Charles

Het is vreemd dat ik uitgerekend op koninginnedag een boek op een kraam terugvond dat ik zo'n vijfenvijftig jaar geleden las. Destijds uit de biblioteek gehaald maar nu meteen aangeschaft en wat past het in de eerste dagen van mei beter te lezen dan J.B. Charles' "Volg het spoor terug". Het is een bitter boek van een teleurgesteld man, teleurgesteld in wat er in de eerste naoorlogse jaren in Nederland plaats vond. Het boek gaat over het de oorlog, het verzet en de nasleep. Een citaat: "Ik heb het allergrootste respect voor de gesneuvelde admiraal Doorman, die zijn plicht deed en de dood in het gezicht voer, maar laten wij niet vergeten, dat hij het militaire zemanschap als beroep verkozen had. De dood van  de dappere admiraal is dus niet per se glorieuzer dan die van de schoenmaker, die zich in 1934 graag liet afkeuren voor de dienstplicht, mar 'ik verdom het' zei, toen de vijand hem in 1943 wilde dwingen om aan diens versterkingen te graven, en die zich door de duitsers en landverraders liet doodslaan. Er zijn reserve-offcieren geweest, die wel bij de OT* gespit hebben, officieren, godbetere, en ik ken er van hen, die in komité's gezeten hebben waarin men aandrong op 'krachtig' optreden in 'ons Indië', enzovoort. Dit is de verrotting van onze nationale moraal, dat het publiek op zulke brutaliteiten niet amok  loopt. Ook dat wij kransen laten zakken in de Java-zee, maar de familie van de schoenmaker een schijntje teruggeven voor de leeggehaalde woning, en dat de Stichting '40-'45 zich schor moet schreeuwen en zich gek moet bedenken op nieuwe stunts om wat ondersteuning voor de familie bij elkaar te kollekteren."

OT = Organisation Todt