22.4.09

Tejas

Natuurlijk werden Chicano's in Texas gediscrimineerd. Ik had erover gelezen en wist dat er meer spaans- dan engelstaligen in Vietnam waren gesneuveld, simpelweg omdat de eerste groep hun vaderlandsliefde trachtte te bewijzen. Ik kende zelfs een corrido, waarin de schuldigen van de discriminatie werden aangewezen: 'los tejanos alemanos'. Ik had erover gepraat zowel met Flaco Jimenez als met Freddy Fender (echte naam Baldemar Huerta). De eerste ontkende er ooit iets van gemerkt te hebben, de tweede spuwde vuur, toen ik het onderwerp ter sprake bracht. Sommige van zijn woorden klinken nog steeds in mijn oren. Hoe kinderen, met de spaanse taal opgevoed, in school dom werden genoemd: 'You're stupid Miguel'. Hoe verbitterd hij klonk toen hij vertelde, dat hij als enige van zijn orkestje werd veroordeeld wegens marihuanagebruik en drie jaar in de gevangenis doorbracht. Maar toen ik in 1978 San Antonio binnenreed wist ik absoluut niet wat discriminatie in de practijk betekende. Ik reed langs een straat, die Mesquite heete. De naam klonk me om de een of andere reden bekend in de oren. Ik stopte en keek in mijn zakboekje: juist, hier woonde Big Red Ojeda, de bassist die ik had ontmoet in het 'chicken-skin-orkest' van Ry Cooder. Ik moest Ojeda maar eens opzoeken. Hij woonde op een hoek. Ik parkeerde de auto en klopte op de deur van vliegengaas. Behalve een huilende baby hoorde ik niets. Ik riep, ik riep nog eens en nog eens. Waarom kwam er niemand naar de deur? Uiteindelijk verscheen een jonge vrouw. 'Hi, I'm looking for Big Red Ojeda. I met him in Amsterdam when he played there with Ry Cooder.' Ogenblikkelijk veranderde er iets: 'Oh, come in. I call him, sorry I kept you waiting.' Later begreep ik dat Ojeda's dochter dacht dat ik - ook vanwege mijn lengte - een politieman was en daar kon je als Chicano maar beter niet mee van doen hebben. De dag daarop ging ik met Ojeda naar zijn favoriete kroeg. Ik werd aan iedereen, maar dan ook werkelijk, aan iedereen voorgesteld als 'a friend from Amsterdam, Holland.' Ik vond dat vreemd, maar begreep rondkijkend waarom: ik was de enige niet-Chicano. En toen ik voor de jukebox stond en de namen van de conjunto's goed uitsprak, het niet had over 'Dzjimmeneez' maar over 'Gimeenez' kon er weinig meer stuk.
In de video Freddy Fender (overleden in 2006) en Flaco Jimenz in 'La Mucura' en 'A Mover El Bote'. (laat u niet afschrikken door het beeld in het begin)