7.2.16

1001

De 1001 was toen ik in 2006 in East Haven (CT) het Shore Line Trolley Museum bezocht bijna volledig gerestaureerd. Het was een volldige verrassing dat vriend Charlie me naar het museum reed, want eerlijk gezegd had ik nooit van het  museum gehoord. Maar men had prachtig materiaal. En in een werkplaats stond de allereerste PCC-car - van de productielijn in St. Louis - die in 1936 in Brooklyn (NY) was gaan rijden. Er zijn ongetwijfeld prototypes geweest, maar die zijn niet bewaard gebleven. PCC staat voor Presidents' Conferende Committee, een commissie ingesteld door directeuren van Amerikaanse trambedrijven die in 1929 inzagen dat er broodnodig een revolutie nodig was om het oprukkende bus- en autoverkeer te kunnen beconcurreren.  De commissie kwam met de geheel stalen, bovenstaande tram. Toevallig kreeg de eerste Haagse PCC-car in  1949, na een paar dagen te  hebben rondgereden  onder  het nummer 199, ook nummer 1001. De Haagse 1001 was smaller en ziet er daaraardoor minder busachtig uit, de onderdelen kwamen eveneens uit St. Louis, maar de carrosserie werd in Brugge smaller gemaakt, zodat hij in het Haagse profiel paste. Anders dan de latere Haagse PCC's hadden 1001 en 1002 deuren achter in plaats van het in het midden, het oorspronkelijk idee was dat de passsagiers achter in stapten, waar een conducteur zat, die de kaartjes stempelde en dat men voor uitstapte. Dat idee werd gauw verlaten, de passagiers stapten voorin en de bestuurder stempelde, dat scheelde personeel. De PCC-cars waren in meer dan een opzicht revolutionnair, zo zorgde de bestuurder met voetpedalen - als in een auto - voor snelheid en rem en het optrekken was inderdaad fenomenaal, wat dat betreft werd de bus ruimschoots verslagen. Toch waren er in Den Haag bezwaren, men vond de PCC's te deinend, dat  kwam door de zachte vering, typisch Amerikaans, maar wel verklaarbaar omdat in tegenstelling tot de rails in Den Haag, die in de Verenigde Staten er vaak slecht bijlagen. Overigens merkwaardig dat de Brooklyn 1001 de typische 'standee windows' (waardoor staande passagiers  naar buiten konden kijken) mist, de Haagse 1001 heeft ze wel. Natuurlijk zijn er meer verschillen: de Amerikaanse 1001 heeft een trolleystang, de Haagse een pantograaf om stroom van de bovenleiding te halen.