Oplettende
Thalysreizigers weten dat ze vanaf station Roosendaal in plaats van
rechts links gaan rijden, want anders dan in Nederland en Duitsland
wordt in België en Frankrijk op het spoor links gereden. Dat betekende
in 1918 in Elzas-Lotharingen een probleem, want dat gebied was vanaf
1871 "Heim-ins-Reich" geweest en dus reden de treinen daar rechts. De
pragmatische Fransen besloten dat zo te laten, ze veranderden niets aan
de infrastructuur en lieten bijvoorbeeld de
armseinpalen rechts staan. Bovendien ontving Frankrijk een groot aantal
Duitse locomotieven als herstelbetaling, daar stond de machinist rechts,
dus hoefde hij de stoker in Alsace-Lorraine niet als uitkijk naar
(on)veilige seinen te gebruiken. De Pruisische T18, een in 1912
ontwikkelde tenderlocomotief is een goed voorbeeld van zo'n Duitse
locomotief er zijn vanaf 1915 27 machines gebouwd, waarvan twaalf door
de Elsässische Maschinenbau-Gesellschaft Grafenstaden, opvolgers van
André Koechlin & Cie in Mulhouse en Rollé & Schwillgué in
Straatsburg-Graffenstaden*. In 1918 bleef 1 machine in Duitsland, de
andere 26 kwamen in dienst van de A.L. (Chemins de fer de
l'Alsace-Lorraine) met de nummers 8401 tot en met 8427, na de vorming
van de SNCF in 1938 werden ze ondergebracht in de serie 232-TC met de
nummers 401 tot en met 427. In de Tweede Wereldoorlog werd
Elzas-Lotharingen opnieuw genaast en deden de locomotieven, opnieuw als
T18's, overal in Duitsland dienst. De 413 kwam pas in 1950 naar
Frankrijk terug, de 416 was onherstelbaar beschadigd, de 406 werd in
Duitsland gerepareerd en deed daar onder nummer 78-408 tot juli 1967
dienst. In 1958 reden er in Frankrijk nog 24, maar daarna ging het snel
bergafwaarts in 1962 waren er nog 10 en begin 1966 nog maar 2.
*Grafenstaden of Graffenstaden? Dat is, zoals gewoonlijk, uitkijken met plaatsnamen in Elzas-Lotharingen: zo heet een plaats Barembach in het Frans en Barenbach in het Duits, Bouxwiller heet Buchsweiler, Obernai heet Oberenheim en Graffenstaden heet Grafenstaden.
*Grafenstaden of Graffenstaden? Dat is, zoals gewoonlijk, uitkijken met plaatsnamen in Elzas-Lotharingen: zo heet een plaats Barembach in het Frans en Barenbach in het Duits, Bouxwiller heet Buchsweiler, Obernai heet Oberenheim en Graffenstaden heet Grafenstaden.
