In een geschiedenisboek van me stond een wat tragische cartoon: Otto von Bismarck verlaat een schip, vreugdevol - hangend over de railing - nagekeken door Wilhelm II. Eergister zag ik Otto in Bielefeld op een petieterig grasveldje zonder dat een bestraat paadje naar het groenig beeld van hem voerde. Ik moest er toch even naar toe, al had ik hem zonder de tekst onder het beeld meteen herkend. Wonderlijk genoeg is zijn stem bewaard gebleven, al is het niet in hi-fi.
