In
mijn jeugd, geachte lezers, waren in Nederland, net als in de ons
omringende landen, goede omgangsvormen een verplichting, met een
onbekende verkeerde je niet op basis van je en jou. Tegenwoordig meent
iedere vlerk of hij of zij nu in dienst is van DHL, een hotelboeker, een
biblioteeksite, mij te moeten tutoyeren, wanneer men daar per email
bezwaar tegen maakt, laat een pakketbezorger als DHL mij weten dat zulks
de "policy of the company" is en dat hun klanten dat nu eenmaal wensen, alsof er een uitgebreide en degelijke enquête aan de beslissing voor het ge-je en ge-jou aan is voorafgegaan.
Hoogst merkwaardig, zou ik willen opmerken, ik neem aan dat wanneer
koning Willem Alexander even buitenslands verblijft en de bezorging van
een aan hem gericht pakje misloopt eveneens een missive ontvangt met de
inhoud "je was niet thuis, je kunt jouw pakketje ophalen". Ik herinner
me de kreet "Fatsoen moet je doen", die klaarblijkelijk verworden is tot
"Onfatsoen moet je doen". Slechts voor vrienden bekenden ben ik "je",
voor de rest blijf ik "u", maar dat hebben de met hufterigheid behepte
vlegels niet in de gaten, want het tuig is uiteraard niet opgevoed.
"We doen de
nutsbedrijven in de uitverkoop", kraaide het gouvernement, "want dan
onstaat er concurrentie en dan wordt het voor de klant goedkoper". "We
schaffen tegelijkertijd ook het luister- en kijkgeld maar af, dat
scheelt ook weer in uw portemonnaie." Om met dat laatste te beginnen:
sindsdien worden we stelselmatig geconfronteerd met ziekmakende
programma's waarin we de gelegenheid krijgen aan iets afschuwelijks
lijdende patienten tot in het crematorium te volgen. Radio en televisie
zijn, anders dan bijvoorbeeld in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland,
gratis. Zoiets is ongehoord, een product wordt om niet aangeleverd.
Over de verkoop van de nutsbedrijven, of het nu om het thans bedreigde
gas gaat, om electriciteit, of om post- en pakketbezorging of om
telefonie, wat in ons land is klaargestoomd kent zijn gelijke niet: een
tiental energiebedrijven, die slag leveren om de klant, die minimaal
doctorandus economie moet zijn om uit te vogelen, wie echt de
goedkoopste leverancier is, ingehuurde post- en pakketbestellers,
verdwenen postkantoren, nee, in mijn jeugd was dat totaal anders. Ter
meerdere vervuiling is het vervoer van post per trein gestaakt en
worden vrachtwagens ingezet, de postbesteller ontvangt zijn te bezorgen
brieven ergens in een achterafgelegen garageboxencomplex, terwijl
pakketjes niet meer door één bedrijf worden bezorgd, maar door een
aantal, die mensen, regelmatig in tweedehands, vervuilende dieselbusjes, op pad
stuurt en per afgeleverde colli betaalt. Inmiddels staan vier containers op mijn erf, want het afval moet gescheiden worden. Dat wel en het wachten is op een vijfde en zesde container, waarin ik gebruikte papieren zakdoekjes en gebroken schoenveters heb te deponeren.
Eén van de mensen die ik uit mijn jeugd herinner is de fameuze vaderlandse antirevolutionair Frommel Stroberg, bevriend met Lieven van Marie, Antonius Staatpal en
Homme Zijlstra, vader van de vorig jaar na een ontmoeting met Breznjew of een andere Rus
verdwenen Hobbe, voormalig duivenmelker te Donkerbroek of Oosterwolde,
van het juiste dorp mag ik af zijn. Ik zou dat kunnen opzoeken in
Wikipedia, maar ik gevoel daar momenteel weinig lust toe, bovendien
dient dit stukje over Frommel Stroberg, bijgenaamd Fraaie Frommel, te gaan, die een aantal malen het
vaderlandse gouvernement mocht leiden en daarnaast, zoals zovele
Nederlandse politici, een aantal nevenfuncties had, zoals commissaris
van een luchtvaartbedrijf en een overzeese gas- en electriciteitsfirma.
Daarvoor ontginde hij o.a. heide en bankierde hij, maar dat is al heel
lang geleden, we zullen daartoe terug moeten naar het einde van de jaren
vijtig, daarna rees zijn ster snel en verscheen hij veelvuldig op de
televisie, gelukkig werden er in Eindhoven op dat ogenblik net
grootbeeldtoestellen geproduceerd, zodat hij volledig in beeld kon
worden gebracht, hetgeen daarvoor - met die kleine zwartwittv's - een
onmogelijkheid was gebleken. Stroberg leidde ook een minderheidskabinet, nadat de zoon van de vader des vaderlands van die dagen, hem vanwege een geldkwestie in de steek had gelaten.
Een volgend maal vertel ik u over de fantastische avonturen van de Duitsebondsrepublikein en meest rechtse hand van kanselier Albenauwer, Hampelmann Maria Glopkens, die buitengewoon goed bevriend was met Adolf Birkenblättchen, die na de Tweede Wereldoorlog Mercedessen sleet in Argentinië, maar zijn aards bestaan, na een veelbesproken proces, zag eindigen in Israël.
Adeline Plunkenborgh-Smallenborst, Deventer,
Adeline Plunkenborgh-Smallenborst, Deventer,