ONDERZOEK

Dr.  Worstebroodjes onderzoek naar bijzondere Fries verenigingen toont voornamelijk verenigingen in en  rondom Drachten. Zo noemt hij het rond  1786 actieve Genootschap voor Beeren en Heeren, een club waarin de gegoede burgerij wekelijk bijeenkwam vergezeld door een mannetjesvarken dat, op schoot gezeten, mee at van wat zoal ter tafel kwam. Het varken droeg daarbij een oranje slabbetje. Eens per  jaar,  medio october, werd het varken geslacht en kwam er een nieuw jeugdig exemplaar voor in de plaats. In 1875 werd voor de eerste keer vernomen van het  Drachtster Matjevlechtvereniging die in 1903 samen zou gaan met de Drachtster Kurkjebreiclub, die uit 1887 dateerde. Toen beide verenigingen eenmaal waren samengevoegd  werden er  jaarlijks wedstrijden gehouden op het Moleneind Z.Z. op 31 augustus, de toenmalige koninginnedag.  Dr. Worstebroodje weet te melden dat in 1906 mejuffrouw Wobkje Stellingstra de fel begeerde bokaal voor het fraaiste kunstwerk, een gematjevlecht portret van Konining Wilhelmina, in de wacht sleepte. Op  de Noorderdwarsvaart was in de negentiende eeuw een tijdlang "Ús Draai" actief, een club waarin al slalommend op  een geit de vele bruggetjes over de vaart genomen moesten worden onder de kreet: "Mekke, mekke". Dit gebeurde in de regel rond Hemelvaartsdag.