Wanneer je in 1948 helemaal geen zin had in een wagen met
voorwielaandrijving, maar de carrosserie van de Traction Avant
wel buitengewoon geslaagd vond? Wat kocht je dan? Er was een oplossing, zij
het wel op de tweedehandsmarkt, want voor de Tweede Wereldoorlog had La
Licorne een auto op de markt gebracht met de koets en de motor van de
Traction Avant, alleen, heel tradioneel, met achterwielaandrijving en
natuurlijk: treeplanken.
31.1.25
Simca
Een advertentie van Simca, die voor degenen die zich niet voor
automobielhistorie interesseren een vraag oproept: waarom werd de
advertentie in het 20 octobernummer van "De Auto" door NEKAF
(Nederlandse Kaiser-Frazer Fabrieken N.V.) geplaatst, terwijl als er al
een associatie met NEKAF bestaat, die met het leger-manusje-van-alles,
de Jeep is. NEKAF was een redelijk zelfstandig assemblagebedrijf dat de
producten van de pas na de Tweede Wereloorlog begonnen Amerikaanse
autofabriek Kaiser-Frazer in elkaar zette, maar in 1955 ook Simca's en
Hillmans. Ook de Jeep en de Willys "Aero"en zelfs Saabs kwamen soms uit
het Rotterdamse bedrijf.
30.1.25
T. 13
T.13 was de eerste Bugatti die commercieel leverbaar was vanuit de fabriek in Molsheim. Oorspronkelijk was het een viercylinder met 8 kleppen, later was ook een 16 klepper leverbaar , die vanaf 1914 tot na 1920 leverbaar zou blijven. De wielbasis was 2 meter, maar er was ook een 2,4 meter en een 2,55 meter wielbasis leverbaar, die heetten respectievelijk T.15 en T.17. Wat er alllemaal mogelijk was op basis van de T.13 is gedeeltelijk te zien op de foto's.
29.1.25
Peugeot
Ettore Bugatti had gewerkt voor Prinetti & Stucchi, De Dietrich, Mathis en Deutz voordat hij zijn eigen naam op de radiateur van een auto kon zetten, maar toch bleef hij actief voor andere fabrieken. Zo bouwde hij een klein autootje dat hij eerst probeerde te slijten aan een Duitse fabrikant, maar dat uiteindelijk als Bébé bij Peugeot terecht kwam. Hij bouwde voor zelfde firma een prototype (foto onder), maar dat werd, in dezelfde periode (1912) als de Bébé, geen succes. In 1930 produceerde hij wel de motor voor de Peugeot 201X (foto 3).
Zo kan he† ook 25
Het wordt tijd de serie 'Zo kan het ook" te beëindigen en ik ga dat doen met een stukje globalisering, want waarom zingen en spelen de Groninger Stroatkinkers over hun liefde voor Groninger meisjes op de manier zoals dat gebruikelijk is in het Amerikaanse bluegrassrepertoire, een manier van zingen en musiceren ooit bedacht door Bill Monroe. Simpel. Omdat ze het leuk vinden. Hetzelfde gebeurt in Tsjechië. En in Japan. Ik herinner me de eerste Japanse auto's die tot ons kamen en hoe er gemopperd werd over imitatie, dat mopperen is jaren geleden al verdwenen, maar of dat met deze Japanse jodelaar en het jodelen in Japan in het algemeen zal gebeuren, waag ik te betwijfelen. Wij hadden hier ooit Olga Lowina, maar het jodelen in Nederland is nooit echt van grond gekomen. In Congo werd de rumba wel razend populair en je moet ook niet vreemd opkijken van een Soedanese mambo. In feite is die globalisering van muziek al een paar eeuwen aan de gang, de polka afkomstig uit Bohemen maakte rond 1840 furore in Parijs, de tango uit Argentinië kon je rond 1900 in Europa al horen.
28.1.25
Loewy
Ik
had eind jaren veertig, begin jaren vijftig natuurlijk veel meer met
vliegtuigen dan met auto's. De oorzaak was dat vliegveld Leeuwarden
onder handbereik lag. Ik was daar vaak te vinden na schooltijd. Loewy,
de ontwerper van deze Studebaker had duidelijk gekeken naar vliegtuigen
en ik heb werkelijk geen idee of ik daarom nog precies weet waar ik de
dit model Studebaker voor de eerste keer zag.
Hij
week af van alles wat ik aan auto's kende, voor- en achterkant leken op
elkaar. Het was in mijn ogen een schitterende auto en hij reed op de
Groningerstraatweg, vlak bij het Groningerplein in Leeuwarden: een
Studebaker "Champion" met de zogenaamde "bullet nose".
Jollity Farm
In
1967 viel er, in tegenstelling tot vandaag, nog wat te lachen als
muziekliefhebber. Je had P.D.Q. Bach aan één kant van het muzikale
spectrum en de Bonzo Dog Doo Dah Band aan de andere kant. Op de lp
"Gorilla " van The Bonzo's stond "Jollity Farm" dat ik al had op een 78-toerenplaat als "comedy foxtrot"
van Jack Payne and His B.B.C. Dance Orchestra uit 1930. Payne was in
1928 de baas van de afdeling dansmuziek van de B.B.C. en tegelijkertijd
leider van B.B.C.'s eerste dansorkest.
Decreet
Nu president Trump zoveel decreten heeft getekend is de kans groot dat sommige oekazes in de grote hoeveelheid verloren gaan, een daarvan is het verbod op het bezit en gebruik van toiletpapier in de presidentiële suite van het Witte Huis. Trump heeft vicepresident J.D Vance aangesteld als hoofd kontlikker, d.w.z. dat hij zelf niet likt, maar dat hij bij toerbeurt bepaalt wie die dag de presidentskont mag likken. Zodra de president zijn grote boodschap heeft afgeleverd trekt hij aan een schellekoor waarna een opname klinkt van de Village People met "Y.M.C.A.", waarna de gereedstaande kontlikker zich spoorslags naar het presidentiële toilet dient te bewegen. Er schijnen zich in de presidentiële vertrekken al kleine worstelingen te hebben voorgedaan, maar tot nu toe heeft vicepresident J.D. Vance alles in redelijk goede banen kunnen leiden, vooral nadat hij waarschuwde dat hij bij groter onheil zelf zal gaan likken.
27.1.25
Baron
In
1919 stond op de Parijse vliegtuigsalon een gesloten en redelijk
gestroomlijnde tweedekker voor de - ook toen al - snelle zakenman, die
zich samen met een piloot wilde verplaatsen , helaas bleef het succes
van het vliegtuig uit en besloot baron De Marçay, net als andere Franse
vliegtuigconstruceurs de markt uit te breiden en auto's te gaan bouwen.
Hij had, net als Farman, luxe limousines kunnen maken, maar koos voor
de in opkomst zijnde uiterst lichte racewagens: sportieve cyclecars.
Het werd een kleine met een
een door Anzani (geen onbekende vliegtuigmotorconstructeur uit de Eerste
Wereldoorlog) gebouwde luchtgekoelde tweecylinder met een innhoud van
1100cc als aandrijvingsbron.
Zo kan het ook 24
"Lady be good" is wat je een jazzstandard kunt noemen. Lester Young (foto) had het nummer op zijn repertoire, maar ook Artie Shaw en niet vergeten Art Tatum en Charlie Parker. Geschreven door de gebroeders Gershwin, (George de muziek en Ira de woorden) als een musical in 1924 van dezelfde naam. "Lady be good" is behalve een liedje uit de musical, net als "Fascinating Rhythm trouwens, tijdloos gebleken, maar zo moet het origineel geklonken hebben.
26.1.25
Dumptruck
Muir-Hill
was een bedrijf in Manchester dat op basis van Fordsontractors niet
alleen smalspoorlocomotieven bouwde, maar ook "dumptrucks" als deze. Een
Dinky Toysmodel verscheen in de serie "Supertoys" in 1948 onder nummer
562, maar werd later vernummerd in 962. De chauffeur zit op een
draaibare zetel.
Zo kan het ook 23
Dit is een van de meest merkwaardige muziekfragmenten die ik ken. Het origineel, de "Polovetser Dansen" maakt deel uit van de opera "Prins Igor", een compositie van de Rus Aleksandr Borodin. Maar in de Verenigde Staten kreeg de compositie grotere faam als "Stranger in Paradise", met name in de uitvoering van Nelson Eddy (foto).
25.1.25
White 2
De laatste White-personenauto werd op speciale bestelling in 1936
gemaakt, de fabriek in Cleveland was namelijk 18 jaar eerder
overgeschakeld op de productie van vrachtwagens. De firma, ontstaan uit
een naaimachinefabriek, was al eerder van benzine in plaats van stoom
als aandrijvingsbron voor zijn auto's gaan gebruiken. Dat gebeurde rond
1910. Maar de hoogtijdagen voor het merk lagen daarvoor toen de
Amerikaanse president Theodore Roosevelt een White gebruikte en Webb Jay
met zijn "Whistling Billy" (foto boven) bijna 120 km/u reed.
Zo kan het ook 22
Vijfenzeventig jaar geleden, we konden luisteren naar Hilversum 1 of 2, kwam met enige regelmaat "In a Persian market" van de Engelse componist Ketèlbey (foto) voorbij. Het maakte op mij zo'n indruk dat ik het begin nog steeds kan fluiten. Wilbur De Paris zette het, hoe wonderlijk, ook op het repertoire.
24.1.25
Duits(?) automobilisme
Dat linker autootje is natuurlijk een in Duitsland in licentie gebouwde Austin Seven, een Dixi DA 1, later - in 1929 - toen de Dixifabriek in Eisenach was overgenomen maakte het wagentje furore als BMW Dixi. Rechts staat een Swift, afkomstig uit een fabriek in Coventry die tussen 1900 en 1931 auto's bouwde, na eerst naaimachines, fietsen en gemotoriseerde driewielers te hebben gefabriceerd. Het merk verdween omdat het niet kon concurreren met merken als Austin en Morris. Opvallend is het verschil in verlichting van beide auto's, de Dixi heeft electrische verlichting, de Swift carbidlantaarns. Beide auto's komen uit Hessen, ERB staat voor Erbach, OF voor Offenbach.
Zo kan het ook 21
Humoresque nummer 7 is een veel gespeeld werk van de Tsjechische componist Dvorak. Je komt het tegen op viool en cello maar waarschijnlijk het vaakst op piano. Pianogeweldenaar Art Tatum gaf er zijn eigen draai aan.
23.1.25
White
White maakte in de jaren dertig vrachtwagens voor elk doel, van kleine
bestelwagens voor de melkboer tot trucks met V12-motoren. In 1937 werd
een verkenningswagen voor het Amerikaanse leger ontworpen, de M3A1,
waarvan uiteindelijk meer dan 20.000 zouden worden gebouwd en die
behalve in het Amerikaanse leger ook dienst deden in het Britse,
Canadese en Russische leger. De van dezelfde neus voorziene halftrack,
de M3 (foto boven) was tot ver
na de Tweede Wereldoorlog overal te vinden. De M3 had een zescylinder
Whitemotor met een inhoud van net geen zeseneenhalve liter. Natuurlijk
kwamen er derivaten met een andere codering, die ook door andere
vrachtwagenfabrieken werden gebouwd.
In 1939/40 construeerde White onder de naam "White Horse". een interessante bestelwagen met een viercylinder luchtgekoelde motor achterin.
In 1939/40 construeerde White onder de naam "White Horse". een interessante bestelwagen met een viercylinder luchtgekoelde motor achterin.
Begin 1949 werd onderstaande COE-(cab over engine)-truck geintroduceerd, de cabine kon binnen een halve minuut gekanteld worden.
Zo kan het ook 20
Hier werd het liedje bekend door Rowwen Hèze als "Bestel maar", maar het origineel kwam uit Los Angeles van Los Lobos als "Anselma".
22.1.25
Golden Earring(s)
Ik moet ver terug in de tijd, maar omdat de afgelopen dagen de "Golden Earring" in het nieuws was, lijkt het me wel leuk. André van der Louw en ik interviewden lang geleden de band voor "Hitweek". Hun oefenruimte was een rolschaatsbaan aan de Haagse Savornin Lohmanlaan., waar de jongens werden afgericht door Fred Haayen. Het ging er heel streng aan toe. Je zou bijna zeggen dat Haayen een loopbaan als dompteur was misgelopen. Voor zover ik me herinner schreef de band zijn naam nog als "Golden Earrings", later zou die s aan het eind vervallen.
Double & Triple
Terwijl de État tot 1935 moest wachten op de bestelde aanhangrijtuigen
onderzocht een andere Franse spoorwegmaatschappij, de P.L.M. of het
mogelijk was een snelle dienst tussen Parijs en Lyon te openen met
gelede Bugattitreinnstellen waar plaats was voor 74
eersteklaspassagiers. Omdat het zicht te beperkt zou zijn voor de
machinist werd de kiosk op de "Double" hoger geplaatst. Op 25 mei 1934
werd het treinstel tijdens een rit van Parijs naar Lyon aan de pers
voorgesteld. Maar wat met twee gelede rijtuigen kan, kan ook met drie en
dus bestelde de État begin november 1935 twee "Triples", die medio 1936
werden afgeleverd. Hier onder mijn model van de "Triple" van de État
dat ik in gedeelten heb moeten fotograferen. Na de État bestelde de
Alsace-Lorraine vijf "Triple"-treinstellen. Een "Triple" van de État had
144 zitplaatsen, die van de AL 131. De maximale snelheid van een
"Triple" was 140 km/u.
21.1.25
Zo kan het ook 18
Het nummer werd tegen het eind van het tweede decennium van de twintigste eeuw voor de eerste keer op de grammofoonplaat gezet en er zouden nog heel veel opnames volgen, maar geen enkele zoals deze.
20.1.25
Barclay
Soms
hadden automodellen groteske vormen, want cabine en laadbak staan bij dit
model in geen enkele verhouding. Dit vrachtwagentje oorspronkelijk
uitgerust met zes melkbussen werd gemaakt door de Amerikaanse firma
Barclay, een firma die beter bekend was als producent van tinnen
soldaatjes. Een echte vrachtwagen met zo'n COE (cab over engine) heette
in de Verenigde Staten een cherrypicker. Barclay moet in de jaren zestig
in Europa onbekend geweest zijn want Greilsamer en Azéma noemen het
niet in hun "Catalogue Mondial des Modèles Réduits Automobiles".
PAC
Links een Rolls-Royce, rechts een Georges Richard, laatstgenoemde auto
gemaakt door de Société des Anciens Etablissements Georges Richard in
Ivry-Port. Richard was in 1897 begonnen met een Benzachtig voertuigje,
maar in 1900 werd een Belgische Vivinus onder licentie gebouwd met een
tweecylindermotor.
Burgerluchtvaart
Toen de KLM in 1920 zijn eerste reguliere lijndienst startte huurde men
de vliegtuigen bij de Britse firma Aircraft Transport Travel Ltd., die
naam is ook duidelijk, net als de Britse registratie zichtbaar op
bovenstaande foto. Later, ik heb geen idee, hoe veel later, heeft iemand
de foto geretoucheerd de naam van het Britse bedrijf is verdwenen en
het toestel heeft een Nederlandse registratie.
Het vliegtuig, een De Havilland DH 9, was niet als passagierstoestel
gebouwd, er konden verkenningen mee worden verricht en bommen mee worden
afgeworpen.
Ook na de Tweede Wereldoorlog werden bommenwerpers aangepast aan passagiersvervoer, de AVRO Lancaster was in 1943 door Victory Aircraft in Canada al geciviliseerd en het bleek zo'n succes dat er nog een achttal werd omgebouwd.
Na 1945 bouwde AVRO zelf nog dertig aangepaste Lancasters, die
Lancastrians gingen heten, voor de British Overseas Airways Corporation.
Ook vlogen Lancastrians in Argentinië, Australië, Canada en Italië. Er
konden slecht negen passgiers mee worden vervoerd.
Op een heel andere, onofficiële manier werden in Zweden Boeing B-17's aangepast. Svenska Aeroplan A.B. (SAAB) verbouwde vijf Flying Fortress- bommenwerpers, die in Zweden een noodlanding hadden gemaakt, op verzoek
van A.B. Aerotransport (ABA, de Zweedse luchtvaartmaatschappij). Ze
waren geschikt voor het vervoer van veertien passagiers.
Posted by
wimbloemendaal.com
at
9:01 AM
Zo kan het ook 17
Nadat ik de man gisteravond een uur had horen raaskallen, op zeker moment vergezeld door een stotterende Elon Musk en diens peuter, en hij vandaag in het Witte Huis plaatsneemt, leek het me aardig deze bewerking van de "Star spangled banner" te laten horen.
19.1.25
R
Tijdens
de Tweede Wereldoorlog deed de SNCF een enorme bestelling
stoomlocomotieven in de Verenigde Staten en Canada om het naoorlogse
spoorverkeer weer op gang te brengen, want van de 17259 dienstvaardige
locomotieven in 1938 waren bij de bevrijding slechts 6000 bruikbaar. De
1340 nieuwe locomotieven kwamen in twee series: de 141 R 1 tot en met
701 waren kolengestookt, van de 141 R 701 tot en met 1340 was het
merendeel oliegestookt. Een locomotief, een in 1917-'18 voor de United
States Railroad Administration ontworpen machine, kostte $12.000
(inclusief tender). De eerste serie werd door drie Amerikaanse fabrieken
geleverd: Lima Works in Lima (Ohio), Alco in Schenectady (New York) en
Baldwin in Chester (Pennsylvania), de tweede serie door Baldwin, Alco,
Lima, de Montreal Locomotive Works in Montreal (Canada) en de Canadian
Locomotive Works in Kingston (Ontario, Canada). De 141 R 1220 tot en met
141 R 1235 en de 141 R 1241 hebben nooit in Frankrijk gereden, ze zijn
met het Noorse vrachtship Belpamela op 11 april 1947 ter hoogte van
Newfoundland vergaan. Op de foto's twee oliegestookte locomotieven, al werd onderstaande 141 R 1264 (gebouwd door de Montreal Locomotive Works) in 1956 tijdens de Suezcrisis omgebouwd naar kolenstook.
Zo kan het ook 16
Debbie Houle, Sarah Pocklington en Sherryl Sewepagahan vormen het trio Ansani en zij zingen het Canadese volkslied op een heel bijzondere manier.
18.1.25
Lam
In
werkelijkheid heette hij Zanddervon Beliah Lamb, maar klaarblijkelijk
kon je met zo'n naam aan het eind van de jaren twintig ook al geen
platen maken dus werd het Bela Lam. Voor reis- en hotelkosten plus $50
per titel reisde hij met echtgenote Rose, zoon Alva en zwager Paul
van Joliet Hollow, Virginia naar New York om als The Green County
Singers zes opnamen te maken. Dat er een filmpje van Bela Lam bestond,
wist ik heel lang niet, maar hier zingt hij samen met Rose (met naar ik aanneem een
luisterend kleinkind in hun midden) "Poor Little Benny".
Texan?
In
zijn geboorteland aan de overkant van de Atlantische Oceaan heette hij
oorspronkeliijk AT-6 wanneer hij als trainer bij de U.S. Airforce dienst
deed, of SNJ als hij marinepiloten na de basistraining beter vliegen
bijbracht. Bekender werd hij in de Verenigde Staten onder de naam
"Texan", hier heettte hij "Harvard" en het was in mijn jeugd zonder
enige twijfel het toestel met het meest indrukwekkende geluid. De
"Harvard" werd in Canada in licentie door Noorduyn Aviation gefabriceerd
en van het toestel bestaan verschillende varianten, niet alleen door de
motor, altijd een Pratt & Whitney R-1340, maar dat kan het type 47,
49 of AN1 zijn. Door verondersteld
gebrek aan aluminium werd in 1941 dat materiaal minder gebruikt en
vervangen door staal en multiplex, maar daar werd later op
teruggekomen. Er is nog altijd een indrukwekkende aantal in vliegende staat aanwezig en hier is een opname van 23(!) bij een vliegfeest in Oshkosh.
Kwartet
Eén van de eerste zwarte kwartetten die op de grammofoonplaat werd
vastgelegd is het "Dinwiddie Colored Quartet". Het zong gospels en ging
op tournee ten bate van de "Dinwiddie Normal and Industrial School" in
Dinwiddie (Virginia). Dit is één
van de zes opnamen die in 1902 werden gemaakt. Er zouden nog veel van
die zwarte kwartetten volgen, in januari 1935 stonden "The Ink Spots" in
New York in de studio met het komische "Mama don't allow".
Subscribe to:
Posts (Atom)