11.8.11

De oerpakes


In een eeuw zijn de zwaarzwarte doodstijdingen veranderd in dungrijsomlijnde overlijdensberichten. Mijn moeder heeft haar pakes nauwelijks gekend, pake Yme - die van moederskant - overleed in 1907 toen mijn moeder vier jaar oud was, pake Rinze overleed toen mijn moeder negen jaar oud was. Aan de dood van beiden kleeft een verhaal, dat ik uit overlevering ken. Pake Yme moet de avond van de 23ste januari 1907, de veemarkt was toen al lang afgelopen - waarschijnlijk door alcohol onvast ter been naar de boerderij gewand/keld zijn, de pet vloog van zijn hoofd en rolde op het dunne ijs rond de joodse begraafplaats, hij trachtte zijn pet te redden, zakte door het ijs en verdronk. Maar ik weet niet beter dat de veemarkt in Leeuwarden sinds mensenheugenis op vrijdag wordt gehouden en 23 januari 1907 viel op een woensdag, dus pake Yme pakte op die woensdag in de stad gewoon een forse borrel, of pake Yme is niet verdronken, maar heeft nog een paar dagen geleefd. Over de dood van pake Rinze hangt helemaal een grauwsluier, hij overleed 68 jaar oud op 7 october 1912 in Franeker, volgens de verhalen in de inrichting voor geesteszieken aldaar. Ik moet toch eens uitzoeken wat hem mankeerde.