ook dubbelschroefsstoomponten voor het vervoer van maximaal dertien wagens, die kwamen vanaf 1900 in dienst, er waren jaren dat er 45.000 wagens werden overgezet, in 1936 werd de goederentreindienst per pont opgeheven.

Met de LAB op stap

Tikkeltje verbaasd pak ik het duidelijk afgeprijsde boek op. Wat doet "Met de LAB op stap. Historie van het Leeuwarder Autobedrijf 1920 -1970" in een Haagse boekhandel, goed ik weet dat ik bij Van Stockum moet zijn voor spoorwegliteratuur, maar ik veronderstel dat er toch weinig mensen op de hoek van de Prinsesse- en Herengracht binnenlopen, die zich de rode LAB-bussen in de Baljeestraat herinneren. Ik koop het boek, geschreven door Jan Velstra Tzn. meteen. In het tweede deel van het boek zijn bijna alle LAB-bussen afgebeeld, van de allereerste, een Opel uit 1916 tot de allerlaatste, een DAF uit 1969. Je ziet lang vergeten merken als REO, Brockway en Diamond T. Van laatst genoemd merk had de LAB voor de Tweede Wereldoorlog nogal wat bussen in dienst, omdat ze dealer van dit merk waren. Het boek is dus prachtig geillustreerd, maar over de tekst zijn wel een paar opmerkingen te maken. Een T-Ford is geen Thin Lizzy maar een Tin Lizzy (Blikken Liesje), en REO is dan wel een afkorting Ransom E. Olds, maar hij is niet de latere oprichter van Oldsmobile, het is omgekeerd: nadat Olds Oldsmobile verlaten had richtte hij REO op. Uiteraard ken ik het begrip bellewagen (de Austin K2 en Bedford ML, die gedemobiliseerd, na 1945 het busvervoer weer op gang hielpen brengen), maar van Bellcar heb ik nog nooit gehoord. In de inleiding heet het: het is altijd de LAB is en nooit het LAB, maar op pagina 13 is twee keer sprake van het LAB. De Friese Pers Boekerij zou er goed aan doen zo'n boek door een eindredacteur na te laten lezen, want de plaatjes zijn de aanschaf meer dan waard.

Heldensyndroom

"The hero syndrome is a phenomenon affecting people who seek heroism or recognition, usually by creating a desperate situation which they can resolve. This can include unlawful acts, such as arson. The phenomenon has been noted to affect civil servants such as fire fighters,nurses, police officers and security guards Acts linked with the hero syndrome should not be confused with acts of malicious intent, such as revenge on the part of a suspended firefighter or an insatiable level of excitement, as was found in a federal study of more than 75 firefighter arsonists. However, acts of the hero syndrome have been linked to previously failed heroism. The hero syndrome may also be a more general yearning for self-worth." Aldus wordt het "heldensyndroom" op Wikipedia beschreven, maar ik zou het aantal patienten, zoals genoemde brandweerlieden, verplegers, politieagenten en bewakers, graag met wat vertegenwoordigers van andere beroepen uitbreiden. Met pastoors bijvoorbeeld: dreigen met hel en verdoemenis en daarna de vertegenwoordiger van de enige Redder uithangen. Met politici bijvoorbeeld: dreigen met de ondergang van het westen door een oprukkende islam en vervolgens de grote beschermer spelen. In plaats van een rechtzaak lijkt een psychiatrische behandeling van Geert Wilders dan ook meer op zijn plaats.

Wobbe

"As ik de kranten soa lees en de tillewisie soa besien, het die Antonie Kamerling heul wat kammeraden na syn doad."

Ontevreden?

Niet gelukkig met uw hond? U kunt hem altijd vermommen als olifant, kat, rups, schaap, varken of zebra!
Vraag blijft: waar komt die merkwaardige gewoonte vandaan om honden aan te kleden?

Begin jaren dertig verscheen er een serie filmpjes in de Verenigde Staten, de zg. Dogville Shorts, dit is er een van! Realiseer je, dat er van computeranimatie toen nog sprake was.

IJspret

Het moet nog in Leeuwarden gebeurd zijn, want in Den Haag kreeg ik pas hockeyschaatsen. Samen met drie vrienden stonden we, met houten schaatsen om de nek voor het hek van de schaatsbaan. Maar de baan ging niet open, het ijs was volgens een mevrouw aan de kassa nog niet goed genoeg. We lieten ons echter niet wegsturen, want we moesten en zouden de eersten zijn. De kassa was een soort balie, zoals je die als vestiaire in theaters hebt, dat was slim bedacht want zo kon na betaald te hebben, je je overbodige kleren achterlaten. Uiteindelijk mochten we het poortgebouw binnen. Maar verder kwamen we niet, we belandden in een slaapkamer van zo'n veertig vierkante meter met een groot bed in het midden en ijs op de vloer. We bonden onze schaatsen onder en reden vervolgens rondjes om het bed.

O Sole Mio

Terwijl ik de Markt in Delft afloop komen me vier mannen tegemoet: muzikanten, een heeft een gitaar, een ander heeft een zak met vermoedelijk een accordeon, de derde een bekertrom en naar het instrument van de vierde mag ik raden. Roemeense Roma. Ik blijf staan, kijk ze na en overweg zelfs achter ze aan te gaan, want ik hou van Roemeense zigeunermuziek. Ze stellen zich op de hoek van de Jacob Gerritstraat op en openen hun concert met "O Sole Mio" en weten dat zeven minuten lang vol te houden, zonder enige variatie, tot gek wordens toe, voordat ze naadloos overgaan in "La Paloma". Dat me, wegvluchtend, nog straten ver achtervolgt.

De trommelaar

Je krijgt bij het lezen van de vaderlandse kranten al gauw het idee dat Geert, de trommelaar op ontstemde pauken, ook buitenlands door zijn geroffel de aandacht trekt. Over de rechtzaak echter geen woord in de International Herald Tribune, wel een bericht, op pagina drie vandaag, over een studie van het Medisch Centrum van de Vrije Universiteit, dat neuroten de maatschappij miljarden per jaar kosten: de ergste neuroten kosten $22.000 per persoon per jaar. Een neurose omschrijft de krant als: "a proclivity toward worry,anxiety and emotional ups and downs. Geerts neiging om in de stress te schieten als hij de woorden islam, moslim en koran hoort, lijkt me een typisch voorbeeld van neurotisch gedrag. Naar ik voetstoots aanneem, kost hij ons zelfs meer dan $22.000 per jaar.

Op naar Groningen

Dag van de Groninger Geschiedenis, thema ‘Land en Water’, zaterdag 16 oktober 2010, 11.00- 17.00 uur, RHC Groninger Archieven, Cascadeplein 4 te Groningen (op 5 minuten lopen van het station).

Op zaterdag 16 oktober organiseren het RHC Groninger Archieven, het Huis van de Groninger Cultuur, de Cultuurhistorische Vereniging Stad en Lande, het Gronings AudioVisueel Archief, Biblionet Groningen, het Groninger Museum, het Noordelijk Scheepvaart Museum en het Groninger Forum gezamenlijk de Dag van de Groninger Geschiedenis. Het thema van dit jaar is overeenkomstig het thema van de landelijke Week van de Geschiedenis: ‘Land en Water’.

De dag wordt geopend door Pé Daalemmer en Rooie Rinus (foto) met een verrassingsact.

De dag biedt een verscheidenheid aan activiteiten, zoals muziek van Armstrong’s Patent en Geen Zee te Hoog, exposities over Land en Water, rondleidingen door de depots van het archief, lezingen over Groninger Hygiënisten, Waterbeheer in Ostfriesland en De Werkverschaffing, presentaties over het Groninger Wad, demonstraties visbakken, garnalen pellen, palingroken, nettenboeten en knopen leggen. Ook kunt u de vissersboot ‘ZK4’ en de reddingsboot ‘Gebroeders Luden’ bezichtigen, roeien bij Roeivereniging De Hunze en een rondvaart maken door de diepenring met Beno Hofman als uw gids.

De dag begint om 11.00 uur en eindigt om 17.00 uur met de Groninger Geschiedenisquiz. Alle belangstellenden zijn van harte welkom. De toegang is gratis. Meer informatie en het volledige programma zijn hier te vinden.

Wobbe

"Soa, dat hewwe we oek weer had. Korpurraal Verhagen meldt de komplete kristelukke stormafdeling bij suzjant Wilders en faandrich Rutte's kommentaar: lieber Aal as liberaal."

Coffee Party

Antwoord in de Verenigde Staten op de Tea Party

Westerkwartier

Een maand geleden logeerde ik een paar dagen in Doezum, een dorp in Gronings Westerkwartier.

Fraai landschap met een verre horizon. Zaterdag j.l. kreeg ik onderstaand gedicht van Joannes Neef toegestuurd, geknipt uit de :"Doezumer Post" van de vereniging "ons Dorpsbelang".