6.2.09

Leeuwarden b

Tegen de avond zoek ik een restaurant. Het is nog vroeg. Er staat iemand achter de bar en iemand zit op een kruk ervoor. Ze praten, ik hoor vaag een Leeuwarder accent en zeg: 'Ik hew 't nonyt ferleerd'. De man achter de bar, die me het menu brengt, zegt: "Ik heb het ook moeten leren'. Ik vraag waar hij vandaan komt. 'Portugal'. Op dat moment is Leeuwarden totaal vergeten. Vlak na de Anjerrevolutie in 1974 was ik voor een aantal interviews in Lissabon. Over mijn eigen woorden struikelend vertel ik: 'Dat bezoek vergeet ik nooit meer. Ik was in 1945 te jong om te begrijpen wat een bevrijding werkelijk inhield, voor mij was de ervaring in 1974 ongelooflijk. Die enorme vreugde van de mensen, waarin ik werd meegezogen. Ik maakte, maar nu bewust een bevrijding mee,' Anecdotes schieten me te binnen. Ik, met een speldje van Mario Soares' Partido Socialista op mijn jas en de liftbediende in het hotel met een vinger wijzend: 'Communist is better'. Even later klinkt door het restaurant 'Grandola, vila morena'*, het lied waarmee op 25 april 1974 de revolutie begon. Een lied dat door het fascistische regime in verband was gebracht met communisme en daarom verboden was. Mijn gesprekspartner vertelt hoe zijn vader, verdacht van communistische sympathieën op zeker moment, aangegeven door een buurman, strompelend thuiskwam, omdat zijn teennagels waren uitgetrokken. Maar we praten ook over muziek en de Portugese gitaar van Carlos Parades klinkt. Ik probeer me inmiddels de naam te herinneren van de fadozanger uit Coimbra, die arts, die later naar Mozambique vertrok en over wie Slauerhoff, hier op een steenworp van het restaurant in 1898 geboren, een gedicht schreef.** Ik probeer hem te omschrijven, maar na lang piekeren kom ik uiteindelijk zelf met de naam: Menano. Als ik wegga schudden we elkaar de hand. Ik was even heel ergens anders.
* Grândola, vila morena
Terra da fraternidade
O povo é quem mais ordena
Dentro de ti, ó cidade etc.
** Ook Menano hoort nu aan de Compagnie de Mozambique.
Acht mijl verder
Werkt hij op een onderneming;
Rijk werd hij want want ieder wou hem hooren
Arm werd hij want hij moest spelen en verloor
En natuurlijk speculeerdend in aandeelen
Van de Compagnie de Mozambique. etc.