5.2.12

Hawaii

Stel dat Ry Cooder destijds niet met Flaco Jimenez en diens kompanen op tournee was gegaan, maar met Gabby Pahinui en zijn Hawaiiaanse makkers, die ook op de elpee "Chicken Skin Music" te beluisteren zijn, zou dan in plaats van de interesse voor texmex (of beter musica norteña) interesse voor hawaiimuziek  zijn ontstaan? Ik waag het te betwijfelen, voor de meeste luisteraars was musica norteña nieuw, hawaiimuziek had zijn tijd gehad, was razend populair geweest, al was het meestal in een verwaterde vorm. Soms is die van Hawaii vervreemde muziek fantastisch en draagt het bij aan grote vreugde, zo breng het orkest van de Griek Kostas Bezos mij ogenblikkelijk in een goed humeur, dat hij daarnaast ook rembetika opgenomen heeft ligt overigens veel meer voor de hand. Rond 1930 (maar ook lang daarna) had ieder land wel zijn eigen hawaiibandje van Frankrijk tot Zuid-Afrika en van Zweden tot Nieuw-Zeeland. Van Gabby Pahinui verscheen na het succes van "Chicken Skin Music" een drietal elpees, wat ik betreurde was, dat men meende in Los Angeles zijn muziek nog eens door de mangel te halen en strijkers e.d. toe te voegen. Daarom hier een onbespoten opname van de man. En nu we toch in het land van herkomst zijn is aardig om naar de eerste succesrijke Hawaiiaanse gitarist te luisteren: Sol Hoopii (foto). Als verstekeling  op zeventienjarige leeftijd in 1919 van Hawaii naar San Francisco gekomen zorgde hij nauwelijks zes jaar later in Los Angeles voor het begin van een wereldomvattend fenomeen: hawaiimuziek, terwijl honderd jaar daarvoor de gitaar op Hawaii niet bekend was en er op die eilanden alleen gezongen en op trommels geslagen werd. De gitaar werd door "gastarbeiders" die als koeienhoeders gingen dienen uit Mexico en Portugal meegebracht en de Hawaiianen ontwikkelden vervolgens een geheel eigen stijl van spelen op het instrument. De zang zorgde ook voor verbazing, het leeks soms een niet te begrijpen aaneenschakeling van klinkers en dus werden veel wijsjes van een Engelse tekst voorzien, waarbij de oorspronkelijke betekenis helemaal verloren ging. Of het echtpaar Kanui & Lula echt uit Hawaii kwam is onduidelijk in ieder geval maakten ze als "Original Hawaiian Entertainers Kanui en Lula" plaatopnamen in Berlijn, Parijs en Kopenhagen, hun "Tomi, Tomi" gooide hoge ogen en natuurlijk vroeg die Hawaiihype om een parodie en die kwam er natuurlijk. Van Spike Jones!