22.6.09

Archief 2

Ik had het, net als Scandinavische kinderen, gemakkelijk. Daar in het noorden is er een naamsverschil tussen beide opa's: de grootvader aan vaders kant heet farsfar, die aan moederkant morsfar. Mijn opa aan vaders kant heete opa, die aan moeders kant pake. Mijn moeders broer noteerde over zijn vader, mijn pake, de volgende bijzonderheden: "Toen mijn vader de leeftijd van twaalf jaar had bereikt moest hij mee gaan verdienen. Hij ging werken bij een boer, die streng gereformeerd was en dat bracht een aantal verplichtingen met zich mee die indruisten tegen de wil van mijn vaders ouders. Hij moest iedere dag van vier uur 's ochtend tot 's avonds zeven uur werken met een schafttijd van twee uur en dat zeven dagen in de week. Zijn taken bestonden uit het klaarzetten van de melkemmers en -bussen, de koeien uit de wei halen. Bij slecht weer moest hij zich al omkleden, voordat hij kon ontbijten. Daarna moest hij met paard en wagen de melkbussen naar de.weg brengen. Mijn vader was lytsfeint, de jongste knecht, in feite een manusje van alles. Daarnaast was er een tweede en een eerste feint, terwijl er 's zomers nog twee of drie maaiers uit Duitsland, de zogenaamde hannekemaaiers, werden aangesteld. De boer verordonneerde ook dat mijn vader iedere zondag twee maal naar zijn kerk moest en een avond per week naar catechisatie. Toen op zeker ogenblik een vriend van mijn vader op catechisatie ontbrak, vroeg de dominee aan mijn vader waar zijn vriend was. Mijn vader antwoordde: "Het is slecht weer en hij geen jas." De daarop volgende catechisatieavond vroeg de dominee aan de jongen zelf, waarom hij de vorige week afwezig was geweest. Hij kreeg hetzelfde antwoord, waarop de dominee zei: "Had dan maar een grote aardappelzak omgedaan dan was je niet natgeregend!" De jongen antwoordde: "Dominee heeft twee jassen, ik heb er geen. Als dominee mij een jas had gegeven was ik gekomen." De dominee gaf als repliek: "Ge moogt niet begeren wat van uw naaste is." De jongen zei daarna: "Wie heeft, hem zal worden gegeven en wie niet heeft, ook wat hij heeft zal van hem worden genomen."